Bài giảng môn Ngữ văn 8 - Tiếng Việt Bài 28: Lựa chọn trật tự từ trong câu - Nguyễn Thanh Điệp

LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂUBài 28-TIẾT 114Giáo viên dạy: nguyễn thanh điệp TRƯỜNG THCS tiên phong - ba vì - hà nội KIỂM TRA BÀI CŨ1.Em hiểu thế nào là lượt lời trong hội thoại? Chỳng ta phải làm gỡ để đảm bảo lịch sự khi tham gia cuộc hội thoại?2. Làm bài tập số 41. - Mỗi lần cú một người tham gia hội thoại núi được gọi là một lượt lời.- Để giữ lịch sự cần tụn trọng lượt lời của người khỏc, trỏnh núi tranh lượt lời, cắt lời hoặc chờm vào lời người khỏc.Bài 28- tiết 114: lựa chọn trật tự từ trong câuAnh Dậu uốn vai ngỏp dài một tiếng. Uể oải, chống tay xuống phản, anh vừa rờn vừa ngỏng đầu lờn. Run rẩy cất bỏt chỏo, anh mới kề vào miệng, cai lệ và người nhà lớ trưởng đó sầm sập tiến vào với những roi song tay thước và dõy thừng.Gừ đầu roi xuống đất, cai lệ thột bằng giọng khàn khàn của người hỳt nhiều xỏi cũ:- Thằng kia! ễng tưởng mày chết đờm qua, cũn sống đấy à? Nộp tiền sưu! Mau! (Ngụ Tất Tố, Tắt đốn)Hoạt động I : Trật tự từ trong câu* Ví dụ :(SGK) Gõ đầu roi xuống đất (1) , cai lệ (2)thét(3) bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ(4): (Ngụ Tất Tố, Tắt đốn)5. Bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ , gõ đầu roi xuống đất cai lệ thét: (4-1-2-3)6. Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng khần khàn của người hút nhiều xái cũ, cai lệ thét: (1-4-2-3)1. Cai lệ gõ đầu roi xuống đất, thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ:(2-1-3-4)2.Cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi xuống đất:(2-3-4-1)3. Thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, cai lệ gõ đầu roi xuống đất :(3-4-2-1)4.Bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ ,cai lệ gõ đầu roi xuống đất thét:(4-2-1-3)Bài 28- tiết 114: lựa chọn trật tự từ trong câuAnh Dậu uốn vai ngỏp dài một tiếng. Uể oải, chống tay xuống phản, anh vừa rờn vừa ngỏng đầu lờn. Run rẩy cất bỏt chỏo, anh mới kề vào miệng, cai lệ và người nhà lớ trưởng đó sầm sập tiến vào với những roi song tay thước và dõy thừng.Gừ đầu roi xuống đất, cai lệ thột bằng giọng khàn khàn của người hỳt nhiều xỏi cũ:- Thằng kia! ễng tưởng mày chết đờm qua, cũn sống đấy à? Nộp tiền sưu! Mau! (Ngụ Tất Tố, Tắt đốn)Hoạt động I : Trật tự từ trong câu* Ví dụ :(SGK)*Nhận xét : -Có 7 cách sắp xếp trật tự từ.- Tác giả chọn cách đó vì muốn nhấn mạnh sự hung hãn của cai lệ. Gõ đầu roi xuống đất (1) , cai lệ (2)thét(3) bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ(4): (Ngụ Tất Tố, Tắt đốn)5. Bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ , gõ đầu roi xuống đất cai lệ thét: (4-1-2-3) Liên kết chặt với câu đứng sau.6. Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng khần khàn của người hút nhiều xái cũ, cai lệ thét: (1-4-2-3) Liên kết chặt với câu đứng sau.1. Cai lệ gõ đầu roi xuống đất, thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ:(2-1-3-4) liên kết chặt với câu đứng trước và đứng sau2.Cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi xuống đất:(2-3-4-1)3. Thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, cai lệ gõ đầu roi xuống đất :(3-4-2-1)4.Bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ ,cai lệ gõ đầu roi xuống đất thét:(4-2-1-3) Liên kết chặt với câu đứng sau.Bài 28- tiết 114: lựa chọn trật tự từ trong câuHoạt động I : Trật tự từ trong câu* Ví dụ :(SGK)*Nhận xét : -Có 7 cách sắp xếp trật tự từ.- Tác giả chọn cách đó vì muốn nhấn mạnh sự hung hãn của cai lệ.* Ghi nhớ 1( SGK - Tr 111)Hoạt động II : Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ.* Ví dụ 1:1.-Trật tự từ trong những bộ phận cõu in đậm dưới đõy thể hiện điều gỡ?a. Người nhà lớ trưởng hỡnh như khụng dỏm hành hạ một người ốm nặng, sợ hoặc xảy ra sự gỡ, hắn cứ lúng ngúng ngơ ngỏc, muốn núi mà khụng dỏm núi. Đựng đựng, Cai lệ giật phắt cỏi thừng trong tay anh này và chạy sầm sập đến chỗ anh Dậu.Chị Dậu xỏm mặt, vội vàng đặt con xuống đất, chạy đến đỡ lấy tay hắn.	 (Ngụ Tất Tố- Tắt đốn)Bài 28-TIẾT 115LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂUHoạt động I : Trật tự từ trong câu* Ví dụ :(SGK)*Nhận xét : -Có 7 cách sắp xếp trật tự từ.- Tác giả chọn cách đó vì muốn nhấn mạnh sự hung hãn của cai lệ.* Ghi nhớ 1( SGK - Tr 111)Hoạt động II : Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ.* Ví dụ 1:Bài 28- tiết 114: lựa chọn trật tự từ trong câuHoạt động I : Trật tự từ trong câu* Ví dụ :(SGK)* Ghi nhớ 1( SGK - Tr 111)Hoạt động II : Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ.* Ví dụ 1: -1a :Thể hiện thứ tự trước sau của hoạt động 1.-Trật tự từ trong những bộ phận cõu in đậm dưới đõy thể hiện điều gỡ?b. Anh Dậu uốn vai ngỏp dài một tiếng. Uể oải, chống tay xuống phản, anh vừa rờn vừa ngỏng đầu lờn. Run rẩy cất bỏt chỏo, anh mới kề vào đến miệng, cai lệ và người nhà lớ trưởng đó sầm sập tiến vào với những roi song, tay thước và dõy thừng.	 (Ngụ Tất Tố- Tắt đốn)	LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂUBài 28- tiết 114Hoạt động I : Trật tự từ trong câu* Ví dụ :(SGK)* Ghi nhớ 1( SGK - Tr 111)Hoạt động II : Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ.* Ví dụ 1: -1a :Thể hiện thứ tự trước sau của hoạt động-1b : Thứ bậc cao thấp của các nhân vật. 1.-Trật tự từ trong những bộ phận cõu in đậm dưới đõy thể hiện điều gỡ?c. Lom khom dưới nỳi tiều vài chỳ. (Bà Huyện Thanh Quan Qua Đốo Ngang) - Dưới nỳi, vài chỳ tiều lom khom. - Vài chỳ tiều lom khom dưới nỳi. d. Gừ đầu roi xuống đất, bằng giọng khàn khàn của người hỳt nhiều xỏi cũ, cai lệ thột:- Thằng kia ! ễng tưởng mày chết đờm qua,cũn sống đấy à? Nộp tiền sưu ! Mau! 	Bài 28-Tiết 114LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂUHoạt động I : Trật tự từ trong câu* Ví dụ :(SGK)* Ghi nhớ 1( SGK - Tr 111)Hoạt động II : Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ.* Ví dụ 1: -1a :Thể hiện thứ tự trước sau của hoạt động-1b : Thứ bậc cao thấp của các nhân vật. -1c : Nhấn mạnh hình ảnh ,đặc điểm của sự vật ,hiện tượng. -1d : Liên kết câu với những câu khác trong văn bản. 	Bài 28-TIẾT 114LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU2.- So sỏnh tỏc dụng của những cỏch sắp xếp trật tự từ trong cỏc bộ phận cõu in đậm dưới đõy:a. Gậy tre, chụng tre chống lại sắt thộp của quõn thự. Tre xung phong vào xe tăng, đại bỏc. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mỏi nhà tranh, giữ đồng lỳa chớn. Tre hy sinh để bảo vệ con người.	 (Thộp Mới - Cõy tre Việt Nam)b. Gậy tre, chụng tre chống lại sắt thộp của quõn thự. Tre xung phong vào xe tăng, đại bỏc. Tre giữ mỏi nhà tranh, giữ đồng lỳa chớn, giữ làng, giữ nước. Tre hy sinh để bảo vệ con người.c. Gậy tre, chụng tre chống lại sắt thộp của quõn thự. Tre xung phong vào xe tăng, đại bỏc.Tre giữ làng, giữ mỏi nhà tranh, giữ đồng lỳa chớn, giữ nước. Tre hy sinh để bảo vệ con người.Hoạt động I : Trật tự từ trong câu* Ví dụ :(SGK)* Ghi nhớ 1( SGK - Tr 111)Hoạt động II : Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ.* Ví dụ 1: -1a :Thể hiện thứ tự trước sau của hoạt động-1b : Thứ bậc cao thấp của các nhân vật. -1c : Nhấn mạnh hình ảnh ,đặc điểm của sự vật ,hiện tượng. -1d : Liên kết câu với những câu khác trong văn bản.* Ví dụ 2: Đảm bảo sự hài hoà về ngữ âm của lời nói.Bài 28- tiết 114: lựa chọn trật tự từ trong câuHoạt động I : Trật tự từ trong câu* Ví dụ :(SGK)* Ghi nhớ 1( SGK - Tr 111)Hoạt động II : Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ.* Ví dụ 1: * Ví dụ 2 : * Ghi nhớ 2( SGK- Tr112)Hoạt động III : Luyện tập * Bài 1:LUYỆN TẬP:Giải thớch lớ do sắp xếp trật tự từ trong những bộ phận cõu và cõu in đậm sau:a.- Lịch sử ta đó cú nhiều cuộc khỏng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yờu nước của dõn ta. Chỳng ta cú quyền tự hào vỡ những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lờ Lợi, Quang Trung Chỳng ta phải ghi nhớ cụng lao của cỏc vị anh hựng dõn tộc, vỡ cỏc vị ấy là tiờu biểu của một dõn tộc anh hựng.* Kể tờn cỏc vị anh hựng theo thứ tự xuất hiện của họ gắn với lịch sử dõn tộc.b.- Đẹp vụ cựng Tổ quốc ta ơi! (1) Rừng cọ, đồi chố, đồng xanh ngào ngạt Nắng chúi sụng Lụ, hũ ụ tiếng hỏt (2) Chuyến phà dào dạt bến nước Bỡnh Ca.	 (Ta đi tới- Tố Hữu)* (1) Nhấn mạnh cỏi đẹp của Tổ quốc Việt Nam mới giải phúng đang trờn đà xõy dựng, phỏt triển.* (2) Gieo vần trong cõu thơ gợi sự mờnh mang của sụng nước, hài hoà về mặt ngữ õm trong cõu thơ.c.- Ấy cũng may cho cụ, vơ vẩn mói ở ngoài phố thế này mà gặp mật thỏm hay đội con gỏi thỡ khốn. - Mật thỏm tụi cũng chả sợ, đội con gỏi tụi cũng chả cần.	 (Ngựa người, người ngựa)* Lặp từ ở đầu cỏc vế cõu tạo sự liờn kết giữa cõu với cõu. BÀI TẬP 2:í nào sau đõy khụng núi lờn được tỏc dụng của sự sắp xếp trật tự từ trong cõu?a. Thể hiện thứ tự nhất định, nhấn mạnh hỡnh ảnh, đặc điểm của sự vật, hiện tượng.b. Làm cho sự việc được núi đến trong cõu trở nờn dễ hiểu hơn.c. Liờn kết cõu với những cõu khỏc trong văn bản.d. Đảm bảo sự hài hoà về mặt ngữ õm trong lời núi.Bài vừa học: Nắm được tỏc dụng của sự sắp xếp trật tự từ trong cõu.Lựa chọn trật tự từ thớch hợp với yờu cầu giao tiếp. Chuẩn bị bài: Trả bài Tập làm văn số 6- Nắm lại dàn ý một bài văn nghị luận.- Hệ thống luận điểm mà em đó sử dụng trong bài vừa làm. HƯỚNG DẪN TỰ HỌCTIẾNG VIỆT 8LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂUBai 28-TIẾT 114