Bài giảng Sinh học 7 Tiết 30 Bài 29: Đặc điểm chung và vai trò của ngành chân khớp

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜSINH HäC líp 7Gv:Trương Thị Hương1/S¾p xÕp c¸c ®éng vËt t­¬ng øng víi c¸c líp ®éng vËt cña ngµnh Ch©n khíp ?( 7 đ )Tªn líp ĐVKÕt qu¶C¸c ®éng vËt ®¹i diÖn.1/Líp gi¸p x¸c.2/Líp h×nh nhÖn.3/Líp s©u bä.T«m hïmCon sunNhÖn ch¨ng l­íiVe bßB­ímOng mËtRuåi2/ Các đại diện thuộc ngành chân khớp sống ở đâu ? (3đ)2.Các đại diện thuộc ngành chân khớp sống ở đâu?(3đ)- Sống ở khắp nơi trên hành tinh của chúng ta như : dưới nước, trên cạn, ở ao, hồ , trong lòng đất, kí sinhT«m hïmCon sunNhÖn ch¨ng l­íiVe bßB­ímOng mËtRuåiKiÓm tra MIỆNGS¾p xÕp c¸c ®éng vËt t­¬ng øng víi c¸c líp ®éng vËt cña ngµnh ch©n khíp?Tªn líp ®éng vËtKÕt qu¶C¸c ®éng vËt ®¹i diÖn.1/Líp gi¸p x¸c.2/Líp h×nh nhÖn.3/Líp s©u bä.T«m hïmCon sunNhÖn ch¨ng l­íiVe bßB­ímOng mËtRuåiI/ §Æc ®iÓm chungTiÕt 30.Bài 29H 29.1. Đặc điểm cấu tạo phần phụ. Phần phụ chân khớp phân đốt, các đốt khớp động với nhau làm phần phụ rất linh hoạt.H 29.2. Cấu tạo cơ quan miệngCơ quan miệng gồm nhiều phần phụ tham gia để bắt, giữ và chế biến mồi.1.Môi trên2. Hàm trên3. Hàm dướiH 29.3. Sự phát triển của chân khớpSự phát triển và tăng trưởng gắn liền với sự lột xác, thay vỏ cũ bằng vỏ mới thích hợp với cơ thể.A.Ở GIÁP XÁC( TÔM)B.Ở SÂU BỌ (ONG MẬT ) Hình 29.4. Lát cắt ngang qua ngực châu chấuVỏ kitin vừa che chở bên ngoài,vừa làm chỗ bám cho cơ.Do đó có chức năng như xương,được gọi là bộ xương ngoài.1.Vỏ kitin2.Cơ dọc3.Cơ lưng bụng  Hình 29.5. Cấu tạo mắt kép Mắt kép (ở tôm, sâu bọ) gồm nhiều ô mắt ghép lại. Mỗi Ô có đủ màng sừng, thể thuỷ tinh (1) và các dây thần kinh thị giác (2)2.Các dây thần kinh thị giác 1.Màng sừng, thể thuỷ tinh  Hình 29.1. Đặc điểm cấu tạo phần phụPhần phụ chân khớp phân đốt. Các đốt khớp động với nhau làm phần phụ rất linh hoạt.  Hình 29.2. Cấu tạo cơ quan miệngCơ quan miệng gồm nhiều phần phụ tham gia để: bắt, giữ và chế biến mồi. Hình 29.3. Sự phát triển của chân khớpSự phát triển và tăng trưởng gắn liền với sự lột xác, thay vỏ cũ bằng vỏ mới thích hợp với cơ thể. Hình 29.4. Lát cắt ngang qua ngực châu chấuVỏ ki tin vừa che chở bên ngoài, vừa làm chỗ bám cho cơ. Do đó có chức năng như xương, được gọi là bộ xương ngoài. Hình 29.5. Cấu tạo mắt kép Mắt kép (ở tôm, sâu bọ) gồm nhiều ô mắt ghép lại. Mỗi Ô có đủ màng sừng, thể thuỷ tinh (1) và các dây thần kinh thị giác (2) Hình 29.6. Tập tính ở kiếnMột số loài kiến biết chăn nuôi các con rệp sáp để hút dịch ngọt do rệp tiết ra làm nguồn thức ăn.I/ §Æc ®iÓm chungTiÕt 30.Bài 29- PhÇn phô ph©n ®èt, c¸c ®èt khíp ®éng víi nhau.- Sù ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng g¾n liÒn víi sù lét x¸c. Cã vá kitin che chë bªn ngoµi vµ lµm chç b¸m cho c¬. -Cã vá kitinLµ bé x­¬ng ngoµi Gi¶m Sù tho¸t h¬i n­ícThÝch nghi víi sèng ë trªn c¹n.- Ch©n ph©n ®èt, khíp ®éng  Di chuyÓn ®­îc linh ho¹t vµ t¨ng c­êng.?Trong c¸c ®Æc ®iÓm cña ch©n khíp th× ®Æc ®iÓm nµo ¶nh h­ëng lín ®Õn sù ph©n bè réng r·i cña chóng?I/ §Æc ®iÓm chungTiÕt 30.Bài 29II/ Sù ®a d¹ng cña ch©n khíp.1. §a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i tr­êng sèng.Tªn ®¹i diÖnM«i tr­êng sèngC¸c phÇn c¬ thÓR©uSè ®«i ch©n ngùcC¸nhN­ícN¬i ÈmC¹nSè l­îngKh«ng cãKh«ng cãCã1- Gi¸p x¸c(t«m s«ng).2-H×nh nhÖn (nhÖn) 3- S©u bä(ch©u chÊu).Tªn ®¹i diÖnM«i tr­êng sèngC¸c phÇn c¬ thÓR©uSè ®«i ch©n ngùcC¸nhN­ícN¬i ÈmC¹nSè l­îngKh«ng cãKh«ng cãCã1- Gi¸p x¸c(t«m s«ng).2-H×nh nhÖn (nhÖn) 3- S©u bä(ch©u chÊu)2232®«i1 ®«i5432®«iQua bảng 1 trªn em cã nhËn xÐt g× vÒ môi trường sống, cấu tạo cơ thể cña ngµnh ch©n khíp?I/ §Æc ®iÓm chungTiÕt 30.Bài 29II/ Sù ®a d¹ng cña ch©n khíp.1. §a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i tr­êng sèng.I/ §Æc ®iÓm chungTiÕt 30.Bài 29II/ Sù ®a d¹ng cña ch©n khíp.1. §a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i tr­êng sèng.2. §a d¹ng vÒ tËp tÝnhTh¶o luËn nhãm theo bàn(2’) hoµn thµnh b¶ng 2 (®¸nh dÊu  vµo « trèng ë b¶ng sau):Ch¨m sãc thÕ hÖ sau.8§ùc c¸i nhËn biÕt nhau b»ng tÝn hiÖu.7Ch¨n nu«i ®éng vËt kh¸c.6Sèng thµnh x· héi5 Céng sinh ®Ó tån t¹i4DÖt l­íi bÉy måi3Dù tr÷ thøc ¨n2Tù vÖ, tÊn c«ng.1Ong mËtKiÕnVe sÇuNhÖnT«m ë nhêT«mC¸c tËp tÝnh chÝnh.STT?Chân khớp có những tập tính chính nào ?I/ §Æc ®iÓm chungTiÕt 30.Bài 29II/ Sù ®a d¹ng cña ch©n khíp.1. §a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i tr­êng sèng.2. §a d¹ng vÒ tËp tÝnh- Chân khớp đa d¹ng vÒ tËp tÝnh? Đặc điểm cấu tạo nào khiến chân khớp đa dạng về : môi trường sống và tập tính?1./ C¸c phÇn phô phân đốt cã cÊu t¹o thÝch nghi víi tõng m«i tr­êng sèng:+ ë n­íc: ch©n b¬i2./ PhÇn phô miÖng thÝch nghi víi nhiÒu lo¹i thøc ¨n kh¸c nhau: rắn,lỏng3,/ HÖ thÇn kinh vµ gi¸c quan ph¸t triÓn lµ c¬ së ®Ó hoµn thiÖn c¸c tËp tÝnh phong phó ë chân khớp.+ ë c¹n: ch©n bß, cánh + ë trong ®Êt: ch©n ®µo bíi (dế trũi) * Chân khớp đa dạng về môi trường sống và tập tính là nhờ thích nghi rất cao và lâu dài với điều kiện sống thể hiện ở các đặc điểm:I/ §Æc ®iÓm chungTiÕt 30.Bài 29II/ Sù ®a d¹ng cña ch©n khíp.1. §a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i tr­êng sèng.2. §a d¹ng vÒ tËp tÝnhIII/Vai trß thùc tiÔnBảng 3. Vai trò của ngành chân khớpSttTên các đại diện có ở địa phươngCó lợiCó hại1Lớp giáp xác2Lớp hình nhện3Lớp sâu bọ* Thảo luận nhóm (3’) hoàn thành nội dung bảng 3Bảng 3. Vai trò của ngành chân khớpSTTTên các đại diện có ở địa phươngCó lợiCó hại1Lớp giáp xácTôm sôngTépCua đồng2Lớp hình nhệnNhện chăng lướiBọ cạpCon ve bò3Lớp sâu bọChâu chấuOng mậtMọt hại gỗThực phẩmBắt sâu bọ có hạiLàm thuốc, thụ phấn cho hoaHại cây trồngHại đồ gỗ trong nhàThực phẩmThực phẩmThực phẩmLàm thuốc Truyền bệnhNọc độcI/ §Æc ®iÓm chungTiÕt 30.Bài 29II/ Sù ®a d¹ng cña ch©n khíp.1. §a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i tr­êng sèng.2. §a d¹ng vÒ tËp tÝnhIII/Vai trß thùc tiÔn1/ Có lợi : làm thực phẩm, làm thuốc, thụ phấn cây trồng, diệt sâu bọ có hại2/ Có hại : hại gỗ, hại cây trồng, hại tàu thuyền,truyền bệnh ? Qua bài này các em có thể liên hệ đến những ngành nghề nào ??Nêu các biện pháp tiêu diệt các loài sâu bọ có hại không làm ảnh hưởng đến môi trường ?	 Bµi tËp.	C©u 1: §Æc ®iÓm chung cña ngµnh ch©n khíp:A: Cã vá kitin. B: Cã vá kitin, phÇn phô ph©n ®èt.C: Cã vá b»ng kitin, phÇn phô ph©n ®èt khíp ®éng,lín lªn nhê lét x¸c .D: PhÇn phô ph©n ®èt c¸c ®èt khíp ®éng víi nhau, cã vá kitin.C©u 3: §Æc ®iÓm nµo ¶nh h­ëng ®Õn sù ph©n bè réng r·i cña ngµnh ch©n khíp?A: Cã vá kitin, ch©n ph©n ®èt khíp ®éng. B: Ch©n ph©n ho¸ thÝch nghi víi ®êi sèng.C: HÖ thÇn kinh rÊt ph¸t triÓn. D: C¬ quan miÖng gåm nhiÒu phÇn phô tham gia C©u 2: Sù ®a d¹ng cña ngµnh ch©n khíp thÓ hiÖn ë nh÷ng ®Æc ®iÓm nµo?A: §a d¹ng vÒ m«i tr­êng sèng B: §a d¹ng vÒ cÊu t¹o.C: §a d¹ng vÒ tËp tÝnh. D: §a d¹ng vÒ cÊu t¹o, m«i tr­êng sèng, tËp tÝnh.C©u 4: §éng vËt nµo thuéc ngµnh ch©n khíp cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu?A: T«m só, t«m hïm. B: Bä c¹p.C: Cua, nhÖn ®á. D: T«m cµng xanh, ong mËt.Chän ®¸p ¸n ®óng nhÊt:HƯỚNG DẪN HỌC TẬP* ĐỐI VỚI TIẾT HỌC NÀY:-Học bài. Trả lời câu hỏi 1,2,3 SGK/ 98-Tìm thêm một số ví dụ về vai trò của ngành chân khớp.* ĐỐI VỚI TIẾT HỌC SAU: Tìm hiểu bài : CÁ CHÉP+ Đời sống cá chép: nơi sống, thức ăn, nhiệt độ cơ thể, quá trình sinh sản. + Cấu tạo ngoài : Cơ thể của cá chép được chia làm mấy phần ?Mỗi phần gồm có những bộ phận nào ?Làm trước Bảng 1 SGK/ 103-Tìm hiểu chức năng của vây cá- Mỗi nhóm chuẩn bị 1 con cá chép còn sống. TIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY KẾT THÚC.CHÚC CÁC EM VUI, KHỎE, HỌC TẬP TỐT