Bài giảng môn Ngữ văn Khối 8 - Tiết 90: Tìm hiểu văn bản Chiếu dời đô (Lí Thái Tổ)

Tiết 90 :CHIẾU DỜI ĐễKIỂM TRA BÀI CŨ- Đọc thuộc lũng bài thơ: Ngắm trăng của Hồ Chớ Minh.- Nờu giỏ trị của bài thơ ? - Bài thơ tứ tuyệt giản dị mà hàm sỳc, cho ta thấy tỡnh yờu thiờn nhiờn đến say mờ và phong thỏi ung dung của Bỏc Hồ ngay cả trong cảnh ngục tự khổ cực tối tămĐền Đụ (Bắc Ninh) nơi thờ tỏm vị vua nhà LớTiết 90Văn bản:CHIẾU DỜI Đễ(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)I.Tìm hiểu tác giả ,tác phẩm: 1.Tác giả : Lớ Cụng Uẩn(974-1028) tức vua Lớ Thỏi Tổ.Quờ Từ Sơn Bắc Ninh- ễng là người thụng minh, nhõn ỏi, cú chớ lớn- ễng là người sỏng lập ra vương triều nhà Lớ,lấy niờn hiệu là Thuận Thiờn 2.Tác phẩm:Viết năm 1010 - bày tỏ ý định dời đô từ Hoa Lư về Đại La.Nguyên tác “Thiên đô Chiếu” của Lý Công Uẩn(Bằng chữ Hán)Tiết 90Văn bản:CHIẾU DỜI Đễ(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)I. Tỡm hiểu tỏc giả tỏc phấm:Tỏc giả:Tỏc phẩm:3.Đọc và chú thích:Y/Cầu :Đọc to rõ ràng, giọng điệu thiết tha, hùng hồn, trang trọng - Thể loại: chiếu Thể chiếu : -Lời ban bố mệnh lệnh, chủ trương, đường lối, nhiệm vụ của vua và triều đình, yêu cầu thần dân thực hiện.-“Chiếu dời đô”: viết bằng văn xuôi chữ Hán có xen câu văn biền ngẫu. - Phương thức: nghị luận - Vấn đề nghị luận: Sự cần thiết phải dời đô từ Hoa Lư về Đại La -. Bố cục: 2 phầnII.Phân tích tác phẩm:1.Kết cấu,bố cụca.Đọc:b.Chỳ thớch:Luận điểm 1:Vỡ sao phải dời đụ?Luận điểm 2:Vỡ sao thành Đại La xứng đỏng là kinh đụ bậc nhất?Tiết 90Văn bản:CHIẾU DỜI Đễ(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)I. Tìm hiểu tác giả, tác phẩm: 1.Tác giả : 2.Tác phẩm:II. Phân tích văn bản: 3. Đọc- Tỡm hiểu chỳ thớch:1.Kết cấu ,bố cục:2.Phõn tớch:a.Vỡ sao phải dời đụ:Luận cứ1:Dời đo là điều thường xuyên trong lịch sử các triều đại-Khiến vận nước lâu dài ,phong tục phồn vinh-hai nhà Đinh ,Lê không theo dấu cũ ,cứ đóng yên đô thành-khiến cho triều đại không được lâu bền,trăm họ phảI hao tổn,mươn vật không được thích nghi-nhà Thương 5 lần dời đô,nhà Chu 3 lần- Không phảI Theo ý iêng mà muốn đóng đo ở nơI trung tâm muuw toan việc lớn Luận cứ 2:Nhà Đinh và nhà Lê đóng đô ở một chỗ là hạn chsLuận điểm 1:Vì sao phảI dời đôLuận cứ1:Dời đo là điều thường xuyên trong lịch sử các triều đại Luận cứ 2:Nhà Đinh và nhà Lê đóng đô ở một chỗ là hạn chsLuận cứ1:Dời đo là điều thường xuyên trong lịch sử các triều đại Luận cứ 2:Nhà Đinh và nhà Lê đóng đô ở một chỗ là hạn chsCố đụ Hoa LưĐường vào cố đụ Hoa Lư“Trẫm rất đau xót về việc đó, không thể không dời đổi”Tiết 90Văn bản:CHIẾU DỜI Đễ(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)I.Tìm hiểu tác giả,tác phẩm: 1.Tác giả :II Phân tích văn bản: 1Kết cấu ,bố cục: 2. Phân tích : a. Vì sao phảI dời đô: 2.Tác phẩm:3.Đọc và chú thích-Tác giả khẳng định sự cần thiết phảI dời đổi kinh đô từ Hoa Lư về Đại La .Qua đó thể hiện khát vọng xây dựng đất nước lâu bền và hùng cườngb.Vì sao thành Đại La xứng đáng là kinh đô bậc nhất?Thành Đại La xứng đáng là kinh đô bậc nhất.CáI lợi thế của thành Đại LaĐại La là thắng địa của đất Việt-Đại La là kinh đô cũ của Cao Vương-NơI trung tân trời đất-thế “rồng cuộn hổ ngồi”-Đúng ngôI nam bắc đông tây Luận điểm2:Thành Đại La xứng đáng là kinh đô bậc nhất.Luận cứ 1:CáI lợi thế của thành Đại LaLuận cứ 2:Đại La là thắng địa của đất Việt-Đại La là kinh đô cũ của Cao Vương-NơI trung tân trời đất-thế “rồng cuộn hổ ngồi”-Đúng ngôI nam bắc đông tây*Vị trí địa lí:-Nơi trung tâm trời đất, có thế “rồng cuộn hổ ngồi”- Đúng ngôi nam bắc đông tây, tiện hướng nhìn sông dựa núi -Địa thế rộng mà bằng, đất đai cao mà thoáng*Chính trị, văn hoá:- Là thắng địa của đất Việt.-Là chốn hội tụ trọng yếu của bốn phương đất nước.Tiết 90Văn bản:CHIẾU DỜI Đễ(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)I.Tìm hiểu tác giả,tác phẩm: 1.Tác giả :II Phân tích văn bản: 1Kết cấu ,bố cục: 2. Phân tích : a. Vì sao phảI dời đô: 2.Tác phẩm:3.Đọc và chú thích-Tác giả khẳng định sự cần thiết phảI dời đổi kinh đô từ Hoa Lư về Đại La .Qua đó thể hiện khát vọng xây dựng đất nước lâu bền và hùng cườngb.Vì sao thành Đại La xứng đáng là kinh đô bậc nhất?-Tác giả khẳng định ý chý quyết tâm dời đô từ Hoa Lư về Đại LaThảo luận nhóm:Tại sao kết thúc bài chiếu nhà vua không ra lệnh mà lại hỏi ý kiến của quần thần?cách kết thúc ấy có tác dụng gì?Kết thúc bất ngờ vì trong lời ban bố mệnh lệnh của 1 ông vua lại có những ngôn từ đối thoại như 1 lời tâm tình bàn bạc ->Nhà vua chỉ trình bày ý định và muốn lắng nghe ý kiến của triều thần. Lời lẽ ấy, thái độ ấy tác động mạnh mẽ và sâu sắc đến tình cảm mọi người => tạo sự đồng cảm, gần gũi giữa vua với tôi, tạo sự hài hoà giữa lí và tình. Tiết 90Văn bản:CHIẾU DỜI Đễ(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)I.Tìm hiểu tác giả,tác phẩm: 1.Tác giả :II Phân tích văn bản: 1Kết cấu ,bố cục: 2. Phân tích : a. Vì sao phảI dời đô: 2.Tác phẩm:3.Đọc và chú thíchb.Vì sao thành Đại La xứng đáng là kinh đô bậc nhất?-Tác giả khẳng định ý chý quyết tâm dời đô từ Hoa Lư về Đại La-Lòng tin tưởng ở quan điểm của mình hợp với ý nguyện của mọi người.Tiết 90Văn bản:CHIẾU DỜI Đễ(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)I.Tìm hiểu tác giả,tác phẩm: 1.Tác giả :II Phân tích văn bản: 1Kết cấu ,bố cục: 2. Phân tích : a. Vì sao phảI dời đô: 2.Tác phẩm:3.Đọc và chú thíchb.Vì sao thành Đại La xứng đáng là kinh đô bậc nhất?III.Tổng kết :1.Nội dung:-Phản ánh ý chí tự cường và sự phát triển lớn mạnh của dân tộc ta2.Nghệ thuật:-Bố cục mạch lạc lại vừa chặt chẽ ,vừa có lí và tìnhTiết 90Văn bản:CHIẾU DỜI Đễ(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)I.Tìm hiểu tác giả,tác phẩm: 1.Tác giả :II Phân tích văn bản: 1Kết cấu ,bố cục: 2. Phân tích : a. Vì sao phảI dời đô: 2.Tác phẩm:3.Đọc và chú thíchb.Vì sao thành Đại La xứng đáng là kinh đô bậc nhất?III.Tổng kết :1.Nội dung:2.Nghệ thuật:IV.Luyện tập:Bài tập :Em cho biết sự đúng đắn trong quan điểm dời dân tộc về Đại La của lí Công Uẩn đã được chứng minh thực tế như thế nào trong lịch sử dân tộc nước ta? SƠ ĐỒ TRèNH TỰ LẬP LUẬN	Khẳng định Đại La là nơi tốt nhất để chọn làm kinh đụ.Soi sỏng tiền đề vào thực tế hai triều đại Đinh Lờ, chỉ rừ thực tế ấy khụng cũn thớch hợp với sự phỏt triển của đất nước, nhất thiết phải dời đụ.Nờu sử sỏch làm tiền đề, làm chỗ dựa cho lớ lẽ.Chiếu dời đụHƯỚNG DẪN HỌC BÀI :-Đọc lại văn bản, hiểu nội dung và nghệ thuật. -Nắm được đặc điểm cơ bản của thể chiếu . -Chuẩn bị bài: Cõu phủ định.