Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Đây thôn Vĩ Dạ (Hàn Mặc Tử) - Mai Thị Hương

TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NGUYỄN VĂN CỪGIAÙO AÙN THAO GIAÛNG Vaên: lôùp 11Giaùo vieân: Mai Thò HöôngGiáo viên: Mai Thị HươngGiáo viên: Mai Thị HươngTRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NGUYỄN VĂN CỪÑaây Thoân Vó DaïÏHaøn Maëc TöûGiáo viên: Mai Thị HươngTRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NGUYỄN VĂN CỪI. Tìm hiểu chung:1. Tác giả:Ông tên thật là Nguyễn Trọng Trí quê ở Quảng Bình nhưng sống chủ yếu ở quy Nhơn.Giáo viên: Mai Thị HươngTRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NGUYỄN VĂN CỪNăm 16 tuổi ông bắt đầu làm thơ với các bút danh Phong Trần,Lệ ThanhNăm 36 tuổi ông mắc bệnh phong, điều này tác động rất lớn dến những sáng tác của ông.- TP : Gái quê ; Thơ Điên (Đau thương), Xuân như ýGiáo viên: Mai Thị HươngTRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NGUYỄN VĂN CỪCuộc đời Hàn Mặc Tử ngắn ngủi và bất hạnh.2/ Tác phẩm:a. Xuất xứ: Trích trong tập “Thơ Điên”b. Bố cục: Ba khổ thơc. Cảm hứng sáng tácBài thơ được gợi cảm hứng từ một mối tình của Hàn Mặc Tử với cô gái quê ở Vĩ Dạ.d. Chủ đề:Giáo viên: Mai Thị HươngTRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NGUYỄN VĂN CỪBài thơ là bức tranh thơ mộng của xứ Huế và tâm sự của nhà thơ trước một mối tình đơn phương.II. Đọc hiểu văn bản:1/ Khổ 1: Bức tranh thôn Vĩ.“Sao anh không về chơi thôn Vĩ?”Câu hỏi tu từ- Cảnh vườn thôn Vĩ:“Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc”Giáo viên: Mai Thị HươngTRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NGUYỄN VĂN CỪLời mời mọctha thiết, lời trách móc nhẹ nhàng, niềm khát khao mãnhliệt được trở về thăm thôn Vĩ của tác giả.Giáo viên: Mai Thị HươngTRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NGUYỄN VĂN CỪĐiệp từ nắng, so sánh độc đáo ấn tượngCảnh vật tươi non, tràn trề sức sống.tâm hồn con người xứ Huế. Vẻ đẹp hài hòa giữa người và cảnh.Vĩ Dạ trong trẻo,yên bình, trù phú , nên thơ. Con người thánh thiện trong cái nhìn của một trái tim tha thiết tình đời, tình người.Lá trúc che ngang mặt chữ điền” Mặt chữ điền: Hiền lành ,phúc hậu Vẻ đẹp2/ Khổ 2: Xứ Huế một đêm trăng.“Gió theo lối gió mây đường mâyDòng nước buồn thiu hoa bắp lay”: Giáo viên: Mai Thị HươngTRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NGUYỄN VĂN CỪNghệ thuật: nhân hóasự xa cách, chia lìanhững thứ không thể cách chia Nỗi lòng nhà thơ.Lay:Từ dùng đắt giáLay động lòng người.“ Thuyền ai đậu bến sông trăng đóCó chở trăng về kịp tối nay?”Bến sông: hình ảnh thựcBến sông trăng: hình ảnh huyền ảo, thi vị, tài hoaCâu hỏi tu từ, sự liên tưởng tinh tế ,hình ảnh thơ độc đáo, giàu sức gợi Hàn Mặc Tử đã tạo ra hình ảnh thơ trôi giữa đôi bờ thực - ảoSự day dứt, chới với trước cuộc đời.Chữ “kịp” câu hỏi tu từ hình ảnh thơ độc đáo, thi vị, giàu sức gợi tâm trạng hoài nghi, mong ngóng, thể hiện khát vọng hòa mình giao cảm với thiên nhiên con người và yêu cuộc sống mãnh liệt của thi nhân. Giáo viên: Mai THị HươngTRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NGUYỄN VĂN CỪNiềm hi vọngBi kịch tâm hồn của tác giả Gợi nỗi xót thương sâu sắc của người đọc về số phận của nhà thơ.Tác giả mặc cảm về sự ngắn ngủi của đời người đang phải chạy đua với thời gian, bệnh tật .3/ Khổ 3: Tâm trạng của con người. “Mơ khách đường xa khách đường xa ”Điệp ngữ: “khách đường xa”mong chờ tha thiết nhưng mơ hồ, hư ảo.“Áo em trắng quá nhìn không raỞ đây sương khói mơ nhân ảnh”:hình ảnh chìm trong sương khói nhạt nhoàSự trong trắng, thanh khiết không dễ nắm bắt, Giáo viên: Mai Thị HươngTRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NGUYỄN VĂN CỪSự khao khát “Ai biết tình ai có đậm đà”trả lời cho câu hỏi đầu tiênTâm sự thầm kín.Chỉ còn chút tình là sợi dây duy nhất buộc nhà thơ với trần gian nhưng cái tình ấy mong manh làm sao!Câu hỏi tu từ:thực chất là câuGiáo viên: Mai Thị HươngTRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NGUYỄN VĂN CỪtâm trạng chơi vơi, hụt hẫng.4/ Nghệ thuật đặc sắc.- Câu hỏi tu từ, đại từ phiếm chỉ:Ai biết tình ai. Tâm sự kín đáo.- Hình ảnh hư - thực đan xen:sương khói mờ nhân ảnhKhát vọng mong manh. Bến sông, sông trăng, Vườn aiThuyền aiGiáo viên: Mai THị HươngTRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NGUYỄN VĂN CỪMộ Hàn Mạc Tử ở Ghềnh Ráng III. KẾT LUẬNGiáo viên: Mai Thị HươngTRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NGUYỄN VĂN CỪ“Đây thôn Vĩ Dạ” là bức tranh đẹp với hình ảnh đẹp, ngôn ngữ tinh tế hàm súc, cảnh thực và ảo đan xen tạo nên nét đặc sắc, độc đáo. Bài thơ là tiếng lòng của nhà thơ với niềm khao khát sống, khao khát tình yêu mãnh liệt .