Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 30: Truyền tin qua xináp

Chào mừng quí Thầy, Cô 
về dự thao giảng 
Sở GD & ĐT Hậu Giang 
Trường: THPT Chuyên Vị Thanh 
GV: Nguyễn Huỳnh Thúy Diệu 
Ở tế bào thần kinh khi nào xuất điện thế hoạt động? Nêu cơ chế hình thành điện thế hoạt động. 
4 
Kiểm tra bài cũ 
1 
2 
3 
Một số dây thần kinh được bao bởi bao miêlin. Bao miêlin có bản chất là..nên cách điện. 
 a. Phôtpholipit 
 b. Lipit 
 c. Prôtêin 
 d. Lipôprôtêin 
Kiểm tra bài cũ 
Trong giai đoạn mất phân cực: 
a. Na + đi từ trong tế bào ra ngoài 
b . K + đi từ trong tế bào ra ngoài 
c. Na + đi từ ngoài vào trong tế bào 
d. K + đi từ ngoài vào trong tế bào 
Kiểm tra bài cũ 
Hiện tượng nào sau đây là đúng với sợi thần kinh có bao miêlin? 
a. Hiện tượng khử cực và khử cực diển ra trên toàn bộ sợi thần kinh. 
b. Bao miêlin bao liên tục hình thành các eo Ranvie. 
c. Hiện tượng khử cực và đảo cực chỉ diển ra trên các eo Ranvie cạnh nhau. 
d. Xung thần kinh được truyền liên tục trên sợi thần kinh. 
Kiểm tra bài cũ 
Kiểm tra bài cũ 
Chúc mừng! Điểm thưởng đã thuộc về bạn. 
Bài 30. TRUYỀN TIN QUA XINÁP 
Vị trí của cúc xináp! 
Nơi tận cùng của tế bào thần kinh 
Tế bào trước xinap 
xinap 
xinap 
xinap 
Tế bào sau xinap 
A 
cơ 
B 
Tuyến 
C 
Xináp 
thần kinh – thần kinh 
Xináp 
thần kinh - cơ 
Xináp 
thần kinh – tuyến 
Xi náp là gì? 
I. KHÁI NIỆM XINÁP 
-Xináp : là diện tiếp xúc giữa tế bào thần kinh với tế bào thần kinh, giữa tế bào thần kinh với loại tế bào khác như tế bào cơ, tế bào tuyến 
-Có hai loại xináp : xináp điện và xináp hóa học 
II.CẤU TẠO XINÁP HÓA HỌC 
Quan sát hình -> cấu tạo của xináp hóa học cho biết tại sao gọi là xináp hóa học 
Ti thể 
Màng sau xináp 
Thụ thể tiếp nhận chất trung gian hóa học 
Khe xináp 
Túi chứa chất trung gian hóa học 
Chùy xináp 
Màng trước 
xináp 
Sơ đồ cấu tạo xinap hóa học 
II.CẤU TẠO XINÁP HÓA HỌC 
1. Cấu tạo xináp hóa học: gồm chùy xináp, khe xináp, màng sau xináp 
a. Chùy xináp: màng trước, ti thể, bóng chứa chất trung gian hóa học 
b. Khe xináp: nằm giữa màng trước và màng sau có nhiều ion 
c. Màng sau xináp: có các thụ thể tiếp nhận chất trung gian hóa học 
II.CẤU TẠO XINÁP HÓA HỌC 
2. Khái niệm xináp hóa học: 
Xináp hóa học : là loại xináp mà thông tin được truyền qua khe xináp đến màng sau nhờ các chất trung gian hóa học chứa trong các bóng xináp. 
III.QUÁ TRÌNH TRUYỀN TIN QUA XINÁP 
-Lớp học chia làm 4 nhóm 
-Các nhóm thảo luận và làm rõ các vấn đề sau với thời gian 6 phút. 
-Báo cáo: 
Nhóm 1: Câu 1,2,4a 
Nhóm 2: Câu 1,2,4b 
Nhóm 3: Câu 1,3,4c 
Nhóm 4: Câu 1,3,4d 
2. Sau khi gắng vào thụ thể, gây điện thế hoạt động ở màng sau chất trung gian hóa học sẽ như thế nào? 
1. Hãy quan sát và mô tả lại diễn biến quá trình truyền tin qua xináp! 
3. Vì sao xung thần kinh được truyền một chiều từ màng trước về màng sau? 
III.QUÁ TRÌNH TRUYỀN TIN QUA XINÁP 
PHIM 
cc 
b. Enzim axêtincolinesteraza bị hỏng ? 
c. Lượng chất trung gian được phóng thích nhiều ở màng sau xináp ? 
d. Chất trung gian hóa học bị phân hủy trước khi được phóng thích? 
III.QUÁ TRÌNH TRUYỀN TIN QUA XINÁP 
a. Màng sau bị phong bế không cảm nhận được chất trung gian hóa học 
4. Điều gì sẽ xảy ra nếu: 
PHIM 
cc 
III.QUÁ TRÌNH TRUYỀN TIN QUA XINÁP 
a. Xung thần kinh đến làm thay đổi tính thấm của màng -> Ca 2 + đi vào trong chùy xinap . 
b. Ca 2+ vào làm túi chứa axetincôlin gắn vào màng trước và vỡ ra , giải phóng axêtincôlin vào khe xinap . 
c. Axetincôlin gắn vào thụ thể trên màng sau cổng Na + mở, Na + đi vào trong làm xuất hiện điện thế hoạt động lan truyền đi tiếp . 
C.h 
d. Sau khi điện thế hoạt động hình thành ở màng sau 
và lan truyền đi tiếp , chất trung gian hóa học 
 sẽ được tái tạo . 
Màng sau 
axetat 
colin 
Khe xináp 
Axetincolin 
axetincolinesteraza 
Tái tổng hợp 
Chùy 
Bóng xináp 
Axetincolin 
Màng trước 
C.h 
e. Xung thần kinh chỉ truyền một chiều từ màng trước đến màng sau vì màng sau không có chất trung gian hóa học đi về màng trước và ở màng trước không có thụ thể tiếp nhận chất trung gian hóa học. 
Bệnh Pakinson 
Một số chất dẫn truyền thần kinh 
Một số thông tin tham khảo 
Xináp điện 
Bài về nhà 
Xináp điện : cÊu t¹o tõ c¸c kªnh i«n nèi gi÷a 2 tÕ bµo c¹nh nhau 
cc 
Bài về nhà 
Ghi nhớ nội dung bài đã học 
Tìm đọc những thông tin ứng dụng của dẫn truyền thần kinh vào y học và nông nghiệp. 
Đọc trước bài 31 và thử trả lời các câu hỏi sau bài này. 
GV: Nguyễn Huỳnh Thúy Diệu 
NGUỒN TƯ LIỆU 
- Sách giáo khoa và sách giáo viên SH 11 
- Hình ảnh minh họa: sưu tầm trên trang thư viện điện tử của Bộ GD 
- Các đoạn phim minh họa: được cung cấp từ Ts. Lê Thị Như Hoa trường ĐHTN Hà Nội 
- Thông tin tham khảo từ các trang web 
http ://www.saigonnews.vn 
- Bài giảng: tự thiết kế. 
Chân thành cảm ơn quí thầy cô đã về dự thao giảng! 
Rất mong được sự đóng góp chân thành 
Hẹn gặp lại !