Bài giảng Sinh học Lớp 10 - Bài 29: Cấu trúc các loại virut (Bản chuẩn kĩ năng)

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG 
CÁC THẦY C« GIÁO 
VÀ CÁC EM HỌC SINH 
 Theo em nguyªn nh©n n ào là chñ yÕu lµm nhiÒu ng­êi bÞ chÕt nhÊt ? 
D. Thiªn tai (® éng ® Êt , lò lôt ) 
A. Tai n¹n ( giao th«ng , lao ® éng ). 
B. ChiÕn tranh . 
C. BÖnh tËt . 
BỆNH SARS 
BỆNH AIDS 
VIRÚT 
CÚM GIA CẦM 
BỆNH SỞI 
Chương III: VIRUT VÀ BỆNH TRUYỀN NHIỄM 
Tiết 30/BÀI 29 
CẤU TRÚC CÁC LOẠI VIRUT 
Ivanopxki (1864 - 1920) 
Virut laø thöïc theå chöa coù caáu taïo teá baøo, caáu taïo raát ñôn giaûn goàm moät loaïi axit nucleâic ñöôïc bao bọc bôûi voû proâteâin 
I. Khaùi niệm chung 
Vá pr«tªin 
Lâi axit nuclªic 
Cấu tạo của virut 
Virut coù kích thöôùc sieâu nhoû (ño baèng nanomet - nm). 
§é lín c¸c bËc cÊu tróc cña thÕ giíi sèng 
Virut soáng kí sinh noäi baøo baét buoäc. 
Virut khaûm thuoác laù kí sinh baét buoäc ôû caây thuoác laù 
Quan sát hình và cho biết cấu tạo của virut bao gồm những thành phần nào ? 
 Gồm 2 thành phần cơ bản: 
 + Lõi Axit nuclêic: hệ gen của virut, giữ c/năng di truyền 
 + Vỏ capsit: cấu tạo từ các đơn vị prôtêin gọi là capsôme 
 có chức năng bảo vệ axit nuclêic 
 Phức hợp : axit nuclêic + vỏ capsit nuclêôcapsit 
 Lõi Axit nuclêic 
Vỏ Prôtêin(capsit) 
 Nuclêôcapsit 
II. CÊu t¹o 
ADN hoặc ARN mạch đơn hoặc kép 
Capsôme 
Axit nucleic 
Vỏ capsit 
Vỏ ngoài 
Gai glicôprôtêin 
Một số virut còn có thêm các thành phần: 
 Lớp vỏ ngoài: lớp lipít kép và prôtêin  b¶o vÖ virut 
 Gai glicôprôtêin : có nhiệm vụ kháng nguyên và giúp virut bám đặc hiệu lên bề mặt tế bào chủ. 
* Virut hoàn chỉnh gọi là virion 
 Axit nucleic 
Vỏ capsit 
 Nuclêôcapsit 
Virut trần 
Virut có vỏ ngoài 
Vỏ capsit 
Vỏ ngoài 
Gai glicôprôtêin 
Axit nucleic 
 Virut Ađênô 
Virut HIV 
Chủng A 
Chủng B 
ARN 
Prôtêin 
Virut lai 
Nhiễm vào cây 
Chủng A 
Sự nhân lên của Virut 
S ơ đồ thí nghiệm của Franken và Conrat - 1957 
Kết luận về đặc điểm sống của virut 
+ Ở ngoài tế bào vật chủ , virut biểu hiện như một thể vô sinh . 
+ Chỉ khi ở trong tế bào chủ , virut mới hoạt động như một thể sống . 
 Nêu điểm khác biệt giữa virut và vi khuẩn bằng cách điền chữ “có” hay “không” vào bảng dưới đây: 
Tính chất 
Virut 
Vi khuẩn 
Có cấu tạo tế bào 
Chỉ chứa ADN hoặc ARN 
Chứa cả ADN và ARN 
Chứa ribôxôm 
Sinh sản độc lập 
Không 
Không 
Không 
Không 
Không 
Có 
Có 
Có 
Có 
Có 
III. H×nh th¸i. 
III. H×nh th¸i. 
Xoắn 
Khối 
Hỗn hợp 
Capsôme sắp xếp theo chiều xoắn của axit nuclêic 
Capsôme sắp xếp theo hình khối đa diện với 20 mặt tam giác đều 
Đầu có cấu trúc khối chứa axit nuclêic gắn với đuôi có cấu trúc xoắn 
Virut cúm , virut sởi 
Virut bại liệt , 
Virut HIV . 
Phagơ 
D¹ng cÊu tróc 
Đại diện 
Đặc điểm 
Các dạng 
 Hãy chú thích các thành phần cấu tạo tương ứng của virut và tế bào vào các hình dưới đây? 
1.Vỏ capsit . 
2. Loõi axit nucleâic . 
3. Gai glicoâproâteâin . 
 4. Thụ thể của tế baøo . 
Virut động vật 
Phage T2 
3 
1 
2 
4 
 Lõi Axit nuclêic 
Vỏ capsit 
 Nuclêôcapsit 
Capsôme 
Vỏ capsit 
Vỏ ngoài 
Gai glicôprôtêin 
Axit nucleic 
Trả lời các câu hỏi trong SGK trang 118 
Đọc mục "Em có biết" ở cuối bài. 
H­íng dÉn vÒ nhµ: 
Đọc trước bài 30, tìm các thông tin liên quan đến virut HIV và hội chứng AIDS 
xin ch©n thµnh c¸m ¬n 
c¸c thÇy c« gi¸o 
vµ c¸c em häc sinh 
1 
2 
3 
4 
6 
7 
5 
t 
H 
U 
¤ 
C 
l 
A 
p 
H 
A 
G 
¥ 
t 
£ 
B 
A 
O 
K 
I 
N 
H 
H 
I 
£ 
N 
V 
I 
n 
G 
A 
a 
X 
I 
T 
N 
U 
C 
L 
£ 
I 
C 
c 
A 
p 
S 
O 
M 
E 
S 
H 
N 
¤ 
I 
I 
K 
I 
N 
A 
B 
O 
Trß ch¬i « ch ÷ 
thÝ nghiÖm t×m ra virut ®­îc tiÕn hµnh trªn loµi c©y nµy. 
Tªn gäi Virut kÝ sinh ë vi khuÈn. 
®¬n vÞ cÊu t¹o cña mäi c¬ thÓ sèng 
Dông cô ®Ó quan s¸t vi sinh vËt 
Thµnh phÇn cÊu t¹o nªn vá capsit 
Nhµ b¸c häc t×m ra virut lµ ng­êi n­íc nµy 
VËt chÊt di truyÒn cña mäi sinh vËt.