Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Chí Phèo (Nam Cao) - Thái Thị Thúy

Tóm tắt tác phẩm 2. H×nh t­îng ChÝPhÌo: 3. H×nh t­îng B¸ KiÕn:4. NghÖ thuËt: Cñng cè: Mét vµi h×nh ¶nh vÒ ChÝ PhÌo(Nam Cao) 2. Tªn t¸c phÈm1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c“ Đôi lứa xứng đôi” “Chí Phèo”.“Cái lò gạch cũ”I. Giíi thiÖu chung1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c:2. Nhan ®Ò t¸c phÈm(Nam Cao)Em hãy cho biết, tác phẩm đã trải qua các lần đổi tên như thế nào? Tác phẩm ra đời vào năm 1941.Em hãy cho biết, tác phẩm Chí Phèo ra 	đời trong hoàn cảnh nào? I. GIỚI THIỆU CHUNGĐọc văn3. Tãm t¾t t¸c phÈm I. Giíi thiÖu chung1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c2. Tªn t¸c phÈm3.Tóm tắt tác phẩm: (Nam Cao)Em hãy tóm tắt tác phẩm Chí Phèo một 	cách ngắn gọn nhất?Đọc vănS¬ ®å tãm t¾t t¸c phÈm B¸ KiÕn Nhµ tïChÝ PhÌo l­¬ng thiÖnChÝ PhÌo bÞ l­u manh ho¸Kh¸t väng trë vÒ l­¬ng thiÖnT×nh yªuThÞ NëChÝ PhÌo bÞ cù tuyÖt quyÒn lµm ng­êi X· héi (Bµ c« ThÞ Në)ChÝ PhÌo giÕt B¸KiÕn, tù s¸t UÊt øcTuyÖt vängTóm tắt thành một số tình tiết chính: Chí Phèo say rượu “vừa đi vừa chửi. Chí Phèo ở tù về, đến nhà Bá Kiến rạch mặt ăn vạ. Chí Phèo thức tỉnh, sống trong tình yêu thương của Thị Nở. Thị Nở từ chối sống với Chí -> Chí tuyệt vọng, uất úc. Tìm Bá Kiến đòi lương thiện -> giết chết Bá Kiến và tự kết liểu đời mình. Cảnh xôn xao của làng Vũ Đại và hình ảnh thoáng hiện cái lò Gạch cũ.I. H×nh ¶nh lµng Vò §¹i -> Xung đột giai cấp âm thầm, quyết liệt -> hình ảnh làng Vũ Đại hết sức ngột ngạt, đen tối Hình ảnh thu nhỏ của nông thôn Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám.I. Giíi thiÖu chung1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c2. Nhan ®Ò t¸c phÈm1. Hình ảnh làng Vũ Đại: 3.Tóm tắt tác phẩm:II. ĐỌC HIỂU(Nam Cao)Đọc văn - Mối quan hệ giữa địa chủ với địa chủ - Địa chủ với nông dân.Có những mối quan hệ nào được tác giả nói đến trong làng Vũ Đại? Các mối quan hệ đó diễn ra như thế nào?II. §äc hiÓu v¨n b¶n:2. H×nh t­îng nh©n vËt ChÝ PhÌoI. Giíi thiÖu chung1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c2. Nhan ®Ò t¸c phÈm: 2. H×nh t­îng ChÝ PhÌo: a. Míi ra ®êi->vµo tï:1. Hình ảnh làng Vũ Đại: 3.Tóm tắt tác phẩm:(Nam Cao)Đọc vănII. §äc hiÓu v¨n b¶n:a. Mới ra đời -> vào tù: Lai lÞch cña ChÝ PhÌo ®­îc t¸c gi¶ thuËt l¹i nh­ thÕ nµo ? - §øa trÎ bÞ bá r¬i -> kh«ng cha mÑ, hä hµng ->ng­êi trong lµng nu«i d­ìng. - Khi tr­ëng thµnh (20 tuæi): lµm canh ®iÒn cho LÝ KiÕn: + Lao ®éng cÇn cï, chÞu khã, cã lßng tù träng. + cã ­íc m¬ b×nh dÞ. - Bµ ba gäi bãp ch©n, xoa bông -> ChÝ chØ thÊy nhôc. - B¸ KiÕn ghen -> ®Èy vµo tï-ChÝ kh«ng rá nguyªn nh©n-n¹n nh©n XH.Qua c¸c chi tiÕt trªn anh (chÞ) cã nhËn xÐt g× vÒ con ng­êi nµy? Tuæi th¬ kh«ng mai m¾n nh­ng lµ ng­êi n«ng d©n l­¬ng thiÖn. I. Giíi thiÖu chung1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c2. Tªn t¸c phÈm2. H×nh t­îng ChÝ PhÌo a. Míi ra ®êi->vµo tï:1. Hình ảnh làng Vũ Đại: 3.Tóm tắt tác phẩm(Nam Cao)Đọc văn II. §äc hiÓu v¨n b¶n:ChÝ PhÌo hÇu bµ Ba -> nguyªn nh©n ®Èy ChÝ vµo tï I. Giíi thiÖu chung:1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c2. Tªn t¸c phÈm2. H×nh t­îng ChÝ PhÌo: a. Míi ra ®êi->vµo tï: b. ChÝ ra tï-tha hãa biÕn chÊt:1. Hình ảnh làng Vũ Đại 3.Tóm tắt tác phẩm(Nam Cao)Đọc văn II. §äc hiÓu v¨n b¶n b. ChÝ ra tï -> tha ho¸ vµ biÕn chÊtNh÷ng biÓu hiÖn nµo chøng tá sù tha ho¸ biÕn chÊt cña ChÝ sau khi ra tï ? - Nh©n h×nh : ®Çu träc, r¨ng c¹o tr¾ng hín, m¾t g­êm g­êm, mÆt th× rÊt c¬ng c¬ng, ¨n mÆc lai c¨ng ...-> Tr«ng gím chÕt. - Nh©n tÝnh : uèng r­îu - Say liªn tôc, ®©m chÐm, ®èt ph¸, giÕt ng­êi, r¹ch mÆt ¨n v¹ ...ChÝ mÊt hÕt tÝnh ng­êi. I. Giíi thiÖu chung1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c2. Tªn t¸c phÈm2. H×nh t­îng ChÝ PhÌo: a. Míi ra ®êi->vµo tï: b. ChÝ ra tï-tha hãa biÕn chÊt:1.Hình ảnh làng Vũ Đại 3.Tóm tắt tác phẩm(Nam Cao)Đọc văn II. §äc hiÓu v¨n b¶n - Ng«n ng÷: (tiÕng chöi)Anh (chÞ) h·y nªu ý nghÜa tiÕng chöi cña nh©n vËt ChÝ PhÌo ? + Chöi trêi -> C«ng lÝ -> ChÝ muèn ®èi lËp víi c«ng lÝ + Chöi ®êi -> Cuéc sèng -> ®èi lËp víi cuéc sèng. + Chöi lµng -> Quª h­¬ng -> ®èi lËp víi quª h­¬ng. + Chöi ng­êi ®Î ra m×nh -> ChÝ muèn ®èi lËp víi tæ tiªn vµ víi chÝnh sù tån t¹i cña m×nh.=> D­êng nh­ ChÝ muèn ®èi lËp víi tÊt c¶, Nh­ng ngay c¶ Mèi quan hÖ ®èi lËp còng kh«ng cã. ChÝ chöi nh÷ng ai kh«ng chöi nhau víi h¾n-> ®¸p l¹i chØ tiÕng chã sña -> ChÝ kh«ng cß lµ con ng­êi.I. Giíi thiÖu chung1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c2. Tªn t¸c phÈm2. H×nh t­îng ChÝ PhÌo a.Míi ra ®êi->vßa tï b.Ra tï- tha hãa biÕn chÊt1. Hình ảnh làng Vũ Đại 3.Tóm tắt tác phẩm(Nam Cao)Đọc văn II. §äc hiÓu v¨n b¶n Anh (chÞ) cã nhËn xÐt g× vÒ tiÕng chöi l¹ tai ®ã cña ChÝ PhÌo ?=> §ã chÝnh lµ sù vËt v· ®Õn tuyÖt väng cña mét linh hån ®au khæ -> bÞ x· héi loµi ng­êi ruång bá -> trë thµnh con quû d÷ cña lµng Vò §¹i – nhµ tï thùc d©n vµ bän c­êng hµo ¸c b¸ ®· biÕn mét ng­êi n«ng d©n l­¬ng thiÖn thµnh con quû d÷ cña lµng Vò §¹i. (Nam Cao)Đọc văn (Nam Cao)Đọc văn I. Giíi thiÖu chung1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c2. Tªn t¸c phÈm2. H×nh t­îng ChÝ PhÌo: a. Míi ra ®êi->vµo tï: b. Ra tï-tha hãa biÕn chÊt: c. GÆp ThÞ Në:1. Hình ảnh làng Vũ Đại 3.Tóm tắt tác phẩm(Nam Cao)Đọc văn II. §äc hiÓu v¨n b¶n c. Gặp Thị Nở - håi sinh con ng­êi l­¬ng thiÖn Những biểu hiện và nguyên nhân nào chứng tỏ Chí Phèo hồi sinh con người sau khi gặp Thị Nở? - BiÓu hiÖn : + C¶m nhËn ®­îc ©m thanh quen thuéc cña cuéc sèng xung quanh. + ChÝ thÊy tiÕc nhí qu¸ khø vµ ®au ®ín cho hiÖn t¹i.Lóc tØnh dËy sau ®ªm gÆp ThÞ Në I. Giíi thiÖu chung1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c2. Tªn t¸c phÈm2. H×nh t­îng ChÝ PhÌo: a. Míi ra ®êi->vµo tï: b. Ra tï-tha hãa biÕn chÊt: c. GÆp ThÞ Në:1. Hình ảnh làng Vũ Đại 3.Tóm tắt tác phẩm(Nam Cao)Đọc văn II. §äc hiÓu v¨n b¶n - Nguyªn nh©n :Theo anh (chÞ) nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn sù håi sinh trong ChÝ ? + TrËn èm -> lµ sù biÕn ®æi sinh lÝ vµ t©m lÝ -> ChÝ nhËn ra sù giµ yÕu cña b¶n th©n. + Sù ch¨m sãc ©n cÇn vµ t×nh yªu ch©n thµnh, méc m¹c cña ThÞ Në. ThÞ Në lµ chiÕc cÇu nèi ®Ó ChÝ trë l¹i víi ng­êi l­¬ng thiÖn. ChÝ hi väng nh­ vËy vµ ®Æt trän niÒm kh¸t väng lµm ng­êi l­¬ng thiÖn vµo ®ã. + B¸t ch¸o hµnh - ®em l¹i niÒm h¹nh phóc ®Çu tiªn cho h¾n I. Giíi thiÖu chung1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c2. Tªn t¸c phÈm2. H×nh t­îng ChÝ PhÌo: a. Míi ra ®êi->vµo tï: b. Ra tï->tha hãa biÕn chÊt: c. GÆp ThÞ Në:1. Hình ảnh làng Vũ Đại 3.Tóm tắt tác phẩm(Nam Cao)Đọc văn II. §äc hiÓu v¨n b¶n * Mèi t×nh ThÞ Në – ChÝ PhÌo :Anh (chÞ) cã nhËn xÐt g× vÒ mèi t×nh THÞ Në – ChÝ PhÌo ? Mèi t×nh ®ã nh­ thÕ nµo? - Cao h¬n c¶ t×nh yªu – t×nh ng­êi.-> Mèi t×nh ®ã lµ ®Ñp nhÊt bëi nã v­ît lªn tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu kiÖn b×nh th­êng vèn cã cña t×nh yªu : kh«ng nhan s¾c, tµi n¨ng, ®Þa vÞ, chØ cã hai tr¸i tim to¶ s¸ng. I. Giíi thiÖu chung1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c2. Tªn t¸c phÈm2. H×nh t­îng ChÝ PhÌo: a. Míi ra ®êi->vµo tï: b. Ra tï->tha hãa, biÕn chÊt: c. GÆp ThÞ Në:1. Hình ảnh làng Vũ Đại 3.Tóm tắt tác phẩm(Nam Cao)Đọc văn II. §äc hiÓu v¨n b¶n * Bi kÞch cù tuyÖt quyÒn lµm ng­êi: BÞ ThÞ Në tõ chèi t×nh yªu ChÝ r¬i vµo bi kÞch. §ã lµ bi kÞch g×? ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng cña ChÝ PhÌo khi bÞ ThÞ Në tõ chèi t×nh yªu ? - BÞ ThÞ Në tõ chèi t×nh yªu -> ChÝ tuyÖt väng, ®au khæ -> uèng r­îu -> r¬i vµo bi kÞch tõ chèi quyÒn lµm ng­êi - ChÝ say r­îu, x¸ch dao ®Õn nhµ B¸ KiÕn -> ®ßi l­¬ng thiÖn. - §©m chÕt B¸ KiÕn -> tù kÕt liÓu -> kÕt thóc mét kiÕp ng­êi bÞ ®Èy vµo con ®­êng l­u manh, téi lçi kh«ng lèi tho¸t. Qua C¸i chÕt cña ChÝ PhÌo nhµ v¨n muèm kh¾c häa ®iÒu g× vµ cã ý nghÜa g×? C¸i chÕt cña ChÝ ph¶n ¸nh mét thùc tÕ vÒ sè phËn bi th¶m Cña ng­êi n«ng d©n trong XH cò -> nhµ v¨n kh¾c häa t×nh tr¹ng xung ®ét giai cÊp ë n«ng th«n VN hÕt søc gay g¾t chØ cã thÓ gi¶i quyÕt b»ng biÖn ph¸p quyÕt liÖt nhÊt ->Tè c¸o c¸i XH thùc d©n PK ®· ®Èy ng­êi n«ng d©n l­¬ng thiÖn vµo con ®­êng l­u manh kh«ng lèi tho¸t -> thÓ hiÖn t­ t­ëng nh©n ®¹o kÝnh ®¸o míi mÏ – ph¸t hiÖn vµ miªu t¶ phÈm chÊt tèt ®Ñp ng­êi n«ng d©n ngay c¶ khi t­ëng hä bÞ XH vïi dËp. I. Giíi thiÖu chung1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c2. Tªn t¸c phÈm2. H×nh t­îng ChÝ PhÌo3. H×nh t­îng B¸ KiÕn:1. Hình ảnh làng Vũ Đại 3.Tóm tắt tác phẩm(Nam Cao)Đọc văn II. §äc hiÓu v¨n b¶n 3. Hình tượng nhân vật Bá Kiến: (Đại diện cho bọn cường hào ác bá).“Giäng rÊt sang”.“TiÕng c­êi gßn gi·”- tiÕng c­êi Tµo Th¸o. Vµi c©u nãi ngät -> biÕn ChÝ thµnh “chæ ®Çy tí ch©n tay”. - Dïng “®Çu bß” ®Ó trÞ “®Çu bß” – dïng ChÝ PhÌo ®Ó trÞ §éi T¶o. - §ª tiÖn, bØ æi, d©m ®·ng, ghen tu«ng, ®éc ¸c. => S¶o huyÖt, gian hïng, ®éc ¸c, giµ ®êi, ®ôc khoÐt d©n nghÌo – b¶n chÊt chung cña giai cÊp ®Þa chñ c­êng hµo -> nhµ v¨n v¹ch trÇn bé mÆt xÊu xa bØ æi cña hä. (Nam Cao)Đọc văn . I. Giíi thiÖu chung1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c2. Tªn t¸c phÈm2. H×nh t­îng ChÝ PhÌo3. H×nh t­îng B¸ KiÕn:4.NghÖ thuËt:1. Hình ảnh làng Vũ Đại 3.Tóm tắt tác phẩm(Nam Cao)Đọc văn4. Nghệ thuật:II. §äc hiÓu v¨n b¶n - Nghệ thuật xây dựng nhân vật điển hình: + Vừa có ý nghĩa tiêu biểu,nét chung: người nông dân nghèo bị bóc lột, bị đẩy vào bước đường cùng, lưu manh hóa + Vừa sinh động, vừa cá tính độc đáo, gây ấn tượng mạnh mẽ: Chí Phèo bị hủy diệt cả nhân hình lẫn nhân tính, bị tước đoạt quyền làm người - Nghệ thuật miêu tả diễn biến tâm lý nhân vật tinh tế, phức tạp. - Cốt truyện hấp dẫn, tình tiết đầy kịch tính và luôn biến hóa càng về cuối càng quyết liệt, bất ngờ. - Ngôn ngữ sống động, điêu luyện, chọn lọc, lại vừa gần gủi với lời ăn tiếng nói trong đời sống.IV. Củng cố: - Ý nghĩa: phản ánh số phận bi thảm những người nông dân bị tha hóa và nông thôn VN trước CMT8. - Giá trị: Lên án đanh thép XHTD tàn bạo hủy diệt con người và khảng định bản chất lương thiện của người nông dân. - Chủ đề: Tố cáo mạnh mẽ XHPK nữa thực dân tàn bạo đã cướp đi của người nông dân lương thiện cả thân hình lẫn nhân tính. Qua đó nhà văn phát hiện và trân trọng và khẳng định bản chất tốt đẹp ngay khi tưởng họ bị XH vùi dập.LCảnh đầu tiên xuất hiện trong tác phẩm Chí Phèo?	15 chữ cái.H Ắ N V Ừ A Đ I V Ừ A C H Ử I5 chữ cái.Khi đi ở tù về Chí Phèo đến nhà Bá Kiến mấy lần?B A L Ầ N11 chữ cáiTruyện ngắn Chí Phèo ban đầu được tác giả đặt tên là gì?C Á I L Ò G Ạ C H C Ũ9 chữ cáiBá Kiến không dùng cách này để biến Chí Phèo thành chỗ “đầy tớ tay chân” trung thành của hắn?C O N N G H I Ệ N5 chữ cáiNgười nào đã làm cho Chí Phèo có ý thức về nhân phẩm của mình sau những năm dài “rạch mặt ăn vạ”?T H Ị N ỞƯƠNGTHI ỆN3