Bài giảng Sinh học 11 nâng cao: Sinh sản hữu tính ở động vật

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOCuộc thi thiết kế hồ sơ bài giảng điện tử e – Learning----------------------------------------------BÀI GIẢNGSINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTChương trình Sinh học lớp 11 – nâng caoGiáo viên: NGUYỄN BÁ HÙNGEmail: caothianhtho@moet.com.vnTrường: THPT Phan Châu Trinh Quận Hải Châu, Đà NẵngSở giáo dục đào tạo TP Đà Nẵng Trường: THPT Phan Châu Trinh Giáo viên : Nguyễn Bá HùngĐịa chỉ : 28 Ông Ích Khiêm - ĐNSố điện thoại : 0983.502.161 0511.3863246KIỂM TRA BÀI CŨỞ động vật có những hình thức sinh sản vô tính: + Phân đôi, + Nảy chồi + Phân mảnh + Trinh sinh. -Thế nào là sinh sản vô tính?- Ở động vật có những hình thức sinh sản vô tính nào? Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới giống hệt mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng.Trường hợp nào sau đây của các động vật không phải là sinh sản vô tính?KIỂM TRA BÀI CŨA. Sự phân đôi ở trùng biến hình. B. Sự sinh sản nảy chồi của thuỷ tức. C. Sự sinh sản đẻ con của mèo . D. Sự phân mảnh của bọt biển . SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT BÀI 45phân đôi(SSHT)(SSVT) 2. Sinh sản của sư tử Tinh trùng Trứng g.tử đực( n ) g.tử cái (n) Sư tử con Hợp tử (2n) Một tế bào ban đầu 2 tế bào mới BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT1. Sinh sản của trùng biến hình Ví dụ: 2 ví dụ dưới đây có gì giống và khác nhau?I .SINH SẢN HỮU TÍNH LÀ GÌ? Sinh sản hữu tính là kiểu sinh sản tạo ra cá thể mới qua sự hợp nhất của giao tử đực và giao tử cái, các cá thể mới rất giống nhau và thích nghi với môi trường sống. Sinh sản hữu tính là hình thức sinh sản có sự kết hợp các giao tử lưỡng bội để tạo ra các thể mới thích nghi với môi trường sống. Sinh sản hữu tính là kiểu sinh sản tạo ra cá thể mới qua hình thành và hợp nhất của giao tử đực (n) và giao tử cái (n) để tạo ra hợp tử (2n), hợp tử phát triển thành cá thể mới. Sinh sản hữu tính là kiểu sinh sản tạo ra cá thể mới qua hợp nhất của 2 loại giao tử của bố và mẹ, nên con cái rất giống với bố mẹ.C.A.B.D.BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTII .QUÁ TRÌNH SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT: Tế bào mầm giảm phân Trứng(n)Tinh trùng(n)Hợp tử (2n) Gà con Noãn bàoTinh bàoHình thành giao tử(giảm phân )Phát triển Phôi(nguyên phân)Phát triển phôiQuan sát hình vẽGhi chú các giai đoạn sinh sản hữu tính ở gàvào PHIẾU HỌC TẬP Cho biết số lượng NSTtinh trùng, trứng,hợp tửCá thể con có bộ NST (2n) giống bố mẹ nhờnhững giai đoạn nào?Thụ tinhBÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTSINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT (1)GIẢM PHÂN HÌNH THÀNH TINH TRÙNG (n) VÀ TRỨNG(n)(2)THỤ TINHTẠO THÀNH HỢP TỬ(2n) (3)NGUYÊN PHÂN PHÁTTRIỂN PHÔI CƠ THỂ MỚIII .QUÁ TRÌNH SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT:Sinh sản hữu tính ở hầu hết các loài động vật gồm 3 giai đoạn nối tiếp nhauBÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTII .QUÁ TRÌNH SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT:(1)GIẢM PHÂN: HÌNH THÀNH TINH TRÙNG (n) VÀ TRỨNG(n)Trứng(n)Tinh Trùng (n)BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTThụ tinh là quá trình hợp nhất VCDT của hai loạigiao tử đực (n) và cái (n)  hình thành hợp tử (2n)II .QUÁ TRÌNH SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT:(2)THỤ TINH: TẠO THÀNH HỢP TỬ(2n)TRỨNGGiao tử cái (n)TINH TRÙNGGiao tử đực (n)HỢP TỬ(2n)BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTQuan sát hình cho biết Thụ tinh là gì?BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT(2)THỤ TINH: TẠO THÀNH HỢP TỬ(2n)Bọt biển:Giun đất:Quan sát hình cho biếtđiểm khác nhau trong thụ tinh của bọt biển và giun đất Tự thụ tinh (Tỉ lệ dị hợp tử giảm, đồng hợp tử (lặn) tăng  thoái hóa)Thụ tinh chéo( tạo ra nhiều biến dị tổ hợp  thích nghi trong điều kiện môi trường sống thay đổi.)BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT(3)NGUYÊN PHÂN: PHÁT TRIỂN PHÔI CƠ THỂ MỚIQuá trình phát triển phôi ở cáQuá trình phát triển phôi ở gàBÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT(3)NGUYÊN PHÂN: PHÁT TRIỂN PHÔI CƠ THỂ MỚIEm có nhận xét gì về quá trình phát triển phôi ở hai đoạn phim trên?BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTIII - CÁC HÌNH THỨC THỤ TINH :Thụ tinh ở ếchBÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTIII - CÁC HÌNH THỨC THỤ TINH :Thụ tinh ở ngườiĐộng vật SSHT có 2 hình thức thụ tinh : 1. Thụ tinh ngoài:Là hình thức thụ tinh mà trứng gặp tinh trùng và thụ tinh ở bên ngoài cơ thể con cái 2. Thụ tinh trong : Là hình thức thụ tinh mà trứng gặp tinh trùng và thụ tinh ở trong cơ quan sinh dục của con cái BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT- Qua 2 đoạn phim trên , hãy cho biết động vật SSHT có những hình thức thụ tinh nào? - Khái niệm về các hình thức thụ tinh đó ?III - CÁC HÌNH THỨC THỤ TINH :Hãy hoàn thiện bảng sau:(PHIẾU HỌC TẬP )BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTIII - CÁC HÌNH THỨC THỤ TINH :Thụ tinh ngoàiThụ tinh trongNơi thụ tinhHiệu quả TTCQSD phụHiệu quả SSNgoài môi trường (nước)Trong cơ quan sinh dục con cáiThấp	CaoKhông cóCóĐẻ nhiều, tỉ lệ sống thấpĐẻ ít, tỉ lệ sống caoBÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTIV - ĐẺ TRỨNG VÀ ĐẺ CON :Đẻ trứngở rùa biểnBÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTIV - ĐẺ TRỨNG VÀ ĐẺ CON :Đẻ conở hươu cao cổBÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTIV - ĐẺ TRỨNG VÀ ĐẺ CON :Đặc điểmVí dụĐẻ trứngThụ tinh:Phát trển phôi:..Đẻ conThụ tinh:Phát trển phôi:.. Thụ tinh ngoài Thụ tinh trong- Phôi phát triển ngoài cơ thể mẹ nhờ chất dinh dưỡng của noãn hoàng. Đa số côn trùng, cá, ếch nhái, bò sát, chim. Thú đơn huyệt (thú mỏ vịt)- Thụ tinh trong- Phôi phát triển và lớn lên trong cơ thể mẹ nhờ trao đổi chất trực tiếp với cơ thể mẹ qua nhau thai.- Đa số động vật có vú (lớp Thú)Quan sát 2 đoạn phim trên , hãy hoàn thiện bảng sau !(PHIẾU HỌC TẬP )- Từ sinh sản vô tính - Chưa có cơ quan sinh sản - Cơ thể lưỡng tính  	 Thụ tinh: tự thụ tinh - Thụ tinh ngoài  	- Từ đẻ trứng -Từ không chăm sóc, bảo vệ phôi, con non  Qua bài 44 và 45, hãy cho biết sinh sản ở động vật tiến hóa theo những chiều hướng nào?BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT-sinh sản hữu tính.-có cơ quan sinh sản-cơ thể đơn tính. -thụ tinh chéo. -thụ tinh trong.-đẻ con.-chăm sóc, bảo vệ phôi, dạy dỗ con non.KHÁI QUÁT CHIỀU HƯỚNG TIẾN HOÁ VỀ SINH SẢN CỦA ĐỘNG VẬT Hoàn thành các câu hỏi trắc nghiệm sau:Câu 1: Bản chất của quá trình thụ tinh ở động vật làA. sự kết hợp của hai giao tử đực và cái.B. sự kết hợp của nhiều giao tử đực với một giao tử cái.C. sự kết hợp VCDT của giao tử đực và giao tử cái tạo thành hợp tử (2n).D. sự kết hợp nhân của nhiều giao tử đực với một nhân giao tử cái.Củng cố Hoàn thành các câu hỏi trắc nghiệm sau:BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTCâu 2: Điều nào không đúng khi nói về thụ tinh ở động vật A. Các động vật lưỡng tính chỉ có hình thức tự thụ tinhB. Tự thụ tinh là sự kết hợp của giao tử đực với giao tử cái ở cùng một cơ thểC. Thụ tinh chéo là sự kết hợp của hai giao tử đực và cái cùng được phát sinh từ hai cơ thể khác nhau.D. Một số động vật lưỡng tính vẫn diễn ra thụ tinh chéoCâu 3:Hướng tiến hoá về sinh sản của động vật là:A. Từ hữu tính đến vô tính, từ thụ tinh ngoài đến thụ tinh trong, từ đẻ trứng đến đẻ con B. Từ vô tính đến hữu tính, từ thụ tinh trong đến thụ tinh ngoài, từ đẻ trứng đến đẻ con.C. Từ vô tính đến hữu tính, thụ tinh trong đến thụ tinh ngoài, từ đẻ con đến đẻ trứng.D. Từ vô tính đến hữu tính, từ thụ tinh ngoài đến thụ tinh trong, từ đẻ trứng đến đẻ con.Hoàn thành các câu hỏi trắc nghiệm sau:BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTCâu 4: Đặc điểm nào không phải là ưu thế của sinh sản hữu tính so với sinh sản vô tính ở động vật?A .Tạo ra các cá thể mới đa dạng về các đặc điểm di truyền.B .Tạo ra các cá thể mới giống hệt nhau và giống hệt cá thể gốc ban đầu .C .Có khả năng thích nghi với những điều kiện môi trường biến đổi.D. Có sự tổ hợp VCDT từ hai cơ thể khác nhau.Hoàn thành các câu hỏi trắc nghiệm sau:BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTCâu 5:Điều nào sau đây là đúng khi nói về sinh sản của động vật?A. Chỉ có động vật đơn tính mới có hình thức sinh sản hữu tính.B. Động vật đơn tính chỉ sinh ra một loại giao tử đực hoặc cái.C. Động vật lưỡng tính chỉ sinh ra một loại giao tửD. Chỉ có ở động vật bậc cao mới có hình thức sinh sản hữu tính.Hoàn thành các câu hỏi trắc nghiệm sau:BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTĐúng rồi14235Sai rồi14235BÀI TẬP VỀ NHÀ CÂU 1:Vì sao sinh sản hữu tính tiến hóa hơn sinh sản vô tính?CÂU 2: So sánh những ưu nhược điểm của đẻ trứng và đẻ con ?Dặn dò: Học bài cũ , trả lời câu hỏi SGK, Nghiên cứu bài 46 “ CƠ CHẾ ĐIỀU HOÀ SINH SẢN”BÀI TẬP VỀ NHÀ 1.Vì sao sinh sản hữu tính tiến hóa hơn sinh sản vô tính?* Sinh sản vô tính: - Không có sự tổ hợp VCDT của giao tử đực và cái. - Tạo ra các thế hệ con cháu giống nhau hoàn toàn về mặt di truyền nên khi điều kiện sống thay đổi có thể dẫn đến hàng loạt cá thể bị chết, thậm chí cả quần thể bị tiêu diệt.* Sinh sản hữu tính: - Có sự tổ hợp VCDT từ hai cơ thể khác nhau. - Tạo ra nhiều biến dị tổ hợp ở cá thế con  đa dạng, phong phú  thích nghi và phát triển trong điều kiện môi trường thay đổi.	Sinh sản hữu tính tiến hóa hơn sinh sản vô tính.	TRẢ LỜI:Đẻ trứngĐẻ conƯu điểmNhược điểm- Chất dinh dưỡng từ cơ thể mẹ qua nhau thai để nuôi thai rất phong phú, to cơ thể mẹ thích hợp  thai phát triển tốtPhôi thai được bảo vệ  tỉ lệ chết thấp- ĐV không mang thai nên không gặp khó khăn khi di chuyển - Khó khăn khi bắt mồi, chạy trốn kẻ thù do phải mang thai- Đòi hỏi nhiều chất dinh dưỡng cho thai phát triển  nếu không đủ thức ăn thì ĐV sẽ suy yếu, con sinh ra sẽ yếu và nhẹ cân- Điều kiện MT thường biến động  tỉ lệ trứng nở thành con thường thấp- Trứng phát triển ngoài cơ thể nên dễ bị các loài động vật khác ănBÀI TẬP VỀ NHÀ TRẢ LỜI:BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬTSỰ SINH SẢN Ở NGƯỜIChúc quý thầy cô và các em học sinh sức khỏe!