Bài giảng Sinh học Lớp 10 - Bài 26: Sinh sản của vi sinh vật - Trần Huỳnh Quốc Tâm

 MÔN: SINH HỌC 
Nhiệt liệt chào mừng 
Các thầy giáo, cô giáo về dự hội giảng 
Giáo viên dạy : Trần Huỳnh Quốc Tâm 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Có 10 câu hỏi , mỗi câu trả lời đúng được 1 điểm . Nội dung từng câu hỏi như sau : 
1-Khoảng thời gian từ khi tế bào vi sinh vật sinh ra cho đến khi nó phân chia gọi là gì ? 
2-Thời gian thế hệ của vi khuẩn E.coli là 20 phút , sau bao nhiêu phút thì 1 tế bào E.coli cho ra 8 tế bào ? 
3-Sự sinh trưởng của quần thể vi sinh vật được hiểu là ...? 
4-Môi trường nuôi cấy không được bổ sung chất dinh dưỡng và lấy bớt sản phẩm trao đổi chất gọi là gì ? 
5-Trong môi trường nuôi cấy nào quần thể vi sinh vật sinh trưởng qua 4 pha ? 
6-Trong pha cân bằng , số tế bào sinh ra như thế nào so với số tế bào chết ? 
7-Trong nuôi cấy không liên tục , pha nào vi sinh vật sinh sản mạnh nhất ? 
8-Nguyên nhân gây ra pha suy vong trong nuôi cấy không liên tục ? 
9-Để thu được nhiều sản phẩm , cần ứng dụng phương pháp nuôi cấy nào ? 
10-Tại sao trong nuôi cấy liên tục , vi sinh vật sinh trưởng không có pha tiềm phát ? 
Thời gian thế hệ 
-60 
- Sự tăng số lượng tế bào trong quần thể 
Môi trường nuôi cấy không liên tục 
- Môi trường nuôi cấy không liên tục 
Ngang nhau 
- Pha lũy thừa 
- Cạn chất dinh dưỡng và tích lũy nhiều sản phẩm trao đổi chất 
- Nuôi cấy liên tục 
-Vi sinh vật không cần thời gian thích nghi 
Bài 26: SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT 
( Tiết 27) 
Vi sinh vật được chia thành những nhóm nào ? 
Vi sinh vật 
Vi sinh vật nhân sơ 
Vi sinh vật nhân chuẩn 
Vi sinh vật 
cổ 
Vi 
khuẩn 
Động vật 
nguyên sinh 
Nấm 
Tảo 
I. SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT NHÂN SƠ: 
Quan sát diễn biến sau đây ở vi khuẩn 
Vi khuẩn sinh sản bằng hình thức nào ? 
 Mô tả quá trình phân đôi ở vi khuẩn ? 
Vách ngăn 
Chất nhân 
Hình : Hạt mêzôxôm của vi khuẩn dưới kính hiển vi điện tử 
Mêzôxôm có vai trò gì ? 
Làm điểm tựa cho ADN bám vào để nhân đôi 
 I. SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT NHÂN SƠ 
Hình thức sinh sản 
Đặc điểm 
Đại diện 
Phân đôi 
- Tăng sinh khối tế bào 
- Màng sinh chất gấp nếp tạo hạt mêzôxôm . 
- ADN bám vào hạt này để nhân đôi 
- Thành tế bào hình thành vách ngăn chia tế bào mẹ → 2 tế bào con. 
- Vi sinh vật cổ 
- Vi khuẩn 
 So sánh phân đôi ở vi khuẩn và nguyên phân ở sinh vật bậc cao ? 
* Giống : Từ một tế bào mẹ cho ra 2 tế bào con giống nhau và giống hệt tế bào mẹ . 
* Khác : Phân đôi ở vi khuẩn không có sự hình thành thoi vô sắc và không trãi qua các kỳ như quá trình nguyên phân . 
Bào tử đốt ở xạ khuẩn 
Bào tử ở vi khuẩn 
Hình thức sinh sản 
Đặc điểm 
Đại diện 
Phân đôi 
Bào tử 
 I. SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT NHÂN SƠ 
- Ngoại bào tử : bào tử được hình thành từ bên ngoài tế bào sinh dưỡng 
- Bào tử đốt : bào tử được hình thành bởi sự phân đốt của sợi sinh dưỡng 
- Vi sinh vật dinh dưỡng mêtan 
- Xạ khuẩn 
Quan sát diễn biến sau đây ở vi khuẩn 
quang dưỡng : 
? 
- Vi khuẩn quang dưỡng sinh sản bằng cách gì ? 
- Đặc điểm của quá trình nảy chồi ở vi khuẩn ? 
Nảy chồi ở vi khuẩn 
Hình thức sinh sản 
Đặc điểm 
Đại diện 
Phân đôi 
- Tăng sinh khối tế bào 
- Màng sinh chất gấp nếp tạo hạt mêzôxôm . 
- ADN bám vào hạt này để nhân đôi 
- Thành tế bào hình thành vách ngăn chia tế bào mẹ → 2 tế bào con . 
- Vi khuẩn 
- Vi sinh vật cổ 
 
Bào tử 
- Ngoại bào tử : bào tử được hình thành từ bên ngoài tế bào sinh dưỡng 
- Bào tử đốt : bào tử được hình thành bởi sự phân đốt của sợi dinh dưỡng 
- Sinh vật dinh dưỡng mêtan 
- Xạ khuẩn 
Nảy chồi 
- Tế bào phân nhánh và nảy chồi thành cơ thể mới 
Vi khuẩn quang dưỡng màu tía 
 Nội bào tử ở vi khuẩn có phải là hình thức sinh sản không ? Tại sao ? 
Nội bào tử ở vi khuẩn 
Nội bào tử vi khuẩn không phải là hình thức sinh sản mà chỉ là dạng nghỉ của vi khuẩn 
khi gặp điều kiện bất lợi (vi khuẩn lam, vi khuẩn than) 
 Nêu sự khác nhau giữa bào tử sinh sản ( ngoại bào tử ) và bào tử không sinh sản ( nội bào tử )? 
Loại bào tử 
Điểm so sánh 
Nội bào tử 
Ngoại bào tử 
Nơi hình thành 
Lớp vỏ dày 
Chất canxidipicolinat 
? 
Bên trong tế bào sinh dưỡng 
Bên ngoài tế bào sinh dưỡng 
Có 
Không 
Có 
Không 
Hình thức sinh sản gặp phổ biến ở vi khuẩn là : 
 A. Tạo bào tử 
 B. Phân đôi 
 C. Tiếp hợp 
 D. Nảy chồi 
Đ 
- Tóm tắt các hình thức sinh sản của vi sinh vật nhân sơ bằng sơ đồ ? 
 - Ở vi sinh vật nhân thực có các hình thức sinh sản nào ? 
Sinh sản phân đôi 
Sinh sản bằng bào tử 
Sinh sản nảy chồi 
Có ở vi sinh vật nhân thực 
Có ở vi sinh vật nhân sơ 
Sinh sản vô tính bằng : 
Bào tử trần ở nấm mốc tương 
Bào tử kín ở nấm mốc trắng 
Bào tử trần 
Bào tử trần 
Cuống bào tử trần 
Bào tử kín 
Bào tử kín 
Túi bào tử kín 
Cuống bào tử kín 
 
II. SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT NHÂN THỰC 
 1. Sinh sản bằng bào tử : 
 a. Sinh sản vô tính bằng bào tử : 
	  Bào tử được hình thành trên đỉnh các sợi nấm ( bào tử kín , bào tử trần ). 
 Ví dụ : nấm mốc tương , mốc trắng ,  
  b. Sinh sản hữu tính bằng bào tử : 
bào tử tiếp hợp 
ở nấm Rhizopus 
 Bào tử túi ở nấm Mucor 
Tiếp hợp ở trùng đế giày 
 
 
II. SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT NHÂN THỰC 
 1. Sinh sản bằng bào tử : 
 a. Sinh sản vô tính bằng bào tử : 
 b. Sinh sản hữu tính bằng bào tử : 
 2. Sinh sản bằng cách nảy chồi và phân đôi . 
 a. Nảy chồi : 
 Nấm men rượu 
Nấm men rượu rum 
 b. Phân đôi : 
Ở trùng đế giày , tảo lục  
 Tóm tắt các hình thức sinh sản ở vi sinh vật bằng sơ đồ ? 
Sinh sản của vi sinh vật 
Sinh sản của vi sinh vật 
nhân sơ 
Sinh sản của vi sinh vật 
nhân thực 
Phân 
đôi 
Bào 
tử 
Nảy 
chồi 
Bào 
tử 
Nảy 
chồi 
Phân 
đôi 
 Sinh sản 
vô tính 
Sinh sản 
hữu tính 
Ngoại 
bào tử 
Bào tử 
đốt 
CHỌN CÂU TRẢ LỜI ĐÚNG NHẤT 
Câu 1: Sinh sản có sự hình thành vách ngăn là đặc điểm của hình thức sinh sản : 
 A. Nảy chồi B. Phân đôi 
 C. Bào tử D. Bào tử trần 
Câu 2: Sinh sản bằng bào tử vô tính và hữu tính chỉ có ở sinh vật : 
 A. Trùng đế giày B. Trùng roi 
 C. Nấm men D. Vi khuẩn 
 Câu 3: Hình thức sinh sản hữu tính của trùng đế giày là : 
 A. Phân đôi B. Bào tử 
 C. Tiếp hợp D. Nảy chồi 
Câu 4: Vi sinh vật được con người quan tâm khai thác và sử dụng do: 
A. Sinh trưởng nhanh 
B. Kích thước nhỏ 
C. Có nhiều hình thức sinh sản 
D. Tốc độ sinh sản và tổng hợp vật chất cao 
Đ 
Ứng dụng của việc nghiên cứu sinh sản ở vi sinh vật ? 
+ Muối chua rau , quả 
+ Chế biến nước mắm , nước tương . 
+ Sản xuất bia , rượu . 
+ Chế biến và sản xuất thức ăn gia súc . 
+ Sản xuất axit amin , axit lactic, vitamin 
* Đặc điểm chung của sinh sản ở vi sinh vật ? 
 H ình thức sinh sản rất phong phú và đơn giản . 
Tốc độ sinh sản rất nhanh . 
 Vi sinh vật có thể dễ dàng phát tán khắp nơi nhờ gió , nhờ nước và các sinh vật khác . 
 Do đặc điểm này mà con người đã sản xuất sinh khối vi sinh vật để thu các sản phẩm với nhiều mục đích khác nhau . 
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN 
 QUÝ THẦY CÔ GIÁO 
VÀ CÁC EM HỌC SINH! 
hẹn gặp lại các em