Bài giảng Lịch sử Khối 7 - Bài 11: Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống (1075-1077) - Trần Dũng Tiến

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ 
VÀ CÁC EM HỌC SINH 
TRƯỜNG TH – THCS HƯNG TRẠCH 
 MÔN LỊCH SỬ 7 
GIÁO VIÊN: TRẦN DŨNG TIẾN 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Vua tôi nhà Lý đã làm gì trước âm mưu xâm lược Đại Việt của nhà Tống ? 
Tại sao nói đây là cuộc tấn công tự vệ mà không phải là cuộc chiến tranh xâm lược ? 
Ta chỉ tấn công các căn cứ quân sự , các kho lương thảo của địch đã chuẩn bị cho cuộc tấn công xâm lược nước ta . Sau khi đạt được mục đích tiến công để tự vệ , nhà Lý đã rút quân về nước . 
TIẾT 15 - BÀI 11 
 CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075-1077) 
 II- GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076-1077) 
1. Kháng chiến bùng nổ : 
Sau khi rút quân khỏi Ung Châu Lý Thường Kiệt đã làm gì ? 
a. Chuẩn bị của ta : 
- Cho các địa phương ráo riết chuẩn bị bố phòng . 
Sông Cầu 
S. Thái Bình 
Sông Hồng 
Sông Lô 
Sông Đà 
Sông Mã 
Lý Thường Kiệt 
 LƯỢC ĐỒ: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075-1077) 
GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076-1077 ) 
Các tù trưởng dân tộc ít người 
Các tù trưởng dân tộc ít i 
Các tù trưởng dân tộc ít người 
Lý Kế Nguyên 
? Em có nhận xét gì về cách bố trí quân phòng thủ của Nhà Lý ? 
Cách bố trí quân phòng thủ của Nhà Lý rất chu đáo . 
TIẾT 15 - BÀI 11 
 CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075-1077) 
 II- GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076-1077) 
1. Kháng chiến bùng nổ : 
a. Chuẩn bị của ta : 
- Cho các địa phương ráo riết chuẩn bị bố phòng . 
- Lập phòng tuyến sông Như Nguyệt để chặn giặc . 
BẮC GIANG 
LẠNG GIANG 
HIỆP HÒA 
BẮC NINH 
VẠN XUÂN 
TỪ SƠN 
VIỆT YÊN 
YÊN PHONG 
Dãy núi Tam Đảo 
Sông Hồng 
Sông Đuống 
Sông Thái Bình 
Sông Lục Nam 
Sông Thương 
Bến Ngọt 
Can Vang 
Đa Phúc 
THĂNG LONG 
S. Như Nguyệt 
Lý Thường Kiệt 
Hoằng Chân 
Chiêu Văn 
Nhà Lý Phòng ngự 
Quân nhà Lý chặn đánh 
Phòng tuyến sông Như Nguyệt 
Trận tuyến của quân Tống 
Quân Tống tiến công 
Quân Tống rút chạy 
Tại sao Lý Thường Kiệt lại chọn sông Như Nguyệt làm phòng tuyến chống quân xâm lược Tống ? 
PHÒNG TUYẾN SÔNG NHƯ NGUYỆT 
Là con sông chặn ngang tất cả các ngả đường bộ từ Quảng Tây ( Trung Quốc ) vào Thăng Long. Sông Như Nguyệt như một chiến hào tự nhiên rất khó có thể vượt qua. 
Phòng tuyến trên sông Như Nguyệt 
TIẾT 15 - BÀI 11 
 CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075-1077) 
 II- GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076-1077) 
1. Kháng chiến bùng nổ : 
a. Chuẩn bị của ta : 
- Cho các địa phương ráo riết chuẩn bị bố phòng . 
- Lập phòng tuyến sông Như Nguyệt để chặn giặc . 
Sau thất bại ở Ung Châu nhà Tống đã làm gì ? 
b. Diễn biến : 
Cuối năm 1076, 10 vạn bộ binh tinh nhuệ , một vạn ngựa chiến , 20 vạn dân phu do Quách Quỳ , Triệu Tiết chỉ huy tiến vào nước ta . Một đạo quân do Hoà Mâu dẫn đầu tiếp ứng theo đường biển. 
Quân Tống chuẩn bị và tiến hành xâm lược nước ta như thế nào ? 
Sông Cầu 
S. Thái Bình 
Sông Hồng 
Sông Lô 
Sông Đà 
Sông Mã 
Lý Thường Kiệt 
Cuối năm 1076 
 1-1077 
LƯỢC ĐỒ CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1076-1077) 
Lý Kế Nguyên 
 Quân ta phòng thủ 
Quân Tống tiến công 
Quân ta chặn đánh 
Phòng tuyến Như Nguyệt 
TIẾT 16 - BÀI 11 
 CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075-1077) 
 II- GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076-1077) 
1. Kháng chiến bùng nổ : 
- Cho các địa phương ráo riết chuẩn bị bố phòng . 
- Lập phòng tuyến sông Như Nguyệt để chặn giặc . 
b. Diễn biến : 
 Địch : 1- 1077 quân Tống kéo vào nước ta . 
- Ta: Nhà Lý đánh nhiều trận nhỏ cản bước tiến quân giặc . Lý Kế Nguyên chặn bước tiến quân thủy . 
c. Kết quả : 
Kết quả như thế nào ? 
Quách Quỳ phải đóng quân bên bờ Bắc sông Như Nguyệt . 
2. Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt : 
a. Chuẩn bị của ta : 
a. Diễn biến : 
BẮC GIANG 
LẠNG GIANG 
HIỆP HÒA 
BẮC NINH 
VẠN XUÂN 
TỪ SƠN 
VIỆT YÊN 
Dãy núi Tam Đảo 
Sông Hồng 
Sông Đuống 
Sông Thái Bình 
Sông Lục Nam 
Sông Thương 
Bến Ngọt 
Can Vang 
Đa Phúc 
THĂNG LONG 
Quách Quỳ 
Triệu Tiết 
Lý Thường Kiệt 
Hoằng Chân 
Chiêu Văn 
S. Như Nguyệt 
LƯỢC ĐỒ TRẬN ĐÁNH TRÊN PHÒNG TUYẾN SÔNG NHƯ NGUYỆT 
Trận tuyến quân Tống 
Quân Tống tiến đánh 
Quân ta chặn đánh 
Nhà Lý phòng thủ 
Phòng tuyến Như Nguyệt 
Chờ mãi không thấy thủy quân đến , Quách Qùy đã làm gì ? 
Trong lúc quân Tống chán nản , mệt mỏi thì Lý Thường Kiệt đã làm gì ? 
Em hãy cho biết ý nghĩa của bài thơ ? 
Để khích lệ tinh thần chiến đấu của quân ta , đồng thời làm khiếp đảm tinh thần quân Tống . 
YÊN PHONG 
BẮC GIANG 
LẠNG GIANG 
HIỆP HÒA 
BẮC NINH 
VẠN XUÂN 
TỪ SƠN 
VIỆT YÊN 
YÊN PHONG 
Dãy núi Tam Đảo 
Sông Hồng 
Sông Đuống 
Sông Thái Bình 
Sông Lục Nam 
Sông Thương 
Bến Ngót 
Can Vang 
Đa Phúc 
THĂNG LONG 
Lý Thường Kiệt 
Hoằng Chân 
Chiêu Văn 
Quách Quỳ 
Triệu Tiết 
LƯỢC ĐỒ TRẬN ĐÁNH TRÊN PHÒNG TUYẾN SÔNG NHƯ NGUYỆT 
Trận tuyến quânTống 
Quân nhà Lý phòng ngự 
Phòng tuyến Như Nguyệt 
Quân ta tiến công 
Quân Tống rút chạy 
TIẾT 15 - BÀI 11 
 CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075-1077) 
 II- GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076-1077) 
1. Kháng chiến bùng nổ : 
- Cho các địa phương ráo riết chuẩn bị bố phòng . 
- Lập phòng tuyến sông Như Nguyệt để chặn giặc . 
b. Diễn biến : 
 Địch : 1- 1077 quân Tống kéo vào nước ta . 
- Ta: Nhà Lý đánh nhiều trận nhỏ cản bước tiến quân giặc . Lý Kế Nguyên chặn bước tiến quân thủy . 
c. Kết quả : 
Quách Quỳ phải đóng quân bên bờ Bắc sông Như Nguyệt . 
2. Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt : 
a. Chuẩn bị của ta : 
a. Diễn biến : 
- Địch : Quách Quỳ cho quân vượt sông 
đánh phòng tuyến của ta nhưng bị quân ta phản công quyết liệt . 
- Ta: Một đêm cuối xuân 1077 nhà Lý cho quân vượt sông bất ngờ đánh vào đồn giặc . 
b. Kết quả : Quân Tống thua to. 
Nhóm 1,2,3 : Tại sao quân ta đang ở thế thắng mà Lý Thường Kiệt lại đề nghị “ giảng hòa ” ? 
THẢO LUẬN NHÓM 
Nhóm 4,5,6: Nêu những nét độc đáo trong cách đánh giặc của Lý Thường Kiệt ? 
Vòng 1: 
TIẾT 15 - BÀI 11 
 CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075-1077) 
 II- GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076-1077) 
1. Kháng chiến bùng nổ : 
- Cho các địa phương ráo riết chuẩn bị bố phòng . 
- Lập phòng tuyến sông Như Nguyệt để chặn giặc . 
b. Diễn biến : 
 Địch : 1- 1077 quân Tống kéo vào nước ta . 
- Ta: Nhà Lý đánh nhiều trận nhỏ cản bước tiến quân giặc . Lý Kế Nguyên chặn bước tiến quân thủy . 
c. Kết quả : 
Quách Quỳ phải đóng quân bên bờ Bắc sông Như Nguyệt . 
2. Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt : 
a. Chuẩn bị của ta : 
a. Diễn biến : 
- Địch : Quách Quỳ cho quân vượt sông 
đánh phòng tuyến của ta nhưng bị quân ta phản công quyết liệt . 
- Ta: Một đêm cuối xuân 1077 nhà Lý cho quân vượt sông bất ngờ đánh vào đồn giặc . 
b. Kết quả : Quân Tống thua to. 
Vì sao nhân dân ta chống Tống thắng lợi ? 
Ý nghĩa lịch sử của chiến thắng này ? 
c. Nguyên nhân thắng lợi . Ý nghĩa lịch sử : 
* Nguyên nhân : 
- Tinh thần đoàn kết dân tộc . 
- Nhà Lý có chính sách đúng đắn . 
- Tài mưu lược của Lý Thường Kiệt . 
* Ý nghĩa : 
- Bảo vệ vững chắc nền độc lập của Đại Việt . 
- Củng cố khối đoàn kết dân tộc . 
- Để lại nhiều bài học quân sự quý báu  
Em Hãy cho biết vai trò của các dân tộc ít người trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống ? 
Đền thờ Lý Thường Kiệt 
Tượng đài Lý Thường Kiệt 
Tại sao nhân dân ta xây dựng tượng đài và đền thờ Lý Thường Kiệt ở nhiều nơi ? 
Bài tập 1: 
Nối các sự kiện lịch sử với các mốc thời gian sao cho chính xác : 
Sự kiện lịch sử 
1. Lý Thườg Kiệt tiến đánh Châu Ung , châu Khâm , châu Liêm 
2. Quân Tống do Quách Quỳ , Triệu Tiết cầm đầu chuẩn bị tiến vào nước ta 
3. Quân Tống vượt ản Nam Quan , qua Lạng Sơn tiến vào nước ta . 
4. Quân Tống rút về nước . 
Thời gian 
a. Cuối xuân 1077 
b. Tháng 1-1077 
c. Cuối 1076 
d. Tháng 10-1075 
Á 
H 
 Q 
C 
Q 
U 
Ù 
Y 
T 
 Ờ 
G 
N 
K 
I 
Ư 
H 
Ệ 
L 
T 
Ý 
H 
N 
G 
 
C 
U 
U 
G 
Ô 
N 
T 
Đ 
Ả 
N 
N 
L 
K 
Ế 
G 
U 
Y 
Ê 
N 
Ý 
P 
Ụ 
Ê 
N 
H 
Y 
H 
P 
Ê 
N 
O 
N 
G 
Y 
Ệ 
V 
 I 
T 
 I 
Ạ 
Đ 
N 
N 
G 
T 
 Ă 
H 
G 
L 
O 
2 
8 
3 
4 
5 
6 
9 
1 
7 
Tên gọi vị tướng của ta chỉ huy thủy binh đóng ở Đông Kênh ( Quảng Ninh)?(10 chữ ) 
Vị tướng của giặc chỉ huy đạo quân lớn tiến vào nước ta ? (8 chữ cái ) 
Ông là 1 vị tướng tài , mãi mãi là niềm tự hào của dân tộc ta ? (12 chữ ) 
Sau 42 ngày chiến đấu quân nhà Lý hạ được thành nào ? (7 chữ ) 
Lý Thường Kiệt cùng ai chỉ huy 10 vạn quân thuỷ - bộ ? (7 chữ ) 
Đội quân chủ lực của Lý Thường Kiệt trú tại khu vực nào ? (6 chữ ) 
Khu vực Yên Phụ thuộc nơi nào của Bắc Ninh ? (8 chữ ) 
Thời Lý nước ta có tên gọi là gì ? (7 chữ ) 
Ư 
G 
Ụ 
H 
N 
Y 
Ệ 
T 
 N 
BÀI TẬP 2: TRÒ CHƠI Ô CHỮ 
Lý Công Uẩn dời đô về Đại La đổi tên là gì ? (9 chữ )