Bài giảng Lịch sử 8 - Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX - Lê Quang Thắng
I. KHỞI NGHĨA YÊN THẾ (1884-1913)
1. Vị trí Yên Thế
Yên thế nằm ở phía Tây bắc tỉnh Bắc Giang, diện tích khoảng 40-50km2. Đây là vùng đất đồi, cây cối rậm rạp, địa hình hiểm trở.
2. Đặc điểm dân cư
Dân nghèo vùng đồng bằng Bắc Kì lên làm ăn sinh sống. Giữa TKXIX, họ lập làng, tổ chức sản xuất.
3. Nguyên nhân khởi nghĩa
Yên Thế trở thành mục tiêu bình định của Pháp.
Để bảo vệ cuộc sống, nhân dân Yên Thế đứng lên đấu tranh.
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng Lịch sử 8 - Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX - Lê Quang Thắng, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút TẢI VỀ ở trên
g Quèc I/ Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913 S.§µ S.§uèng S.Lôc Nam S.Th¬ng S.CÇu S.Hång S.L« S.Hång S.Th¸I B×nh B I Ó n § « n g Hµ Néi H¶I Phßng Trung Quèc L¹ng S¬n Th¸I Nguyªn B¾c Ninh VÜnh Yªn Hµ Néi Yªn ThÕ Nói Cai Kinh Nói Tam §¶o Em biết gì về địa hình , con người của Yên Thế trên bản đồ ? Vùng đất Yên Thế Tỉnh Bắc Giang Vùng đất Yên Thế I. KHỞI NGHĨA YÊN THẾ (1884-1913) 1. Vị trí Yên Thế Đọc sách giáo khoa , kết hợp quan sát lược đồ , mô tả vị trí Yên Thế ? I. KHỞI NGHĨA YÊN THẾ (1884-1913) 1. Vị trí Yên Thế Đặc điểm dân cư ? 2. Đặc điểm dân cư Dân nghèo vùng đồng bằng Bắc Kì lên làm ăn sinh sống . Giữa TKXIX, họ lập làng , tổ chức sản xuất . 3. Nguyên nhân khởi nghĩa Yên Thế trở thành mục tiêu bình định của Pháp . Nguyên nhân khởi nghĩa ? Yên thế nằm ở phía Tây bắc tỉnh Bắc Giang , diện tích khoảng 40-50km 2 . Đây là vùng đất đồi , cây cối rậm rạp , địa hình hiểm trở . Để bảo vệ cuộc sống , nhân dân Yên Thế đứng lên đấu tranh . Tại sao Yên Thế trở thành mục tiêu bình định của Pháp ? LƯỢC ĐỒ CĂN CỨ YÊN THẾ Lược đồ : Khởi nghĩa Yên Thế 2. Nguyên nhân Thời gian Diễn biến chính - Nhiều cuộc khởi nghĩa lẻ tẻ , chưa có sự thống nhất . 3. Diễn biến Hải Phòng 1884-1892 1884 – 1892 Bài 27: KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX TỔNG TÀI BÁ PHỨC ĐỀ THUẬT ĐỀ CHUNG ĐỀ NẮM I/ Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913 1. Căn cứ Yên Thế ĐỀ THÁM 1. Căn cứ Yên Th ế Thời gian DiễnbiếnchÝnh : chia lµm 3 giai ®o¹n 1884-1892 1893-1908 1909-1913 - Hoạt động riêng lẻ , chưa có sự thống nhất . 3 . Diễn biến Hải Phòng I/ Kh ởi nghĩa Yên Thế KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX Lược đồ khởi nghĩa Yên Thế 2. Nguyên nhân : S. Đà S. Đuống S. Lục Nam S. Thương S. Cầu S. Hồng S. Lô S. Hồng S. Thái Bình BIỂN ĐÔNG HÀ NỘI TUYÊN QUANG NHà NAM BỐ HẠ SƠN TÂY HẢI PHÒNG TRUNG QUỐC LẠNG SƠN THÁI NGUYÊN PHỒN XƯƠNG BẮC GIANG BẮC NINH VĨNH YÊN HỐ CHUỐI Núi Cai Kinh Núi Tam Đảo CAO THƯỢNG Giai đoạn 1893-1808 Giảng hòa lần thứ nhất (9/1894) I. KHỞI NGHĨA YÊN THẾ (1884-1913) 4. Diễn biến Hoàng Hoa Thám (1851-1913) Nhiều toán nghĩa quân hoạt động riêng rẽ , chưa có sự chỉ huy thống nhất . Thủ lĩnh có uy tín nhất là Đề Nắm . a. Giai đoạn 1884-1892 1892, Đề Thám ( Hoàng Hoa Thám ) trở thành vị chỉ huy tối cao của phong trào . S. Đà S. Đuống S. Lục Nam S. Thương S. Cầu S. Hồng S. Lô S. Hồng S. Thái Bình BIỂN ĐÔNG HÀ NỘI TUYÊN QUANG NHà NAM BỐ HẠ SƠN TÂY HẢI PHÒNG TRUNG QUỐC LẠNG SƠN THÁI NGUYÊN PHỒN XƯƠNG BẮC GIANG BẮC NINH VĨNH YÊN HỐ CHUỐI Núi Cai Kinh Núi Tam Đảo CAO THƯỢNG Giai đoạn 1893-1808 Giảng hòa lần thứ nhất (9/1894) 2 . Nguyên nhân Thời gian Diễn biến chính 1884-1892 1893-1908 1909-1913 - Hoạt động riêng lẻ , chưa có sự thống nhất . - Vừa chiến đấu , vừa xây dựng cơ sở . - Hai lần giảng hòa với Pháp . Hải Phòng Lược đồ khởi nghĩa Yên Thế 1. Căn cứ Yên Thế KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX Bài 27 – Tiết 43 Pháp tấn công , phong trào suy yếu , tan rã 3 . Diễn biến Gia ®×nh §Ò Th¸m NghÜa qu©n ngêi M¸n trong khëi nghÜa Yªn ThÕ S.§µ S.§uèng S.Lôc Nam S.Th¬ng S.CÇu S.Hång S.L« S.Hång S.Th¸I B×nh B I Ó n § « n g Hµ Néi Tuyªn Quang Nh · Nam Bè H¹ S¬n T©y H¶I Phßng Trung Quèc L¹ng S¬n Th¸I Nguyªn Phån X¬ng B¾c Giang B¾c Ninh VÜnh Yªn Hå Chuèi Nói Cai Kinh Nói Tam §¶o Cao Thîng I. KHỞI NGHĨA YÊN THẾ (1884-1913) 4. Diễn biến Tại sao nghĩa quân lại giảng hòa với Pháp ? b. Giai đoạn 1893-1908 a. Giai đoạn 1884-1892 Thời kì vừa chiến đấu vừa xây dựng cơ sở . - 1893-1897: Nghĩa quân 2 lần giảng hòa với Pháp . Ng«i chïa hµng th¸ng nghÜa qu©n häp S.§µ S.§uèng S.Lôc Nam S.Th¬ng S.CÇu S.Hång S.L« S.Hång S.Th¸I B×nh B I Ó n § « n g Hµ Néi Tuyªn Quang Nh · Nam Bè H¹ S¬n T©y H¶I Phßng Trung Quèc L¹ng S¬n Th¸I Nguyªn Phån X¬ng B¾c Giang B¾c Ninh VÜnh Yªn Hå Chuèi Nói Cai Kinh Nói Tam §¶o Cao Thîng Th¸ng 5 - 1894 S. Đà S. Đuống S. Lục Nam S. Thương S. Cầu S. Hồng S. Lô S. Hồng S. Thái Bình BIỂN ĐÔNG HÀ NỘI TUYÊN QUANG NHà NAM BỐ HẠ SƠN TÂY HẢI PHÒNG TRUNG QUỐC LẠNG SƠN THÁI NGUYÊN PHỒN XƯƠNG BẮC GIANG BẮC NINH VĨNH YÊN HỐ CHUỐI Nói Cai Kinh Núi Tam Đảo CAO THƯỢNG 1894 - 1895 1897 - 1908 Giảng hòa lần thứ hai (12/1897) Mét gãc trong c¨n cø Yªn ThÕ NghÜa qu©n Yªn ThÕ NghÜa qu©n c¸c d©n téc tham gia khëi nghÜa Yªn ThÕ I. KHỞI NGHĨA YÊN THẾ (1884-1913) 4. Diễn biến b. Giai đoạn 1893-1908 a. Giai đoạn 1884-1892 Thời kì vừa chiến đấu vừa xây dựng cơ sở . - 1893-1897: Nghĩa quân 2 lần giảng hòa với Pháp . 1897-1908: Nghĩa quân xây dựng đồn điền Phồn Xương , lo tích trữ lương thực , xây dựng quân đội , sẵn sàng chiến đấu Bµi 27 : Khëi nghÜa Yªn ThÕ vµ phong trµo chèng Ph¸p cña ® ång bµo miÒn nói cuèi thÕ kØ XIX. I/ Khëi nghÜa Yªn ThÕ (1884-1913) Lược đồ : Căn cứ Yªn Thế Bªn trong căn cứ Yªn Thế 1.C¨n cø Yªn ThÕ Nh÷ng ngêi lÝnh Yªn ThÕ Phan Bội Châu (1867-1940) Phan Châu Trinh (1872-1926) Những nhà yêu nước này đã từng tìm đến Yên Thế , bắt liên lạc với Đề Thám . I. KHỞI NGHĨA YÊN THẾ (1884-1913) 4. Diễn biến b. Giai đoạn 1893-1908 a. Giai đoạn 1884-1892 c . Giai đoạn 1909-1913 Nghĩa quân liên tục chống càn , lực lượng hao mòn dần . Ngày 10-2-1913, Đề Thám bị sát hại , phong trào tan rã . LÝnh Ph¸p ChuÈn bÞ TÊn c«ng c¨n cø Yªn ThÕ S. Đà S. Đuống S. Lục Nam S. Thương S. Cầu S. Hồng S. Lô S. Hồng S. Thái Bình BIỂN ĐÔNG HÀ NỘI TUYÊN QUANG NHà NAM BỐ HẠ SƠN TÂY HẢI PHÒNG TRUNG QUỐC LẠNG SƠN THÁI NGUYÊN PHỒN XƯƠNG BẮC GIANG BẮC NINH VĨNH YÊN HỐ CHUỐI Núi Cái Kinh Núi Tam Đảo CAO THƯỢNG 1908 - 1913 S.§µ S.§uèng S.Lôc Nam S.Th¬ng S.CÇu S.Hång S.L« S.Hång S.Th¸I B×nh B I Ó n § « n g Hµ Néi Tuyªn Quang §¸p CÇu Nh · Nam Cao Thîng Bè H¹ S¬n T©y H¶I Phßng Trung Quèc L¹ng S¬n Th¸I Nguyªn Phån X¬ng B¾c Giang B¾c Ninh VÜnh Yªn Hå Chuèi Nói Cai Kinh Nói Tam §¶o 10-2-1913 Bè vî cña §Ò Th¸m bÞ b¾t Nh÷ng ph¹m nh©n trong vô ® Çu ® éc thµnh Hµ N«i Bµ Ba CÈn ( Vî ba §Ò Th¸m ) bÞ b¾t TËp kÕt tríc giê bÞ ®µy sang Ch©u Phi : Xuèng tµu ®i ®µy sang Ch©u Phi I. KHỞI NGHĨA YÊN THẾ (1884-1913) 4. Diễn biến b. Giai đoạn 1893-1908 a. Giai đoạn 1884-1892 c. Giai đoạn 1909-1913 Nghĩa quân liên tục chống càn , lực lượng hao mòn dần . Ngày 10-2-1913, Đề Thám bị sát hại , phong trào tan rã . Em có nhận xét gì về cuộc khởi nghĩa nông dân Yên Thế ? * Nhận xét - Thời gian tồn tại lâu hơn bất cứ cuộc khởi nghĩa nào trong phong trào Cần Vương . - Lượng lượng nông dân tham gia đông đảo . - Tình chất : Tính dân tộc , yêu nước sâu sắc . - Nguyên nhân thất bại : Pháp mạnh , lại còn câu kết với với phong kiến . Lực lượng nghĩa quân mỏng , yếu , phạm vi hoạt động bó hẹp trong một địa phương ). - Thời gian tồn tại - Lực lượng tham gia - Tính chất - Nguyên nhân thất bại Binh lÝnh ngêi ViÖt vµ qu©n Ph¸p hµnh qu©n lªn Yªn thÕ Khởi nghĩa Yên Thế Nghĩa quân hoạt động riêng lẻ Đề Nắm lãnh đạo Giai đoạn 1 (1884 -1892) Nghĩa quân vừa chiến đấu vừa xây dựng căn cứ Thực dân Pháp tập trung lược lượng tấn công , Lực lượng nghĩa quân hao mòn dần Giai đoạn 2 (1893 - 1908) Đề Thám lãnh đạo Đề Thám lãnh đạo Gai đoạn 3 (1909 – 1913) * Kết quả I. KHỞI NGHĨA YÊN THẾ (1884 - 1913) => Là một thủ lĩnh nhưng củng chính là linh hồn của cuộc khởi nghĩa . ( Sau khi ông qua đời cuộc khởi nghĩa dần dần tan rã ) => Nhân dân tôn xưng ông là “ Hùm thiêng Yên Thế ”, thực dân Pháp nhắc đến ông với nỗi khiếp sợ “ Hùm xám Yên Thế ”. CỦNG CỐ BÀI HỌC Khởi nghĩa Yên Thế có những đặc điểm gì khác so với các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương ? KHỞI NGHĨA YÊN THẾ PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG Thời gian tồn tại Thành phần lãnh đạo M ục đích đấu tranh 1884-1913 1885-1895 Nông dân yêu nước xuất sắc Văn thân sĩ phu yêu nước phong kiến Bảo vệ cuộc sống bình yên “ Giúp vua ” giành lại chủ quyền dân tộc . TRÒ CHƠI Ô CHỮ H O À N G H O A T H Á M M Ô N G B Ắ C G I A N G T R Ư Ơ N G V Ă N N G H Ĩ A A N H D Ũ N G P H A N B Ộ I C H  U Đ Ề N Ắ M 1 2 3 4 5 6 7 N N N G Ô Â D - Ô hàng ngang số 1; gồm 12 chữ cái : Tên vị thủ lĩnh cuộc khởi nghĩa Yên Thế . Ô hàng ngang số 2; gồm 4 chữ cái : Đây là tên đồng bào ở Hà Giang đã tham gia chống pháp dưới ngọn cờ của Hà Quốc Thượng - Ô hàng ngang số 3; gồm 8 chữ cái : Tên tỉnh mà cuộc khởi nghĩa đã nổ ra . Ô hàng ngang số 4; gồm 14 chữ cái : Tên thật của Hoàng Hoa Thám Ô hàng ngang số 5; gồm 7chữ cái : Đây là tinh thần chiến đấu của nghĩa quân Yên Thế Ô hàng ngang số 6; gồm 11 chữ cái : Tên một nhà yêu nước tiêu biểu đã đến bắt lên lạc với nghĩa quân Yên Thế . Ô hàng ngang số 7; gồm 5 chữ cái : Đây là tên vị lãnh tụ cuộc khởi nghĩa Yên Thế ở giai đoạn 1. N Ô N G D  N * ¤ ng lµ nh©n vËt chÝnh cña bé phim : “ Thñ lÜnh ¸o n©u”. * BiÖt danh cña « ng lµ: “ Hïm thiªng Yªn ThÕ ”. ¤ ng lµ ai ? Hoµng Hoa Th¸m LÔ héi t¹i ® Òn thê Hoµng Hoa Th¸m (B¾c Giang ) Bµi tËp 2 : Hoµng Hoa Th¸m Híng dÉn vÒ nh µ: 1. Su tÇm nh÷ng mÈu chuyÖn vÒ Hoµng Hoa Th¸m . 2. Nªu nhËn xÐt chung cña em vÒ phong trµo vò trang chèng Ph¸p cuèi thÕ kû XIX. 3. ChuÈn bÞ giê sau lµm bµi tËp lÞch sö . Lễ hội tại đền thờ Hoàng Hoa Thám ( Bắc Giang ) Cảnh khai mạc lễ hội Yên Thế vào 16 tháng 3 dương lịch Gi¸o viªn: Lª Quang Th¾ng Kính chào các thầy cô Chúc các em học giỏi Xin Chµo vµ hÑn gÆp l¹i Xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c em !
File đính kèm:
bai_giang_lich_su_8_khoi_nghia_yen_the_va_phong_trao_chong_p.ppt
