Bài giảng Sinh học Lớp 12 - Bài 33: Sự phát triển của sinh giới qua các đại địa chất (Bản chuẩn kiến thức)

SỞ VH TT & DL HÀ NỘI 
TRƯỜNG PTNK TDTT HÀ NỘI 
Nhieät lieät chaøo möøng quyù thaày coâ vaø caùc em hoïc sinh tham döï tieát hoïc 
KIỂM TRA BÀI CŨ: 
1. Trong giai đoạn tiến hóa hóa học các hợp chất hữu cơ đơn giản và phức tạp được hình thành nhờ 
	 A. c¸c nguån năng l­îng tù nhiªn. 
	 B. sù phøc t¹p ho¸ c¸c hîp chÊt hữu c¬. 
	 C. sù ®«ng tô cña c¸c chÊt tan trong ®¹i d­¬ng nguyªn thuû. 
	 D. c¸c enzym tæng hîp. 
2. TiÕn ho¸ tiÒn sinh häc lµ qu¸ trình 
	A. hình thµnh c¸c p«lipeptit tõ c¸c axit amin. 
	B. hình thành tế bào sống đầu tiên 
	C. c¸c ®¹i ph©n tö hữu c¬. 
	 D. xuÊt hiÖn c¸c nuclª«tit vµ saccarit. 
Bài 33. Sự phát triển của sinh giới qua các đại địa chất 
I. Hóa thạch và vai trò của hóa thạch trong nghiên cứu lịch sử phát triển của sinh giới 
Kiến trong hổ phách 
1. Hóa thạch là gì? 
Lá cây trong đá 
Hóa thạch động vật biển 
Cá trong đá 
Tôm ba lá trong đất đá 
Xương khủng long từ đất đá 
Xác voi ma mút từ băng 
2. Vai trò của các hóa thạch trong nghiên cứu lịch sử phát triển của sinh giới 
 Hoá thạch là bằng chứng trực tiếp về lịch sử phát triển của sinh giới. 
 Dựa vào tuổi của hoá thạch chúng ta biết được loài nào xuất hiện trước, loài nào xuất hiện sau và mối quan hệ họ hàng giữa các loài. 
 Tuổi của hóa thạch được xác định qua phân tích các đồng vị phóng xạ trong hóa thạch như cacbon 14 (thời gian bán rã 5730 năm), urani 238 (thời gian bán rã 4,5 tỉ năm) 
ĐV 2 mảnh vỏ từ 200 triệu năm trước 
Hóa thạch cua từ 25 triệu năm trước 
II. Lịch sử phát triển của sinh giới qua các đại địa chất 
1. Hiện tượng trôi dạt lục địa 
250 triệu năm trước 
180 triệu năm trước 
Các lục địa hiện nay 
13 5 triệu năm trước 
65 triệu năm trước 
Các lớp của Trái Đất 
Các phiến kiến tạo tách nhau ra 
Các phiến kiến tạo va vào nhau tạo núi 
Các phiến kiến tạo trượt lên nhau 
Dung nham chảy từ núi lửa 
Núi lửa xuất hiện 
 Hiện tượng trôi dạt lục địa có tác động tới khí hậu như thế nào? 
 Từ đó sinh giới bị ảnh hưởng như thế nào? 
Cæ sinh 
Pecmi 
300 
C¸c ®¹i lôc liªn kÕt víi nhau. B¨ng hµ. KhÝ hËu kh«, l¹nh. 
Ph©n ho¸ bß s¸t cæ. Ph©n ho¸ c«n trïng. TuyÖt diÖt nhiÒu ®éng vËt biÓn. 
C acbon 
360 
§Çu kØ Èm vµ nãng, vÒ sau trë nªn l¹nh vµ kh«. 
D­¬ng xØ ph¸t triÓn m¹nh. Thùc vËt cã h¹t xuÊt hiÖn. L­ìng c­ ngù trÞ. Ph¸t sinh bß s¸t. 
§ªv«n 
416 
KhÝ hËu lôc ®Þa kh« hanh, ven biÓn Èm ­ít. H×nh thµnh sa m¹c. 
Ph©n ho¸ c¸ x­¬ng. Ph¸t sinh l­ìng c­, c«n trïng. 
Silua 
444 
H×nh thµnh ®¹i lôc ®Þa. Mùc n­íc biÓn d©ng cao. KhÝ hËu nãng vµ Èm. 
C©y cã m¹ch ®éng vËt lªn c¹n. 
Oc®«vic 
488 
Di chuyÓn ®¹i lôc. B¨ng hµ. Mùc n­íc biÓn gi¶m. KhÝ hËu kh«. 
Ph¸t sinh thùc vËt. T¶o biÓn ngù trÞ. TuyÖt diÖt nhiÒu sinh vËt. 
Cambri 
542 
Ph©n bè ®¹i lôc ®Þa vµ ®¹i d­¬ng kh¸c xa hiÖn nay. KhÝ quyÓn nhiÒu CO 2 
Ph¸t sinh c¸c ngµnh ®éng vËt. Ph©n ho¸ t¶o. 
Nguyªn sinh 
2500 
§éng vËt kh«ng x­¬ng sèng thÊp ë biÓn. T¶o. 
Ho¸ t¹ch ®éng vËt cæ nhÊt. 
Ho¸ th¹ch sinh vËt nh©n thùc cæ nhÊt. 
Th¸i cæ 
3500 
Ho¸ th¹ch nh©n s¬ cæ nhÊt. 
4600 
Tr¸i §Êt h×nh thµnh. 
2. Sinh vật trong các đại địa chất 
§¹i 
KØ 
Tuæi (TriÖu n¨m c¸ch ®©y) 
§Æc ®iÓm ®Þa chÊt 
khÝ hËu 
Sinh vËt ®iÓn h×nh 
T©n sinh 
§Ö tø 
1,8 
B¨ng hµ, KhÝ hËu l¹nh, kh« 
XuÊt hiÖn loµi ng­êi 
§Ö tam 
65 
C¸c ®¹i lôc gÇn gièng nh­ liÖn nay. KhÝ hËu ®Çu kØ Êm ¸p, cuèi kØ l¹nh. 
Ph¸t sinh c¸c nhãm linh tr­ëng. C©y cã hoa ngù trÞ. Ph©n ho¸ c¸c líp Thó, Chim, C«n trïng. 
Trung sinh 
Krªta 
145 
C¸c ®¹i lôc b¾c liªn kÕt víi nhau. BiÓn thu hÑp. KhÝ hËu kh«. 
XuÊt hiÖn thùc vËt cã hoa. TiÕn ho¸ ®éng vËt cã vó. Cuèi kØ tuyÖt diÖt nhiÒu sinh vËt, kÓ c¶ bß s¸t cæ. 
Jura 
200 
H×nh thµnh 2 ®¹i lôc B¾c vµ Nam. BiÓn tiÕn vµo lôc ®Þa. KhÝ hËu Êm ¸p. 
C©y h¹t trÇn ngù trÞ. Bß s¸t cæ ngù trÞ. Ph©n ho¸ chim. 
Triat 
250 
§¹i lôc chiÕm ­u thÕ. KhÝ hËu kh«. 
C©y h¹t trÇn ngù trÞ. Ph©n ho¸ bß s¸t cæ. C¸ x­¬ng ph¸t triÓn. Ph¸t sinh chim vµ thó. 
2. Sinh vật trong các đại địa chất 
1. Thứ tự của 5 đại trong lịch sử phát triển sự sống là: 
	A. Cổ sinh, Thái cổ, Nguyên sinh, Trung sinh, Tân Sinh.	B. Thái cổ, Cổ sinh, Nguyên sinh, Trung sinh, Tân Sinh. 
	C. Cổ sinh, Nguyên sinh, Thái cổ, Trung sinh, Tân Sinh. 
	D. Thái cổ, Nguyên sinh, Cổ sinh, Trung sinh, Tân Sinh. 
2. Kỉ Cambri thuộc đại: 
	A. Cổ sinh.	 
	 B. Thái cổ. 
 C. Trung sinh. 
	D. Tân sinh. 
Đại Thái cổ 
(3500 triệu năm) 
Hóa thạch sinh vật nhân sơ cổ nhất 
Đại Thái cổ 
Động vật không xương sống thấp ở biển 
Đại nguyên sinh(2500 triệu năm) 
Tảo 
Đại nguyên sinh(2500 triệu năm) 
Hóa thạch động vật cổ 
Phát sinh các ngành động vật ở dưới nước 
Đại Cổ sinh 
Kỉ Cambri (542 triệu năm) 
Phân hóa tảo 
- Phát sinh thực vật. Tảo biển ngự trị. Tuyệt diệt nhiều sinh vật 
Kỉ Ocđôvic (488 triệu năm) 
- Cây có mạch và động vật lên cạn 
Kỉ Silua (444 triệu năm) 
- Phân hóa cá xương. 
Kỉ Đêvôn (416 triệu năm) 
Phát sinh lưỡng cư và côn trùng 
- Dương xỉ phát triển mạnh. Thực vật có hạt xuất hiện . 
- Lưỡng cư ngự trị. Phát sinh bò sát 
Kỉ Cacbon (360 triệu năm) 
- Phân hóa bò sát. Phân hóa côn trùng. 
- Tuyệt diệt nhiều động vật biển 
Kỉ Pecmi (300 triệu năm) 
Hình ảnh bò sát kỉ Pecmi 
- Cây hạt trần ngự trị 
Đại Trung sinh 
Kỉ Triat (250 triệu năm) 
Phân hoá bò sát cổ . Cá xương phát triển. Phát sinh thú và chim 
- Cây hạt trần ngự trị 
Kỉ Jura (200 triệu năm) 
Bò sát cổ ngự trị 
Kiếm long 
Khủng long mỏ chim 
Ngư long 
Khủng long ở nước 
Phân hoá chim 
- Xuất hiện thực vật có hoa. 
Kỉ Krêta (145 triệu năm) 
Tiến hóa động vật có vú. 
Đầu kỉ bò sát vẫn phát triển 
Động vật có vú tiến hóa 
Cuối kỉ tuyệt diệt nhiều loài sinh vật kể cả bò sát cổ 
- Phát sinh các nhóm linh trưởng 
Đệ tam (65 triệu năm) 
 Cây có hoa ngự trị 
Phân hóa các lớp thú, chim, côn trùng 
Phân hóa các lớp thú, chim, côn trùng 
- Băng hà, khí hậu lạnh, khô 
Kỉ Đệ tứ (1,8 triệu năm) 
- Xuất hiện loài người 
1. Loài người xuất hiện vào kỉ 
 A. Đệ tam của đại Tân sinh	 
 B. Đệ tứ của đại Tân sinh 
 C. Phấn trắng của đại Trung sinh 
 D. Jura của đại Trung sinh. 
2 . Đại Trung sinh là đại phát triển ưu thế của 
 A. quyết thực vật và lưỡng cư. 
 B. dương xỉ có hạt và bò sát 
 C. cây Hạt trần và bò sát.	 
 D. cây hạt kín và thú 
3. Thực vật ở cạn đầu tiên xuất hiện ở kỉ: 
 A. Than đá. 
 B. Đêvôn 
 C. Silua.	 
 D. Cambri. 
4 . Cây có hoa ngự trị ở kỉ 
 A. Đệ tam. 
 B. Đệ tứ 
 C. Phấn trắng.	 
 D. Tam điệp 
5 . Bò sát xuất hiện ở kỉ 
 A. Pecmi. 
 B. Than đá.	 
 C. Đêvôn.	 
 D. Tam điệp 
6. Động vật có vú đầu tiên xuất hiện ở kỉ 
 A. Than đá. 
 B. Đêvôn 
 C. Tam điệp 
 D. Đệ tứ 
Câu hỏi và bài tập SGK 
Câu 5. Khí hậu của Trái Đất sẽ như thế nào trong những thế và thiên niên kỉ tới? Cần làm gì để ngăn chặn nạn đại diệt chủng có thể xảy ra do con người? 
THAØNH ÑAÏT TRONG MOÏI LÓNH VÖÏC 
CHUÙC QUYÙ THAÀY COÂ VAØ CAÙC EM SÖÙC KHOEÛ 
Ngöôøi thöïc hieän: 
TRẦN HỒNG QUÂN