Bài giảng Ngữ văn Khối 8 - Đọc hiểu văn bản Ông đồ (Vũ Đình Liên)

ông đồVũ Đình LiênI. Giới thiệu chung1. Tác giả- Vũ Đình Liên (1913 – 1996) quê ở Hải Dương.- Ông là nhà thơ của phòng trào thơ mới. - Tác phẩm chính: Ông Đồ, Đôi mắt - thơ..., và một số cuốn sách nghiên cứu về lịch sử văn học Việt Nam.- Thơ ông mang nặng “lòng thương người và niềm hoài cổ”.2. Tác phẩm- Ông Đồ là bài thơ tiêu biểu nhất cho hồn thơ giầu thương cảm của Vũ Đình Liênông đồVũ Đình LiênI. Giới thiệu chung1. Tác giả2. Tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu cấu trúc văn bản1. Đọc2. Tìm hiểu cấu trúc văn bản- Thể thơ ngũ ngônTụng giá hoàn kinh sư (Trần Quang Khải)Đoạt sáo Chương Dương độ,Cầm Hồ Hàm Tử quan.Thái bình tu trí lực,Vạn cổ thử giang san.Tĩnh dạ tứ (Lí Bạch)Sàng tiền minh nguyệt quangNghi thị địa thượng sương.Cử đầu vọng minh nguyệt,Đê đầu tư cố hương.–Trường thiênOÂng ủoàông đồVũ Đình LiênI. Giới thiệu chung1. Tác giả2. Tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu cấu trúc văn bản1. Đọc2. Tìm hiểu cấu trúc văn bản- Thể thơ ngũ ngôn- Tự sự xen lẫn miêu tả và biểu cảmVăn bản chia làm 3 đoạnĐoạn 1: Khổ 1, 2Đoạn 2: Khổ 3, 4Đoạn 3: Khổ 5Hình ảnh ông đồ những năm còn đông kháchHình ảnh ông đồ những mùa xuân ế kháchNỗi lòng của nhà thơông đồVũ Đình LiênI. Giới thiệu chung1. Tác giả2. Tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu cấu trúc văn bản1. Đọc2. Tìm hiểu cấu trúc văn bảnIII. Đọc, tìm hiểu nội dung1. Hình ảnh ông đồ thời đắc ý.Mỗi năm hoa đào nởLại thấy ông đồ giàBày mực tàu giấy đỏBên phố đông người quaBao nhiêu người thuê viếtTấm tắc ngợi khen tàiHoa tay thảo những nétNhư phượng múa rồng bay- Ông đồ- Mùa xuân, hoa đào nở rộ- Hài hòa giữa thiên nhiên và con người, con người với con ngườiNiềm vui, hạnh phúc- Ông đồ viết chữ- Nét chữ phóng khoáng, bay bổng, sinh động và cao quý.Quý trọng, ngưỡng mộ- Cuộc sống đầy niềm vui và ý nghĩa.hoa đàogiấy đỏông đồVũ Đình LiênI. Giới thiệu chung1. Tác giả2. Tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu cấu trúc văn bản1. Đọc2. Tìm hiểu cấu trúc văn bảnIII. Đọc, tìm hiểu nội dung1. Hình ảnh ông đồ thời đắc ý.- Niềm vui, hạnh phúc- Mọi người quý trọng, ngưỡng mộ ôngông đồVũ Đình LiênI. Giới thiệu chung1. Tác giả2. Tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu cấu trúc văn bản1. Đọc2. Tìm hiểu cấu trúc văn bảnIII. Đọc, tìm hiểu nội dung1. Hình ảnh ông đồ thời đắc ý.- Niềm vui, hạnh phúc- Mọi người quý trọng, ngưỡng mộ ông2. Hình ảnh ông đồ thời tànNhưng mỗi năm mỗi vắngNgười thuê viết nay đâu?Giấy đỏ buồn không thắm;Mực đọng trong nghiên sầu...Người thuê viết nay đâu?- Câu hỏi không có câu trả lờiGiấy đỏ buồnnghiên sầuCả giấy và mực đều cảm thấy bị bỏ rơi lạc lõng- Diễn tả nỗi lòng cô đơn sầu tủi của ông đồ- Sự thay đổi.ông đồVũ Đình LiênI. Giới thiệu chung1. Tác giả2. Tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu cấu trúc văn bản1. Đọc2. Tìm hiểu cấu trúc văn bảnIII. Đọc, tìm hiểu nội dung1. Hình ảnh ông đồ thời đắc ý.- Niềm vui, hạnh phúc- Mọi người quý trọng, ngưỡng mộ ông2. Hình ảnh ông đồ thời tàn- Diễn tả nỗi lòng cô đơn sầu tủi của ông đồÔng đồ vẫn ngồi đấy,Qua đường không ai hay,Lá vàng rơi trên giấy;Ngoài giời mưa bụi bay.- Vì mưu sinh- Ông muốn có mặt với đờiCô đơn, lạc lõngLá vàng rơi trên giấy;Ngoài giời mưa bụi bay- Sự tàn tạ, buồn bã- ảm đạm, lạnh lùngCảnh thất thế, nỗi buồn đau trong lòng ông đồQua đường không ai hay,Ngoài giời mưa bụi bay- Thanh bằng.đấyhay- giấy;- bay- Hiệp vầnông đồVũ Đình LiênI. Giới thiệu chung1. Tác giả2. Tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu cấu trúc văn bản1. Đọc2. Tìm hiểu cấu trúc văn bảnIII. Đọc, tìm hiểu nội dung1. Hình ảnh ông đồ thời đắc ý.- Niềm vui, hạnh phúc- Mọi người quý trọng, ngưỡng mộ ông2. Hình ảnh ông đồ thời tàn- Diễn tả nỗi lòng cô đơn sầu tủi của ông đồ- Sự tàn tạ, nỗi buồn đau trong lòng ông đồĐối lậpThời đắc ýThời tànBao nhiêu người thuê viếtNgười thuê viết nay đâu?ông đồVũ Đình LiênI. Giới thiệu chung1. Tác giả2. Tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu cấu trúc văn bản1. Đọc2. Tìm hiểu cấu trúc văn bảnIII. Đọc, tìm hiểu nội dung1. Hình ảnh ông đồ thời đắc ý.- Niềm vui, hạnh phúc- Mọi người quý trọng, ngưỡng mộ ông2. Hình ảnh ông đồ thời tàn- Diễn tả nỗi lòng cô đơn sầu tủi của ông đồ- Sự tàn tạ, nỗi buồn đau trong lòng ông đồ3. Nỗi lòng của nhà thơNăm nay đào lại nở,Không thấy ông đồ xưa.Những người muôn năm cũHồn ở đâu bây giờ ?- Kết cấu đầu cuối tương ứng- Thiên nhiên đẹp, bất biến nhưng con người thành xưa cũ- Tình thương xót, tiếc nuốiNhững người muôn năm cũHồn ở đâu bây giờ ?- Câu hỏi tu từ khắc khoải- Câu thơ như một tiếng thở dài- Lòng thương cảm cho những nhà nho danh giá một thời nay bị lãng quên trước sự đổi thay của thời cuộcông đồVũ Đình LiênI. Giới thiệu chung1. Tác giả2. Tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu cấu trúc văn bản1. Đọc2. Tìm hiểu cấu trúc văn bảnIII. Đọc, tìm hiểu nội dung1. Hình ảnh ông đồ thời đắc ý.- Niềm vui, hạnh phúc- Mọi người quý trọng, ngưỡng mộ ông2. Hình ảnh ông đồ thời tàn- Diễn tả nỗi lòng cô đơn sầu tủi của ông đồ- Sự tàn tạ, nỗi buồn đau trong lòng ông đồ3. Nỗi lòng của nhà thơ- Lòng thương cảm cho những nhà nho danh giá một thời nay bị lãng quên trước sự đổi thay của thời cuộc4. ý nghĩa văn bảna. Nội dung- Niềm cảm thương chân thành với một lớp người đang tàn tạ.- Nỗi nhớ thương cảnh cũ người xưa.b. Nghệ thuậtCâu 1. Từ bài thơ “Ông đồ” em đồng cảm với nỗi lòng nào của nhà thơ?Câu 2. Nêu những nét đặc sắc về mặt nghệ thuật của bài thơ?thảo luận nhóm- Thể thơ ngũ ngôn thích hợp với giọng điệu trầm lắng, ngậm ngùi.- Kết cấu đầu cuối tương ứng, những cảnh tương phản sâu sắc.- Ngôn ngữ trong sáng giản dị.ông đồVũ Đình LiênI. Giới thiệu chung1. Tác giả2. Tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu cấu trúc văn bản1. Đọc2. Tìm hiểu cấu trúc văn bảnIII. Đọc, tìm hiểu nội dungông đồVũ Đình LiênI. Giới thiệu chung1. Tác giả2. Tác phẩmII. Đọc, tìm hiểu cấu trúc văn bản1. Đọc2. Tìm hiểu cấu trúc văn bảnIII. Đọc, tìm hiểu nội dung1. Hình ảnh ông đồ thời đắc ý.- Niềm vui, hạnh phúc- Mọi người quý trọng, ngưỡng mộ ông2. Hình ảnh ông đồ thời tàn- Diễn tả nỗi lòng cô đơn sầu tủi của ông đồ- Sự tàn tạ, nỗi buồn đau trong lòng ông đồ3. Nỗi lòng của nhà thơ- Lòng thương cảm cho những nhà nho danh giá một thời nay bị lãng quên trước sự đổi thay của thời cuộc4. ý nghĩa văn bảna. Nội dungb. Nghệ thuậtIV. Luyện tập2. Có ý kiến cho rằng: “Bài thơ buồn ngay từ đầu, những khổ sau chỉ là sự phát triển lộ rõ hơn của nỗi buốn đã phảng phất ngay từ đầu”. Em hiểu ý kiến trên như thế nào?1. Trong bài thơ ông đồ em tâm đắc với câu thơ nào nhất, tại sao?