Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 36: Phát triển ở thực vật có hoa (Bản mới)

Ra hoa là gì? 
Ra hoa là giai đoạn quan trọng của quá trình phát triển ở thực vật hạt kín : Chuyển từ pha sinh trưởng phát triển dinh dưỡng sang pha sinh trưởng phát triển sinh sản. 
BÀI 36  PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬT CÓ HOA 
Nội dung chính 
I. Các nhân tố chi phối sự ra hoa 
II. Ứng dụng 
1. Tuổi cây 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a.Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
 Cây cà chua 14 lá mới ra hoa 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a.Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
Cây non có nhiều lá, ít rễ 
Cây non có nhiều rễ phụ 
Cây vừa có nhiều rễ, vừa có nhiều lá 
Nhiều hoa đực 
Nhiều hoa cái 
Tỉ lệ đực, cái cân bằng 
Lá sản sinh giberelin 
Rễ sản sinh xitokinin 
Cân bằng hoocmon 
Điều kiện nào để cây cho nhiều hoa đực, nhiều hoa cái hoặc hoa đực bằng hoa cái? 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a.Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
 Sự ra hoa liên quan đến tuổi cây và lượng hoocmôn. 
sự ra hoa của cây liên quan thành phần nào của cây? 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a.Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
2. Vai trò của ngoại cảnh 
 Các yếu tố của ngoại cảnh như nhiệt độ, ánh sáng, chế độ dinh dưỡng...có ảnh hưởng đến sự ra hoa. 
Kể tên các yếu tố ngoại cảnh ảnh hưởng đến sự ra hoa ? 
hãy nêu các điều kiện ngoại cảnh ảnh hưởng đến sự ra hoa? 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a.Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
- Ngày ngắn, ánh sáng xanh, nhiệt độ thấp, hàm lượng CO 2 cao, độ ẩm cao, nhiều nitơ :cây tạo nhiều hoa cái 
 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a.Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
 
Ngày dài, ánh sáng đỏ, nhiệt độ cao, hàm lượng CO 2 thấp, nhiều kali và nhiều lá, ít rễ (nhiều gibêrelin) : cây tạo nhiều hoa đực 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a.Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
- Chế độ dinh dưỡng: tỉ lệ C/N hợp lí thúc đẩy cây ra hoa 
 Nhân tố môi trường → hoocmon thực vật → bộ máy di truyền → giới tính của cây. 
 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a.Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
3. Quang chu kì 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a.Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
Ngoài những vai trò của ngoại cảnh có sự tác động vào sự ra hoa của cây thì điều kiện chiếu sáng củng ảnh hướng đến sự ra hoa của cây gọi là quang chu kì 
quang chu kì là gì? 
 Là thời gian chiếu sáng xen kẻ với bóng tối (độ dài ngày đêm) 
quang chu kì tác động đến họat động sinh trưởng, phát triển của thực vật như thế nào ? 
  Tác động đến sự ra hoa, rụng lá, tạo củ, di chuyển của các hợp chất quang hợp. 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a.Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
Tại sao cây ra hoa vào các mùa khác nhau, điều đó có liên quan gì đến ánh sáng không ? 
Dựa vào quang chu kì, cây được chia thành những nhóm nào? 
Có 3 loại cây theo quang chu kì : 
Cây ngày ngắn 
Cây ngày dày 
Cây trung tính. 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a.Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
Cây ngày ngắn 
Hình 1 
Cây ngày dài 
 Hình 2 
Cây trung tính 
Hình 3 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a.Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
 Cây ngày ngắn 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a.Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
 Cây ngày dài 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a.Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
Loại cây 
Điều kiện ra hoa 
Ví dụ 
 Cây ngày dài 
Cây ngày 
ngắn 
Cây trung 
 tính 
Cây chỉ ra hoa trong điều kiện chiếu sáng hơn 12 giờ 
Hành, cà rốt, rau diếp, thanh long, dâu tây, 
Cây chỉ ra hoa trong điều kiện chiếu sáng ít hơn 12 giờ. 
Mía, cà tím, cà phê, 
Đậu tương, vừng, thược dược, 
Cây ra hoa ở cả ngày ngắn và ngày dài. Đến đúng độ tuổi thì ra hoa 
Cà chua, lạc, hướng dương, 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a.Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
Trong quang chu kì để cây ngày ngắn và cây ngày dài có thể ra hoa với điều kiện chiếu sáng thích hợp thì phải cần có lượng hoocmôn để kích thích ra hoa, vậy hoocmôn đó là hoocmôn đó là gì? Gồm những thành phần nào? 
4. Hoocmon ra hoa –Florigen 
a. Bản chất 
- Florigen là hoocm ô n kích thích ra hoa. 
- Florigen g ồm : giberelin (kích thích sinh trưởng đ ế hoa) và antezin (kích thích sinh trưởng mầm hoa) 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a. Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a. Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
Khi chiếu sáng vào cành cây thì cây không ra hoa. Khi chiếu sáng vào lá thì cây ra hoa. Như vậy florigen được sinh ra từ đâu? 
 Florigen được sản sinh ra ở lá khi lá tiếp nhận ánh sáng. 
b. Tác động 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a. Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
Thí nghiệm ghép cành chứng minh có florigen 
A 
A 
B 
B 
A: Cây ngày dài 
B: Cây ngày ngắn 
 Tác động kích thích nỡ hoa có thể truyền qua chổ ghép, ra hoa ở cây này thì cây kia cũng ra hoa 
Ánh sáng  lá  florigen  kích thích ra hoa 
5. Phytocrom 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a. Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
Trong q uá trình phát triển cây được điều hòa bởi các phitocrom sắc tố tiếp nhận kích thích quang chu kì có tác động đến sự ra hoa 
- Phitocrom là gì? Tồn tại ở dạng nào? 
Là sắc tố enzim có ở chồi mầm và chóp lá mầm. 
 P 660 (P đ ): Hấp thụ ánh đỏ 
Phitôcrôm 
 P 730 (P đx ): Hấp thụ ánh sáng đỏ xa 
Hai dạng phitôcrôm P đ và P đx có thể chuyển hoá lẫn nhau dưới tác động của ánh sáng: 
 Sáng, đỏ 
 P đ P đx 
 Tối, đỏ xa 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a. Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
II. Ứng dụng 
I. các nhân tố 
chi phối sự ra hoa 
1.Tuổi cây 
2.Vai trò ngoại cảnh 
3.Quang chu kỳ 
4. Hoocmon ra 
hoa –Florigen 
a. Bản chất 
b.Tác động 
5. Phytocrom. 
II. Ứng dụng 
Đối với một số loại cây đặc biệt là cây nhập nội cần làm gì để thúc đẩy sự ra hoa? 
Thúc đẩy sự ra hoa của cây nhập nội : 
- Dùng gibêrelin tạo đ iều kiện cho sự ra hoa. 
- Dinh dưỡng hợp lí (tỉ lệ C/N) cây ra hoa dễ dàng. 
- Dùng tia laze helium – neon (632nm) để cây thực hiện quang hợp nhân tạo. 
Thay đổi quang chu kì .