Việt Nam: Một Năm Sau WTO

Việt NamMột Năm Sau WTOSteve Parker, Chuyên Gia Kinh Tế Trưởng, Dự án STAR-Vietnam Ngày 11 tháng 12 năm 2008Giới thiệu về STAR-VietnamChương trình hỗ trợ kỹ thuật thực hiện HĐTM Việt Nam Hoa Kỳ và WTO + + bắt đầu hoạt động từ năm 2001Là dự án lớn đầu tiên của USAID tại Việt NamThiết kế để hoạt động trên cơ sở nhu cầu đối tác trong thực hiện HĐTM và WTO (Hoạt động trên cơ sở nhu cầu)Chịu sự giám sát bởi một Ban chỉ đạo và USAIDPhê duyệt làm việc với 47 đối tácKhong chỉ hỗ trợ tự do hoá thương mại và đầu tư mà còn hỗ trợ xây dựng nhà nước pháp quyền, tăng cường minh bạch công khai, quản lý nhà nước và bảo vệ sở hữu trí tuệ2ý Nghĩa của WTOTự do hoá nhanh hơn và sân chơI bình đẳng hơnChuyển đổi nhanh hơn sang kinh tế thị trường và nhà nước pháp quyềnMinh bạch công khai và dự báo đượcPhát triển kinh tế xã hội tốt hơn qua tăng thương mại, đầu tư, việc làm và giảm nghèo3Một số chỉ số kinh tế chính của năm 2007Tăng trưởng GDP: 8.44% (US$833/người)XK: US$48,4 tỷ (tăng 22% so với 2006)NK: US$60,6 tỷ (tăng 35% so với 2006)Vốn FDI đăng ký: US$20,3 (tăng 70% so với 2006)Tỷ lệ hộ nghèo: 14.87%Lạm phát (12.6%)Thiếu cơ sở hạ tầngThực thi PL chưa tốtNăng lực cạnh tranhBền vững và chất lượng của tăng trương45Tỷ trọng của một số mặt hàng XK chủ lựcTăng tỷ trọng hàng chế biến và giảm hàng không qua chế biến67Máy móc thiết bị và nguyên vật liệu chiếm tỷ trọng lớn. Một số hàng tiêu dùng đăng tăng (ôtô, quần áo v.v...)89Tổng KN XK sang Hoa Kỳ tăng khoảng 20% trong năm 2007. XK sản phẩm chưa qua chế biến giảm 4% chủ yếu do XK dầu thô giảm 33%. XK dệt may tăng 28% - hơn 10% so với 2006.10Xuất khẩu hàng chế biến trừ dệt may (Triệu US$) Gia tăng XK hàng điện tử tăng 40% so với 2006. Tăng trưởng XK giầy dép giảm xuống còn 9% so với 33% năm 2006. XK đồ gỗ tăng mạnh ở mức 37%11Tăng trưởng XK của Hoa Kỳ vào Việt Nam (%) 200220032004200520069 T 2007Tổng KN XK vào VN26128-122-870Thiết bị vận tảI51710-44-6-68289Các hàng hoá khác2220287215812Các nhà đầu tư nước ngoài quan tâm đến Việt Nam nhiều hơn sau WTO13Cơ cấu đầu tư theo sở hữu (%)Gia tăng đầu tư tư nhân sau WTO14Thách thức và rủi roYếu kém của cơ sở hạ tầng: Chất lượng và số lượngChất lượng và công bằng trong tăng trưởng (ai được gì – người thua kẻ thắng, tăng trưởng và môi trường v.v)Yếu kém trong thực thi: Cam kết WTO cần tuân thủ cả trong luật pháp lẫn thực tếCải cách pháp luật sâu và rộng (trên 100 luật và quy định)Cam kết mạnh mẽ với chương trình hành động cụ thểCần có cải cách tổ chức và cơ chế để thực hiện cảI cách WTO và đem lại lợi ích cho doanh nghiệp và người dânVai trò của nhà nước: Chức năng quản lý? Chủ sở hữu? Thành viên thị trường? Cần có hệ thống qui định giúp giảm chi phí và rủi ro cho doanh nghiệp và người dânChịu ảnh hưởng nhiều hơn từ rủi ro bên ngoài (VD tăng giá dầu, khủng hoảng cho vay nhà đất v.v)15 Quản lý thách thức và rủi roWTO là sàn chứ không phải trần hạn chế cải cách và tăng trưởngCần động cơ làm việc và văn hoá mới cho công chức để có chính phủ/cơ quan quản lý hiệu quả hơn (chuyển từ kiểm soát sang phục vụ)Cải cách hành chính và thể chế (VD Hàn quốc)Cải cách tư pháp (VD Singapore)Tiếp cận thông tin cần tự do để giảm rủi ro – Thông tin hiện vẫn là hàng hoá quý hiếm ở Việt Nam (Luật ban hành văn bản, Luật tiếp cận thông tin)Độc lập/tách bạch chức năng quản lý nhà nước, nhà đầu tư và thành viên thị trường của nhà nướcCần có các công cụ và thông tin nhiều hơn để quản lý nền kinh tế mở giao lưu với quốc tế nhiều hơnĐầu tư cho con người16