Tổng phụ trách đội trong trường phổ thông

ội (PTĐ):
 1. Phương pháp tiếp cận tìm hiểu thiếu nhi: Trong hoạt động Đội, muốn tiến hành 
các hoạt động có kết quả, Tổng PTĐ phải hiểu rõ các em thiếu nhi, đối tượng chủ
yếu của công tác Đội. Để thực hiện phương pháp tiếp cận tìm hiểu thiếu nhi, người 
Tổng PTĐ phải: 
 - Đặt mình vào vị trí của các em.
 - Bản thân phải là sự thu hút, hấp dẫn các em.
 - Tôn trọng trẻ em, có niềm tin vào trẻ em, không được lợi dụng niềm tin của trẻ em.
 2. Phương pháp phát huy dân chủ và vai trò tự quản của Đội. Đây không chỉ là 
phương pháp mà còn là nguyên tắc trong hoạt động Đội, để thực hiện hiệu quả 
phương pháp này, Tổng PTĐ phải:
 - Tin tưởng vào khả năng của các em, mạnh dạn giao việc, không được làm thay các 
công việc trong khả năng của các em.
 - Phải kiên trì, không nóng vội khi giao công việc và bồi dưỡng các em. Cố gắng tạo 
cho các em thói quen tự lập, không ỷ lại vào anh chị phụ trách, cũng không biến các 
em thành cái máy, bảo sao nghe vậy.
Tổng phụ trách đội trong trường phổ thông
 - Cử đi học tại các lớp bồi dưỡng công tác Đội trong những ngày hè.
 - Bồi dưỡng thông qua các hoạt động cụ thể (thường xuyên).
 - Bồi dưỡng thông qua các hoạt động chuyên đề, các lớp tập huấn Đội.
 - Bồi dưỡng năng lực thực hành chỉ huy thông qua các hội thi, các đợt thao diễn..
 - Bồi dưỡng thông qua sinh hoạt câu lạc bộ.
 - Trong quá trình bồi dưỡng luôn có biện pháp động viên khuyến khích các em, tránh chê bai hay quát 
mắng các em làm các em sợ hãi, thiếu tự tin, thiếu mạnh dạn trong công việc
 Việc phát huy vai trò tự quản của Đội trước hết và quan trọng nhất vẫn là thông qua Ban chỉ huy Đội, vì
vậy Tổng PTĐ phải tập trung bồi dưỡng cho ban chỉ huy Đội về nội dung công tác Đội, về phẩm chất đạo 
đức cá nhân, đồng thời giao việc cho các em tự làm trên cơ sở vừa sức với các em.
 3. Phương pháp lựa chọn, bồi dưỡng ban chỉ huy Đội: Lựa chọn các em vào Ban chỉ huy Đội là một việc 
quan trọng đảm bảo thực hiện hiệu quả phương pháp tự quản. Việc lựa chọn các em vào Ban chỉ huy đội 
có thể dựa trên các cơ sở sau:
 - Đánh giá qua việc thực hiện nhiệm vụ công tác Đội.
 - Căn cứ vào các quy định và hướng dẫn trong Điều lệ Đội (học tập, đạo đức, uy tín đối với bạn bè, có 
năng khiếu tổ chức...) 
 - Tham khảo ý kiến của giáo viên chủ nhiệm, giáo viên phụ trách chi đội, thăm dò ý kiến đội viên.
 - Xây dựng bài tập để kiểm tra cụ thể về năng lực và uy tín của các em.
 Sau khi đã chọn được các em vào ban chỉ huy Đội, cần lưu ý phân công công việc phù hợp với khả năng 
từng em và có kế hoạch bồi dưỡng kịp thời về kỹ năng, nghiệp vụ công tác Đội. Nội dung bồi dưỡng bao 
gồm:
 - Phương pháp công tác của Ban chỉ huy (năng lực tổng hợp).
 - Nghiệp vụ tổ chức, điều hành của ban chỉ huy.
 - Kỹ năng thực hành nghiệp vụ Đội, hoạt động dã ngoại, văn hóa TDTT...
 Phương pháp bồi dưỡng cụ thể:
Tổng phụ trách đội trong trường phổ thông
 Việc bồi dưỡng phải gắn liền với việc phát huy vai trò dân chủ, tự quản của Đội. Chính việc 
phát huy vai trò tự quản của Đội là một phương pháp bồi dưỡng ban chỉ huy có hiệu quả
nhất.
 4. Phương pháp tổ chức, chỉ đạo hoạt động của đội ngũ phụ trách chi đội: Phụ trách chi đội 
là những người trực tiếp hướng dẫn các ban chỉ huy thực hiện các hoạt động Đội, do đó đội 
ngũ này giữ vai trò hết sức quan trọng trong việc quyết định chất lượng hoạt động Đội trong 
nhà trường. Tuy nhiên, phụ trách chi đội hầu hết là giáo viên và chủ nhiệm lớp, chủ yếu 
thường tập trung vào công tác chuyên môn là giảng dạy, ít có nghiệp vụ về công tác Đội, vì
vậy cần được lựa chọn và bồi dưỡng thêm về nghiệp vụ công tác Đội để họ có thể cùng lúc 
hoàn thành 3 nhiệm vụ nói trên. Đối với vấn đề này, yêu cầu Tổng PTĐ phải:
 - Chọn những giáo viên có khả năng đảm nhận được nhiệm vụ phụ trách Đội (như nhiệt tình 
với công tác Đội, có năng lực tổ chức các hoạt động của thiếu nhi, có năng lực sư phạm vững 
vàng, có kiến thức chính trị - xã hội tốt, có sức khoẻ, có thời gian...) để đề xuất với Ban giám 
hiệu giao nhiệm vụ phụ trách chi đội. 
 - Cần hướng dẫn cho đội ngũ phụ trách chi đội nắm vững chức năng nhiệm vụ của mình để
không biến lớp học thành chi đội và ngược lại.
 - Tiến hành bồi dưỡng và chỉ đạo đội ngũ phụ trách chi đội một cách thường xuyên và có hệ
thống về lý luận và nghiệp vụ công tác Đội.
 - Định hướng cho phụ trách chi đội lựa chọn và bồi dưỡng Ban chỉ huy chi đội. Đây cũng là
biện pháp để nâng cao trình độ nghiệp vụ của phụ trách chi đội.
 5. Phương pháp chỉ đạo điểm, nhân điển hình, tổ chức thí điểm: Chỉ đạo điểm là tập trung 
xây dựng một chi đội mạnh làm gương cho các chi đội khác. Kinh nghiệm khi xây dựng chi 
đội này sẽ được vận dụng để xây dựng các chi đội khác. Khi chọn chi đội để chỉ đạo, cần 
chọn chi đội phản ánh được những nét đặc trưng của trường, không nên chọn chi đội đặc biệt 
hoặc có sự ưu tiên thái quá về các điều kiện.
Tổng phụ trách đội trong trường phổ thông
 Khi nhân điển hình, phổ cập kinh nghiệm từ chi đội chỉ đạo điểm, Tổng PTĐ cần áp dụng 
những hình thức, phương pháp, biện pháp hoạt động của chi đội điểm vào các chi đội khác, 
tuy nhiên việc vận dụng cần căn cứ vào điều kiện thực tế ở từng chi đội mà điều chỉnh cho 
phù hợp.
 Tổ chức thí điểm cũng là nhằm rút kinh nghiệm cho công tác tổ chức chỉ huy hoạt động đội, 
nhưng thí điểm khác chỉ đạo điểm ở chỗ là chỉ đạo điểm hướng tới xây dựng một hình mẫu để
rút kinh nghiệm, còn thí điểm là thử nghiệm một nội dung hoạt động mới, phương pháp công 
tác mới. 
 6. Phương pháp đánh giá công tác Đội (phương pháp công khai hoá). Đánh giá là một khâu 
rất quan trọng trong hoạt động Đội nhằm rút kinh nghiệm công tác cho phụ trách Đội cũng 
như động viên khuyến khích phong trào hoạt động. Khi đánh giá, không được thổi phồng 
thành tích, cũng không che dấu khuyết điểm. Khi thực hiện phương pháp này, cần đảm bảo 
các yêu cầu sau:
 - Việc đánh giá phải tiến hành thường xuyên và toàn diện. 
 - Có tiêu chuẩn, chỉ tiêu rõ ràng, thống nhất và ổn định. Có quy trình đánh giá và xây dựng 
thang điểm rõ ràng để đảm bảo tính khách quan, công bằng.
 - Đánh giá phải sát thực, nghĩa là dù có tiêu chuẩn chung nhưng khi đánh giá cần căn cứ vào 
tình hình thực tế để đánh giá phù hợp.
 - Đánh giá theo nguyên tắc phát triển, nghĩa là đón trước sự phát triển của các cá nhân và tập 
thể để có sự đánh giá phù hợp với xu thế phát triển đó.
 - Khuyến khích việc tự đánh giá của cá nhân và tập thể.
 Lưu ý đánh giá bao giờ cũng gắn liền với việc kiểm tra, căn cứ vào kết quả kiểm tra khảo sát 
để đánh giá.
Tổng phụ trách đội trong trường phổ thông
 7. Phương pháp kế hoạch hoá công tác Đội:
 Kế hoạch hoá theo nghiã chung nhất là tất cả mọi hoạt động, mọi công việc đều được tiến 
hành theo kế hoạch. Tổng phụ trách vừa làm giáo viên, vừa làm phụ trách Đội, tính chất công 
việc khác nhau. Do đó, mọi công việc của Tổng PTĐ phải có kế hoạch mới hoàn thành được 
nhiệm vụ.
 Kế hoạch hoá giúp Tổng PTĐ hoàn toàn chủ động trong công việc, tránh những sự vụ làm 
phân tán sự tập trung vào các công việc quan trọng đã được sắp đặt. Kế hoạch hoá còn giúp 
Tổng PTĐ đưa mọi hoạt động của Đội vào nề nếp. Tuy nhiên, cũng không nên quá máy móc, 
lệ thuộc tuyệt đối vào kế hoạch mà cần có sự mềm dẻo khi thực hiện kế hoạch, các công việc 
đều phải có nhiều phương án dự phòng để đảm bảo sự chủ động trong công tác.
 Câu 28. Chương trình, kế hoạch công tác của Tổng phụ trách Đội (PTĐ) là gì? Ý nghĩa, 
tác dụng, tính chất của việc xây dựng chương trình, kế hoạch?
 * Chương trình kế hoạch công tác của Tổng PTĐ là toàn bộ những dự kiến hoạt động của Đội 
TNTP HCM trong trường phổ thông được vạch ra một cách có hệ thống trong một thời gian 
nhất định với cách thức, trình tự và thời hạn nhất định. Đó là một văn bản thể hiện sự sắp đặt 
khoa học các công việc của Đội với các mục tiêu rõ ràng, dựa trên những đặc điểm tâm sinh 
lý lứa tuổi, nhu cầu, nhiệm vụ, chủ trương, chính sách và cả những khả năng về phương tiện, 
điều kiện, hoàn cảnh, thời gian nhằm hoàn thành có hiệu quả những chủ trương, nhiệm vụ
công tác Đội đề ra.
 * Ý nghĩa, tác dụng của xây dựng chương trình kế hoạch:
 Xây dựng chương trình kế hoạch công tác Đội là một khâu quan trọng trong chức năng tổ
chức, quản lý và điều hành công tác Đội. Nó giúp cho Tổng PTĐ tập trung sự chỉ đạo của 
mình vào các mục tiêu chính, kịp thời sửa đổi, điều chỉnh, xử lý các tình huống khi triển khai 
thực hiện kế hoạch nhằm đạt mục tiêu dự kiến đảm bảo chất lượng, nâng cao hiệu quả trong 
việc tổ chức hoạt động Đội.
Tổng phụ trách đội trong trường phổ thông
 Chương trình kế hoạch công tác Đội là “công cụ” lao động, là phương tiện giúp 
Tổng PTĐ nhìn rõ các khâu công tác, biết được từng thời gian cần tập trung vào 
khâu chủ yếu nào, vào việc quan trọng nào...để có sự định hướng cụ thể trong từng 
thời gian hoạt động của mình.
 Toàn bộ công tác quản lý giáo dục trong nhà trường phổ thông luôn đòi hỏi phải có
nền nếp, có chương trình kế hoạch, vì vậy chương trình kế hoạch công tác Đội là nội 
dung bắt buộc nằm trong kế hoạch chung của nhà trường, là một nội dung giáo dục 
mang tính pháp lý cao.
 * Tính chất:
 Chương trình kế hoạch phải thể hiện mục tiêu giáo dục, bảo đảm định hướng chính 
trị tư tưởng.
 Chương trình kế hoạch phái có tính khoa học. 
 Chương trình kế hoạch phải có tính thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, có tính kế thừa 
những bài học kinh nghiệm của quá khứ. 
 Chương trình kế hoạch có tính toàn diện, bao quát được toàn bộ công tác của người 
Tổng PTĐ, đồng thời phải phù hợp với đối tượng thực hiện.
 Chương trình kế hoạch phải mang tính pháp lý được các cấp có thẩm quyền phê 
duyệt.
 Chương trình kế hoạch phải có tính hợp lý đảm bảo sự phù hợp về điều kiện thời 
gian, lực lượng, vật chất, nội dung và hình thức... 
(Theonguồn:upes3.edu.vn/.../PP%20cong%20tac%20doi%20TNTP%20HCM%20-
%20CD .doc ). ( Trần Việt Thao- sưu tầm & thiết kế slide).
Tổng phụ trách đội trong trường phổ thông ( A.ST)