Bài giảng môn Sinh học Lớp 11 - Bài 44: Sinh sản vô tính ở động vật (Bản chuẩn kiến thức)

Bài 44: Sinh sản vô tính ở động vật 
Nội dung tổng quát 
SINH SẢN 
VÔ TÍNH 
Ở 
ĐỘNG VẬT 
I. Khái niệm 
II. Các hình thức sinh sản vô tính 
III. Nuôi cấy mô và nhân bản vô tính ở động vật 
1.Nuôi mô sống 
2. Ghép mô tách rời vào cơ thể 
I. Khái niệm 
II. Các hình thức sinh sản vô tính 
III. Nuôi cấy mô và nhân bản vô tính ở động vật 
I. Khái niệm 
II. Các hình thức sinh sản vô tính 
I. Khái niệm 
II. Các hình thức sinh sản vô tính 
III. Nuôi cấy mô và nhân bản vô tính ở động vật 
I. Khái niệm 
II. Các hình thức sinh sản vô tính 
1.Nuôi mô sống 
2. Ghép mô tách rời vào cơ thể 
3. Nhân bản vô tính 
1.Nuôi mô sống 
2. Ghép mô tách rời vào cơ thể 
Các hình ảnh này mô tả cho quá trình gì? 
? 
Các cá thể mới được tạo thành có đặc điểm gì? 
I. K hái niệm: 
???Sinh saûn voâ tính laø gì? 
D - Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản có sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng, tạo ra các cá thể mới giống mình. 
A - Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể giống hệt mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng. 
B - Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra nhiều cá thể mới gần giống mình. 
C - Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể có nhiều sai khác với mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng. 
Ở động vật đa bào bậc thấp có nhiều hình thức sinh sản vô tính, phổ biến là: 
II. Caùc hình thöùc sinh saûn voâ tính ôû ñoäng vaät 
 Phân đôi 
 Nảy chồi 
 Phân mảnh 
 Trinh sinh 
II. Caùc hình thöùc sinh saûn voâ tính ôû ñoäng vaät 
Theo dõi hình và hoàn thành Phiếu học tập Số 1 
? 
Ong chuùa (2n) 
Ong thôï (2n) 
Ong ñöïc (n) 
Teá baøo tröùng (n) ôû ong 
Khoâng thuï tinh 
1. Phân đôi 
2. Nảy chồi 
3. Phân mảnh 
Thuï tinh 
Thuï tinh 
Ong chuùa (2n) 
Ong thôï (2n) 
Ong ñöïc (n) 
Teá baøo tröùng (n) ôû ong 
Khoâng thuï tinh 
Thuï tinh 
4. Trinh sinh 
Ong chuùa (2n) 
Ong thôï (2n) 
Ong ñöïc (n) 
Teá baøo tröùng (n) ôû ong 
Khoâng thuï tinh 
Thuï tinh 
Thuï tinh 
II. Caùc hình thöùc sinh saûn voâ tính ôû ñoäng vaät 
Hoàn thành Phiếu học tập Số 1 
? 
 C á c h ì nh 
 thức 
Tiêu ch í 
Phân đôi 
Nảy chồi 
Phân mảnh 
Trinh sinh 
Đai diện 
Đặc điểm 
Giống nhau 
Từ TB gốc phân chia nhân và TBC 
 2 TB mới 
Từ 1 chồi trên cơ thể mẹ nguyên phân 
 Cơ thể mới 
Từ mảnh vụn cơ thể gốc phân bào nguyên nhiễm Cơ thể mới 
Từ 1 tế bào trứng n nguyên phân thành cơ thể mới (không qua thụ tinh) 
Dựa vào quá trình nguyên phân tạo ra cá thể mới.	 
 Cá thể con sinh ra giống hệt cá thể mẹ 
Không có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái	 
Trùng roi, Trùng biến hình 
Thủy tức, Hải quỳ 
Bọt biển, giun dẹp 
Ong, 
 + 
 _ 
 _ 
 _ 
Ong 
 _ 
 _ 
 _ 
 _ 
Trai sông 
 _ 
 + 
 _ 
 _ 
Sán lông 
 _ 
 + 
 + 
 _ 
Hải quỳ 
 _ 
 + 
 + 
 _ 
Thủy tức 
 _ 
 _ 
 _ 
 + 
Trùng roi 
Trinh sinh 
Phân mảnh 
Nảy chồi 
Phân đôi 
 Sinh sản vô tính 
 Các động vật 
II. Caùc hình thöùc sinh saûn voâ tính ôû ñoäng vaät 
 Boït bieån coù theå sinh saûn baèng caû naûy choài vaø phaân maûnh 
Ong ñöïc (n) 
Ong thôï (2n) 
Ong chuùa (2n) 
Teá baøo tröùng (n) ôû ong 
Thuï tinh 
Khoâng thuï tinh 
4. Trinh sinh 
II. Caùc hình thöùc sinh saûn voâ tính ôû ñoäng vaät 
Ưu điểm và nhược điểm của sinh sản vô tính???? 
Ý 4 : Tạo ra số lượng lớn con cháu giống nhau trong một thời gian ngắn 
Ưu 
Nhược 
Ý 3 : Tạo ra các cá thể giống nhau và giống cá thể mẹ về các đặc điểm di truyền. Vì vậy, khi điều kiện sống thay đổi có thể dẫn đến hàng loạt cá thể bị chết, thậm chí toàn bộ quần thể bị tiêu diệt. 
Ý 1 : Cá thể sống độc lập, đơn lẻ vẫn có thể tạo ra con cháu. Vì vậy có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp 
Ý 2 : Tạo ra cá thể thích nghi với môi trường sống ít ổn định, ít biến động, nhờ vậy quần thể phát triển nhanh. 
Ưu 
Ưu 
IV. Nuôi cấy mô và nhân bản vô tính ở động vật 
1. Nuoâi moâ soáng 
Cách tiến hành: 
Taùch moâ töø cô theå ñoäng vaät ñeå nuoâi caáy trong moâi tröôøng ñaày ñuû chaát dinh döôõng  Giuùp moâ toàn taïi vaø phaùt trieån 
Đ iều kiện: Vô trùng, đầy đủ dinh dưỡng và nhiệt độ thích hợp 
Ứng dụng: Trong y học 
? 
Cách tiến hành: 
Taùch moâ töø cô theå ñoäng vaät ñeå nuoâi caáy trong moâi tröôøng ñaày ñuû chaát dinh döôõng  Giuùp moâ toàn taïi vaø phaùt trieån 
Đ iều kiện: Vô trùng, đầy đủ dinh dưỡng và nhiệt độ thích hợp 
Ứng dụng: Trong y học 
Cách tiến hành: 
Taùch moâ töø cô theå ñoäng vaät ñeå nuoâi caáy trong moâi tröôøng ñaày ñuû chaát dinh döôõng  Giuùp moâ toàn taïi vaø phaùt trieån 
Đ iều kiện: Vô trùng, đầy đủ dinh dưỡng và nhiệt độ thích hợp 
Ứng dụng: Trong y học 
Hãy nêu ứng dụng của nuôi mô sống trong y học? 
2. Ghép mô tách rời vào cơ thể 
Đồng ghép 
Tự ghép 
Dị Ghép 
Nuôi, cắt da 
Tách da 
Ghép da 
Ông A 
Ông B 
Đồng ghép 
Tự ghép 
Dị Ghép 
Dolly 
Gioáng cöøu cho nhaân 
Meï mang thai hoä 
Cöøuï cho tröùng chöa thuï tinh (n) ñaõ taùch nhaân 
Cöøu cho nhaân TB xoâma (2n) 
? 
3. Nhaân baûn voâ tính 
Haõy quan saùt sô ñoà: Nhân bản vô tính cừu Đôli 
3. Nhaân baûn voâ tính 
? 
Nhân bản vô tính là gì? Ý nghĩa của nhân bản vô tính? 
Những con bò được tạo ra 
bằng NBVT 
Chuột được tạo ra bằng 
NBVT 
Đã có những công trình nghiên cứu NBVT trên người 
Tế bào người được lấy ra từ phôi nhân bản 
Một trong các phôi người nhân bản do Công ty ACT tạo ra. 
3. Nhân bản vô tính 
Nêu những hạn chế có thể có ở động vật nhân bản vô tính 
- Động vật nhân bản vô tính có kiểu gen giống nhau khi có dịch bệnh, tác nhân gây hại. Chết hàng loạt làm ảnh hưởng năng suất chăn nuôi. 
- Động vật nhân bản vô tính không có ưu thế lai, vì vậy sức sống không cao, không tạo năng suất cao 
Nêu những hạn chế có thể có ở động vật nhân bản vô tính? 
Củng cố 
1. Nhận định nào sau đây là đúng: 
 a. Các hình thức SSVT ở động vật là: Phân đôi, nảy chồi, phân mảnh, trinh sinh 
 b. Trinh sinh là hiện tượng trứng không qua thụ tinh phát triển thành các cơ thể có bộ NST lưỡng bội. 
 c. SSVT có ưu điểm là: Tạo ra cá thể mới đa dạng về mặt di truyền. 
 d. Sự SSVT ở động vật bậc cao rất phổ biến. 
Đúng 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
P h aâ n ñ 	 oâ i 
N g u y eâ n n h i eã m 
A x i t n u c l e i c 
N aû y c h oà i 
Ñ a d a ï n g 
K i eá n 
P h aâ n m aû n h 
C a p s i t 
V i r u t 
N u c l e oâ c a p s i t 
G i oá n g n h a u 
Ñaëc ñieåm hình daïng cuûa virut? 
Teân goïi chung cuûa phaàn loõi vaø voû capsit? 
Hình thöùc sinh saûn ôû ÑV ñôn baøo, giun deïp? 
Chaát hoùa hoïc taïo neân boä gen cuûa virut? 
Laø nhoùm VSV raát ñôn giaûn chöa coù caáu taïo teá baøo? 
Hình thöùc sinh saûn gaëp ôû boït bieån, giun deïp? 
Teân goïi lôùp voû protein cuûa virut? 
Sinh saûn voâ tính ôû ÑV döïa vaøo söï phaân baøo? 
Moät ñoäng vaät coù hình thöùc trinh saûn? 
Ñaëc ñieåm chung cuûa SSVT laø taïo ra caùc caù theå con.vaø gioáng meï? 
Hình thöùc sinh saûn ôû thuûy töùc? 
CUÛNG COÁ