Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Đọc văn: Một thời đại trong thi ca (Hoài Thanh)

KIỂM TRA BÀI CŨGió theo lối gió, mây đường mâyDòng nước buồn thiu, hoa bắp layThuyền ai đậu bến sông trăng đóCó chở trăng về kịp tối nay? (Đây thôn Vĩ Dạ - Hàn Mặc Tử)Lớp lớp mây cao đùn núi bạc,Chim nghiêng cánh nhỏ bóng chiều sa.Lòng quê dợn dợn vời con nước,Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà. (Tràng giang – Huy Cận)Rặng liễu đìu hiu đứng chịu tang,Tóc buồn buông xuống lệ ngàn hàng;Đây mùa thu tới – mùa thu tớiVới áo mơ phai dệt lá vàng.(Xuân Diệu - Đây mùa thu tới)MỘT THỜI ĐẠI TRONG THI CA(trích)	hoài thanhMột thời đại trong thi caI. Tiểu dẫnVề tác giảVề tác phẩm Thi nhân Việt NamVề đoạn tríchII. Đọc - hiểu văn bảnHệ thống luận điểmNghệ thuật nghị luậnIII. Tổng kếtI. Tiểu dẫn1. TÁC GiẢHoài Thanh (1909 – 1982)Xuất thân trong một gia đình nhà nho nghèo ở Nghệ An.Hoạt động chủ yếu trong ngành Văn hoá - nghệ thuật.Là tác giả của nhiều công trình nghiên cứu có giá trị, nổi tiếng nhất là tác phẩm Thi nhân Việt Nam.2. Tác phẩm thi nhân việt nama. Hoàn cảnh ra đời: 1942b. Cấu tạo: 3 phầnc. Giá trị: có giá trị cao, được coi là chuẩn mực về phê bình Thơ mới.Phong cách hoài thanhthiên về trực giác và ghi nhận ấn tượng. lời văn giàu chất thơ.	 Hoài Thanh là nhà phê bình văn học xuất sắc nhất của văn học Việt Nam hiện đại3. đoạn tríchXuất xứ và vị trí:Thể loại: phê bình văn họcII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1. HỆ THỐNG THỐNG LUẬN ĐIỂM Chặt chẽ, logic, khoa họcTINH THẦN THƠ MỚICách nhận diệnTinh thần thơ mới: chữ tôiBản chất của chữ tôiHành trình xuất hiện và phản ứng tiếp nhận của XH với cái tôi.Sự vận động của thơ mới xung quanh cái tôi và bi kịch của nó.Giải pháp cho bi kịch của cái tôi thơ mới.1. Hệ thống luận điểm a. Cách nhận diện tinh thần thơ mớiSo sánh thơ mới với thơ cũ  Khó khăn :+ Thơ mới: không chỉ toàn bài hay; Thơ cũ: không chỉ toàn bài dở.+ Trong cái cũ đã ươm mầm cái mới; trong cái mới vẫn còn ít nhiều cái cũ.Tiêu chí so sánh+ Sánh bài hay với bài hay.+ Nhìn vào đại thể.Nhận xét chung+ Luận điểm mới mẻ, sâu sắc, khoa học, khách quan.+ Dẫn chứng tiêu biểu.+ Lập luận chặt chẽ, giàu sức thuyết phục.1. HỆ THỐNG LUẬN ĐIỂM Tinh thần thơ mớiTinh thần thơ cũChữ taChữ tôiÝ thức cá nhânÝ thức cộng đồnga. Cách nhận diện tinh thần thơ mớib. Tinh thần thơ mới: chữ tôi	b1. Bản chất của chữ tôiThơ cũThơ mới Chủ yếu là chữ ta (Chữ tôi nếu có phải ẩn mình sau chữ ta) Xuất hiện chữ tôi với cái nghĩa tuyệt đối của nó. Sự trỗi dậy, bừng nở của ý thức cá nhân. Thường đề cập những tình cảm chung, mang tính cộng đồng. Trực tiếp bày tỏ những cảm xúc, tình cảm riêng tư, cá nhân. Chưa có ý thức tạo phong cách riêng. Ý thức khẳng định tài năng, vị trí cá nhân  xuất hiện hàng loạt phong cách thơ. Tư tưởng phương Đông Tư tưởng phương Tây Nhận xét chungBắt đúng mạch chính của hai dòng chảy thi ca.Phát hiện đúng cái gốc của sự khác biệt.Cách thâu tóm vấn đề ngắn gọn, ấn tượng.CHÂN THÀNH CẢM ƠNQUÝ THẦY, CÔ GIÁOVÀ CÁC EM HỌC SINH!TINH THẦN THƠ MỚICách nhận diệnBản chất của chữ tôi.Hành trình xuất hiện & phản ứng tiếp nhận của XH đối với cái tôi.Sự vận động của thơ mới xung quanh cái tôi và bi kịch của nó.Giải pháp cho bi kịch của cái tôi thơ mới.Tinh thần thơ mới: chữ tôi Thơ mới:Người giai nhân: bến đợi dưới cây già;Tình du khách: thuyền qua không buộc chặt. Thơ cũ:Ô hay! Cảnh cũng ưa người nhỉ!Ai thấy ai mà chẳng ngẩn ngơ?Hình ảnh ước lệ, cổ điểnGiọng điệu trẻ trung, hiện đạiNX1“Chưa bao giờ người ta thấy xuất hiện cùng một lần một hồn thơ rộng mở như Thế Lữ, mơ màng như Lưu Trọng Lư, hùng tráng như Huy Thông, trong sáng như Nguyễn Nhược Pháp, ảo não như Huy Cận, quê mùa như Nguyễn Bính, kì dị như Chế Lan Viên, và thiết tha, rạo rực, băn khoăn như Xuân Diệu” (Hoài Thanh – Thi Nhân Việt Nam) PHẦN I:Cung chiêu anh hồn Tản ĐàTiểu luận: Một thời đại trong thi caPHẦN II:167 bài thơ của 45 nhà thơ (1932-1941)PHẦN III“Nhỏ to” - Lời tác giảNguồn gốc và diễn biến cuộc đấu tranh giữa thơ mới và thơ cũ1942Đặc điểm và tinh thần thơ mới.Sự phân hoá của thơ mới.