Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 81: Phân tích tác phẩm Tức cảnh Pác Bó

ỗ tNhiệt liệt chào mừng các thầy, cô giáo và các em học sinh Kiểm tra bài cũ :Câu 1 . “Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật có kết cấu gồm bốn câu , mỗi câu gồm bẩy chữ, các câu theo thứ tự là khai , thừa, chuyển, hợp”.Chọn đúng , sai : A . Đúng B. SaiKhainâng cao, triển khai, ý câu khai.Thừamở ra đề tài .Chuyểntổng hợp toàn bộ ý bài thơ.Hợpchuyển ý .Câu 2 :Nối cho đúng nhiệm vụ của các câu thơ trong bài thơ thất ngôn tứ tuyết Đường luật.A.ĐúngBài 20. Văn bản : Tức cảnh Pác Bó ( Hồ Chí Minh)Tiết 81: Đọc- hiểu văn bản I .Đọc ,chú thích.H: Em hãy nêu cách đọc bài thơ ?H:Nêu những hiểu biết của em về Chủ tịch Hồ Chí Minh?- Hồ Chí Minh là vị lãnh tụ vĩ đại ,nhà thơ ,nhà văn lớn của dân tộc Việt Nam .1.Đọc.- Nhịp thơ 4/3, 2/2/3.- Giọng điệu vui tươi, thoải mái,thể hiện tinh thần lạc quan, phong thái ung dung của Bác Hồ. 2.Chú thích.a. Tác giả.HMột số hình ảnh về cuộc đời hoạt động cách mạng của Bác HồH:Bài thơ Tức cảnh Pác Bó ra đời trong hoàn cảnh nào ?Bài thơ được sáng tác vào tháng 2 năm 1941 tại Pác Bó -Cao Bằng , trong những ngày đầu Bác Hồ trở về nước lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam .Bài 20. Văn bản : Tức cảnh Pác Bó ( Hồ Chí Minh)Tiết 81: Đọc- hiểu văn bảnI .Đọc, chú thích.1.Đọc.2.Chú thích.a. Tác giả.Hồ Chí Minh là vị lãnh tụ vĩ đại ,nhà thơ ,nhà văn lớn của dân tộc Việt Nam . b. Tác phẩm.II. Tìm hiểu văn bản .H . Em hãy nêu đại ý của bài thơ ?H. Bài thơ viết theo thể thơ nào ? Đặc trưng của thể thơ này ?Bài thơ viết theo thể thất ngôn tứ tuyệt Đường luật, lời ít ý nhiều “ý tại ngôn ngoại”H.Bài thơ có mấy ý . Mỗi ý được thể hiện ở những câu thơ nào ? -Bài thơ chia làm hai ý+ Ba câu thơ đầu :Cuộc sống của Bác nơi núi rừng Pác Bó.+ Câu thơ cuối : Cảm xúc của Bác về cuộc đời cách mạng. .II. Tìm hiểu văn bản1.Cuộc sống của Bác ở núi rừng Pác Bó.H. Ba câu thơ đầu giới thiệu về những hoạt động gì của Bác ở núi rừng Pác Bó ?Hoạt động nhóm .Nhóm 1. Tìm nghệ thuật và những từ ngữ nói về việc ở và thái độ của Bác .Nhóm 2. Tìm nghệ thuật và những từ ngữ nói về việc ăn uống của Bác ở Pác Bó .Nhóm 3. Tìm nghệ thuật và những từ ngữ nói về công việc của Bác ở Pác Bó .Đáp án : Nhóm 1: “Sáng ra bờ suối , tối vào hang”Nhịp thơ thoải mái, từ ngữ đối, cảnh thiên nhiên “Suối , hang” -Bác ung dung , hoà điệu với nhịp sống nền nếp nơi núi rừng.Nhóm 2: “ Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng”Nghệ thuật liệt kê “cháo bẹ rau măng”, giọng thơ vui đùa, từ láy “ sẵn sàng”--vui tươi với những thức ăn đạm bạc lúc nào cũng có sẵn.Nhóm 3: “ Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng”.Từ láy “chông chênh”, nhịp thơ đối -hài lòng với điều kiện làm việc còn khó khăn.H. Tại sao Bác lại thích thú, bằng lòng với cuộc sống như thế ?. Từ đó em có nhận xét gì về cốt cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh ?H.Vậy trong ba câu thơ đầu ta thấy tinh thần của Bác trước cuộc sống ở Pác Bó như thế nào và được diễn tả bằng cách nói nào ? Lựa chọn đáp án đúng .A. Cách nói đùa vui cho thấy tình yêu thiên nhiên , tinh thần lạc quan của Bác trước cuộc sống đầy gian khổ ở Pác Bó .B. Kể chân thực về cuộc sống chân thực của Bác ở núi rừng Pác Bó.C.Tình yêu thiên nhiên, sống hoà hợp cùng thiên nhiên của Bác Hồ.H. Em hãy đọc một số câu thơ nói về “thú lâm tuyền” của Bác?ACách nói đùa vui cho thấy tình yêu thiên nhiên , tinh thần lạc quan của Bác trước cuộc sống đầy gian khổ ở Pác Bó .1.Cuộc sống của Bác ở núi rừng Pác Bó.2. Cảm nhận của Bác về cuộc đời cách mạng.H. Câu thơ thứ ba nói gì về cộng việc của người cách mạng ?H.Trong bài thơ tứ tứ tuyệt câu thơ thứ ba thường có vị trí nổi bật , chứa hình ảnh trung tâm của bài thơ.Vậy hình ảnh trung tâm trong bài thơ này là gì ?H . Câu thơ cuối , Bác đã nhận định như thế nào về cuộc đời cách mạng của mình? H.Cảm nhận của em về “ chữ sang” trong cuộc đời cách mạng của Bác ?Cái sang của cuộc đời cách mạng là được hưởng “thú lâm tuyền”, được trực tiếp lãnh đạo cách mạng để cứu nước , cứu dân .H. Thú lâm tuyền của những nhà thơ đã được nhắc tới trong những tác phẩm nào mà em đã học ? So sánh “ thú lâm tuyền” của những ẩn sĩ ấy với “thú lâm tuyền” của Bác ?Khi nhận xét về thơ Bác , giáo sư Trần Đăng Mạnh đã viết: Thơ Bác có sự kết hợp hài hoà giữa màu sắc cổ điển và hiện đại. ý đó đúng như thế nào trong bài “ Tức cảnh Pác Bó”. Hãy lựa chọn đáp án đúng?A.Vì bài thơ viết theo thể tứ tuyệt bằng chữ quốc ngữ.B.Vì bài thơ viết theo thể tứ tuyệt sáng tác trong thời kì hiện đại.C . Vì bài thơ viết theo thể tứ tuyệt có phong thái ung dung của bạc hiển triết trước cuộc sống gian khổ , có cốt cách của người chiến sĩ cách mạng Hồ Chí Minh.CGhi nhớ :Tức cảnh Pác Bó là bài thơ tứ tuyệt bình dị pha giọng vui đùa, cho thấy tinh thần lạc quan, phong thái ung dung của Bác Hồ trong cuộc sống cách mạng đầy gian khổ ở Pác Bó. Với Người, làm cách mạng và sống hoà nhập với thiên nhiên là một niềm vui lớn.Bài 20. Văn bản : Tức cảnh Pác Bó (Hồ Chí Minh)Tiết 81: Đọc- hiểu văn bản I .Đọc, chú thích.II. Tìm hiểu văn bảnIII.Luyện tập.Bài tập 1:Đọc thuộc và nêu cảm nhận của em về bài thơ ?IV . Bài tập về nhà .1.Học các nội dung của bài thơ “ Tức cảnh Pác Bó”2.Sưu tầm những bài thơ của Bác .3.Đọc bài : Câu cầu khiến .+ Tìm hiểu đặc điểm hình thức và chức năng .+ Viết đoạn văn từ 5 đến 6 câu về học tập và làm theo tấm gương Bác Hồ có sử dụng câu cầu khiến . Bài tập 2: Thi tìm những câu thơ viết về cuộc đời hoạt động cách mạng của Bác ?giờ học kết thúc xin chân thành cảm ơn các thầy, các cô và toàn thể các em