Bài giảng Đại số Lớp 6 - Chương 3 - Bài 16: Tìm tỉ số của hai số (Bản mới)

XIN CHAØO 
C¸c thÇy gi¸o , c« gi¸o vµ c¸c em häc sinh 
XIN CHAØO 
C¸C THÇY C¤ GI¸O vµ c¸c em häc sinh 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Muốn tìm một số biết 
của nó bằng a ta làm như thế nào ? 
Tìm một số biết 
của nó bằng 35 ? 
Muốn tìm một số biết 
của nó bằng a ta lấy a : 
Số cần tìm là 35 : 
= 35 . 
= 25 
Trả lời : 
Một con chuột nặng 30 g còn một con voi nặng 5 tấn . Tỉ số giữa khối 
 lượng của chuột và khối lượng của voi là , nghĩa là 1 con 
Chuột nặng bằng 6 con voi ! Em có tin như vậy không ? 
Sai lầm ở chỗ nào ? 
1. Tỉ s ố c ủa h ai s ố 
Ví d ụ: 
Một hình chữ nhật có chiều rộng 3m, chiều dài 4m. Tìm tỉ số giữa số đo chiều dài và số đo chiều rộng. 
Bài giải 
Tỉ số giữa số đo chiều dài và số đo chiều rộng của hình chữ nhật là: 
Vậy tỉ số của hai số là gì? 
Khaùi nieäm : 
§16. TÌM TỈ SỐ CỦA HAI SỐ 
Tỉ số giữa hai số a cho số b là thương 
Tỉ số của hai số a và b kí hiệu là a : b hoặc 
trong phép chia số a cho số b . 
1. Tỉ Số Của Hai Số 
Khaùi nieäm : 
Hãy cho một vài ví dụ về tỉ số của hai phân số 
Ví dụ: 
Vậy tỉ số và phân số khác nhau như thế nào? 
Tỉ số giữa hai số a và b với b khác 0 là thương trong phép chia số a cho số b. 
§16. TÌM TỈ SỐ CỦA HAI SỐ 
Tỉ số thì a và b có thể là số nguyên, phân số, số thập phân,...... 
Còn phân số thì a và b phải là các số nguyên . 
1. Tỉ Số Của Hai Số 
Khaùi nieäm : 
Chú ý 
Khái niệm tỉ số thường được dùng khi nói về thương của hai đại lượng ( cùng loại và cùng đơn vị đo ). 
Tỉ số giữa hai số a và b với b khác 0 là thương trong phép chia số a cho số b. 
 Ví dụ : Đoạn thẳng AB dài 20 cm , đoạn thẳng CD dài 1 m . Tìm tỉ số độ dài của đoạn thẳng AB và đoạn thẳng CD. 
Giải : 
AB = 20cm, CD = 1m = 100cm. 
Tỉ số độ dài của đoạn thẳng AB và đoạn thẳng CD là : 
§16. TÌM TỈ SỐ CỦA HAI SỐ 
Bài 140 (SGK -58) Chuột nặng hơn voi ! 
Một con chuột nặng 30g còn một con voi nặng 5 tấn . Tỉ số giữa khối 
 lượng của chuột và khối lượng của voi là , nghĩa là 1 con 
Chuột nặng bằng 6 con voi ! Em có tin như vậy không ? 
Sai lầm ở chỗ nào ? 
Sai lầm ở chỗ khi tính tỉ số không đưa về cùng một đơn vị . Thực ra tỉ số là : 
Giải : 
1. Tỉ Số Của Hai Số 
Áp dụng công thức các em làm các bài tập sau : 
Tính tỉ số của : 
2m và 75cm 
3 h và 20 phút 
§16. TÌM TỈ SỐ CỦA HAI SỐ 
2. Tỉ số phần trăm. 
Trong thực hành, ta thường dùng tỉ số dưới dạng tỉ số phần trăm với kí hiệu % thay cho 
Tìm tỉ số phần trăm của hai số 78,1 và 25. 
Ví Dụ: 
Các em hãy nhắc lại cách tìm tỉ số phần trăm của hai số mà em đã biết ? 
§16. TÌM TỈ SỐ CỦA HAI SỐ 
1. Tỉ s ố c ủa h ai s ố 
Để tìm tỉ số phần trăm của hai số ta cần tìm thương của hai số,nhân thương đó với 100 rồi viết thêm kí hiệu % vào kết quả đó. 
Giải 
2. Tỉ số phần trăm. 
Ví d ụ: 
1. Tỉ s ố c ủa h ai s ố 
Khaùi nieäm : 
§16. TÌM TỈ SỐ CỦA HAI SỐ 
Tìm tỉ số phần trăm của hai số 78,1 và 25. 
Để tìm tỉ số của hai số trên ta làm như thế nào ? 
 Quy tắc : 
2. Tỉ số phần trăm. 
1. Tỉ s ố c ủa h ai s ố 
Khaùi nieäm : : 
§16. TÌM TỈ SỐ CỦA HAI SỐ 
Tỉ số giữa hai số a và b với b khác 0 là thương trong phép chia số a cho số b. 
Quy tắc : Muốn tìm tỉ số phần trăm của hai số a và b, ta nhân a với 100 rồi chia cho b và kí hiệu % vào kết quả : 
Giải 
Tìm tỉ số phần trăm của hai số 78,1 và 25. 
§16. TÌM TỈ SỐ CỦA HAI SỐ 
Muốn tìm tỉ số phần trăm của hai số a và b ta làm như thế nào ? 
 Quy tắc : 
2. Tỉ số phần trăm. 
1. Tỉ s ố c ủa h ai s ố 
Khaùi nieäm : 
§16. TÌM TỈ SỐ CỦA HAI SỐ 
Các em làm các b ài tập sau 
?1 
Tìm tỉ số phần trăm của : 
a) 5 và 8 b) 25kg và tạ 
Giaûi : 
b/ taï = 0,3 taï = 30kg 
TỈ LỆ : 1:3.000.000 
3 . Tỉ Lệ xích. 
 Quy tắc : 
2. Tỉ số phần trăm. 
1. Tỉ s ố c ủa h ai s ố 
Khaùi nieäm : 
§16. TÌM TỈ SỐ CỦA HAI SỐ 
Ví dụ : Nếu khoảng cách a trên bản đồ là 1cm , khoảng cách b trên thực tế là 1km thì tỉ lệ xích T của bản đồ là 
Vì : a = 1cm ; 
b = 1km = 100000cm 
Trên bản đồ tỉ lệ xích người ta kí hiệu là T 
Và 
Trong đó a: kh oảng cách giữa hai điểm trên bản vẽ . 
 b: kh oảng cách giữa hai điểm tương ứng trên thực tế . 
( a, b cùng đơn vị đo) 
3 . Tỉ Lệ xích. 
 Quy tắc : 
2. Tỉ số phần trăm. 
1. Tỉ s ố c ủa h ai s ố 
Khaùi nieäm : 
§16. TÌM TỈ SỐ CỦA HAI SỐ 
Tỉ lệ xích của một bản vẽ ( hoặc một bản đồ ) là tỉ số khoảng cách a giữa hai điểm trên bản vẽ ( hoặc bản đồ ) và khoảng cách b giữa hai điểm tương ứng trên thực tế . 
Khoảng cách từ điểm cực Bắc ở Hà Giang đến cực Nam ở mũi Cà Mau dài 1620 km. Trên một bản đồ , khoảng cách đó dài 16,2 cm . Tính tỉ lệ xích của bản đồ . 
?2 
( a, b cùng đơn vị đo) 
 a = 1,62cm ; 
b = 1620km = 162000000cm 
Giải 
 Quy tắc : 
- Học thuộc : Khái niệm tỉ số của hai số , quy tắc tìm tỉ số phần trăm , tìm tỉ lệ xích . 
 - Làm BT: 138; 141 (SGK) 
 136;139;140 (SBT) 
Bài 138 (SGK – 58). Ta có thể đưa tỉ số của hai số về tỉ số của hai số nguyên . Chẳng hạn , tỉ số của hai số 0,75 và có thể viết như sau : 
a) 
Chóc c¸c em häc giái.