Bài giảng Đại số Lớp 8 - Tiết 13: Ôn tập chương 3

Ôn tập chương III 
đại số 8 
Tiết 13 
Kiểm tra kiến thức 
? Nêu các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình ? 
Các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình : 
Bước 1: Lập phương trình : 
 - Chọn ẩn số và đ ặt đ iều kiện thích hợp cho ẩn số . 
 - Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết ; 
 - Lập phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng . 
Bước 2: Giải phương trình . 
Bước 3: Tr ả lời : Kiểm tra trong các nghiệm của phương trình , nghiệm nào tho ả mãn đ iều kiện của ẩn , nghiệm nào không , rồi kết luận . 
Tiết 55: Ôn tập chương III ( Tiếp ) 
Bài 67 (SBT): Số nh à Khanh là một số tự nhiên có hai ch ữ số . Nếu thêm ch ữ số 5 vào bên trái số đ ó th ì đư ợc một số kí hiệu là A. Nếu thêm ch ữ số 5 vào bên phải ch ữ số đ ó th ì đư ợc một số kí hiệu là số B. Tìm số nh à của Khanh , biết rằng A-B=153. 
Giải Bài tâp 67 (SBT) 
Gọi x là số nh à của Khanh (x nguyên dương và 9<x<100). 
Vì x là số có hai ch ữ số , nên ta có : 
Khi viết thêm 5 vào bên trái ch ữ số đ ó , ta đư ợc số 
 A = =500+x 
Khi viết thêm ch ữ số 5 vào bên phải ch ữ số đ ó , ta đư ợc số 
 B = =10x+5 
Do A-B=153, nên ta có phương trình : (500+x)-(10x+5)=153 
Giải phương trình trên : (500+x)-(10x+5)=153 
	 500+x-10x-5 = 153 
	 -9x = -342 
 x =38 
Gi á trị x=38 tho ả mãn đ iều kiện bài toán nên ta có số cần tìm là: 38 
Tiết 55: Ôn tập chương III ( Tiếp ) 
Bài 69: (SBT) Hai xe ô tô cùng khởi hành từ Lạng Sơn về Hà Nội , quãng đư ờng dài 163km. Trong 43km đ ầu , hai xe có cùng vận tốc . Nhưng sau đ ó chiếc xe thứ nhất tăng vận tốc lên gấp 1,2 lần vận tốc ban đ ầu , trong khi chiếc xe thứ hai vẫn duy tr ì tốc độ cũ . Do đ ó xe thứ nhất đã đ ến Hà Nội sớm hơn xe thứ hai 40 phút . Tính vận tốc ban đ ầu của hai xe . 
Giải bài tập 69 (SBT): Gọi x(km/h ) là vận tốc ban đ ầu của hai xe ( x> 0) 
Quảng đư ờng còn lại sau 43km đ ầu tiên là: 163-43=120 (km) 
Vận tốc của xe thứ nhất trên quảng đư ờng tiếp theo là: 
 1,2x (km/h) 
Vậy thời gian xe thứ nhất đi hết 120 km tiếp theo là: (h) 
Thời gian xe thứ hai đi trên quảng đư ờng tiếp theo là: (h) 
Xe thứ nhất đ ến sớm hơn xe thứ hai 40 phút ( h) nên ta có phương trình : + = 
Giải phương trình trên ta có : (2) 1200 + 8x = 1440 
 8x = 240 
	 x = 30 
Gi á trị x=30 tho ả mãn đ iều kiện , vậy vận tốc ban đ ầu của hai xe là: 30 km/h 
Tiết 55: Ôn tập chương III ( Tiếp ) 
Bài tập 68 (SBT) : 
Một đ ội thợ mỏ lập kế hoạch khai thác than, theo đ ó mỗi ngày khai thác đư ợc 50 tấn than. Khi thực hiện , mỗi ngày đ ội khai thác đư ợc 57 tấn than. Do đ ó , đ ội đã hoàn thành kế hoạch trước 1 ngày và còn vượt mức 13 tấn than. Hỏi theo kế hoạch, đ ội phải khai thác bao nhiêu tấn than? 
Giải bài tập 68 (SBT) 
Cách 1 : Gọi x ( tấn ) là số than đ ội phải khai thác theo kế hoạch (x nguyên dương ). 
Thời gian dự đ ịnh khai thác hết khối lượng than là: ( ngày ) 
Khi thực hiện mỗi ngày khai thác đư ợc 57 tấn nên thời gian thực hiện nhanh hơn dự kiến một ngày : -1 ( ngày ) 
Ngoài ra đ ội đã vượt mức 13 tấn nên lượng than đã khai thác đư ợc là x+13 ( tấn ), ta có phương trình : (3) 
Giải phương trình trên : (3) 50x + 650 = 57x- 2850 
 7x = 3500 x=500 Gi á trị x-=500 tho ả mãn đ iều kiện của ẩn nên lượng than dự đ ịnh khai thác là: 500 tấn . 
Giải bài tập 68 (SBT) 
Cách 2 : Gọi x ( ngày ) là thời gian đ ội dự kiến khai thác (x nguyên dương ) 
Theo kế hoạch đ ội sẽ khai thác 50x ( tấn ) 
Khi thực hiện đ ội khai thác trước kế hoạch một ngày nên hết thời gian là: x-1 ( ngày ) 
Vậy lượng than mà đ ội đã khai thác đư ợc là: 57(x-1) ( ngày ) 
Do lượng than vượt mức kế hoạch 13 tấn nên ta có phương trình : 57(x-1) = 50x+13 
Giải phương trình trên : 57(x-1) = 50x+13 
 57x-57 = 50x + 13 
 7x = 70 
 x =10 
Gi á trị x=10 tho ả mãn đ iều kiện bài toán nên ta có lượng than mà đ ội phải khai thác theo kế hoạch là: 500 tấn 
Các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình : 
Bước 1: Lập phương trình : 
 - Chọn ẩn số và đ ặt đ iều kiện thích hợp cho ẩn số . 
 - Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết ; 
 - Lập phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng . 
Bước 2: Giải phương trình . 
Bước 3: Tr ả lời : Kiểm tra trong các nghiệm của phương trình , nghiệm nào tho ả mãn đ iều kiện của ẩn , nghiệm nào không , rồi kết luận . 
Cũng cố 
Cũng cố 
Các dạng toán cơ bản trong chương , gồm : 
- Phương trình bậc nhất một ẩn . 
- Phương trình chứa ẩn ở mẫu 
 Phương trình tích . 
 Giải bài toán bằng cách lập phương trình . 
Hướng dẫn học ở nh à: 
Hướng dẫn bài tập 43: (SGK) 
Gọi x (đơn vị ) là tử số của phân số cần tìm (x N , 0 x 9, 
x 4) 
Mẫu của phân số bằng x- 4. 
Theo bài ra ta có phương trình : 
Giải phương trình trên ta đư ợc x= ( không tho ả mãn đ iều kiện của ẩn ) 
Vậy không có số tự nhiên nào tho ả mãn yêu cầu bài toán .