Bài giảng Tin học 12 - Bài 10: Cơ sở dữ liệu quan hệ

TRẦN HỮU TRANGTRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TIN HỌC 12Đặng Hữu HoàngBÀI 10 CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆThời gian 3 tiếtMô hình dữ liệu là gì? Là một tập các khái niệm. Dùng để mô tả CSDL, các mối quan hệ của dữ liệu, các ràng buộc trên dữ liệu của một CSDL. MÔ HÌNH DỮ LIỆUTrong chương 1 các em đã học một CSDL bao gồm những yếu tố nào? Cấu trúc dữ liệu. Các thao tác và các phép toán trên dữ liệu. Các ràng buộc dữ liệu. Mô hình dữ liệu được phân chia như thế nào?* Mô hình logic (mô hình dữ liệu bậc cao): cho mô tả CSDL ở mức khái niệm và mức khung nhìn. MÔ HÌNH DỮ LIỆU* Mô hình vật lí (mô hình dữ liệu bậc thấp): cho biết dữ liệu được lưu trữ thế nào.Mô hình dữ liệu được dùng làm gì? Mô hình dữ liệu được dùng để thiết kế CSDL. MÔ HÌNH DỮ LIỆU QUAN HỆ1. Về mặt cấu trúcDữ liệu được thể hiện trong các bảng.Mỗi bảng thể hiện thông tin về một chủ thể bao gồm các hàng và các cột.Mỗi hàng biểu thị cho một cá thể, gồm một bộ các giá trị tương ứng với các cột.Các cột biểu thị các thuộc tính của chủ thể và tên cột là tên của thuộc tính. MÔ HÌNH DỮ LIỆU QUAN HỆ2. Về mặt thao tác trên dữ liệu:Cập nhật dữ liệu: thêm, xóa hay sửa bản ghi trong một bản.Các kết quả tìm kiếm thông tin qua truy vấn dữ liệu. MÔ HÌNH DỮ LIỆU QUAN HỆ3. Về mặt các ràng buộc dữ liệu:Dữ liệu trong các bảng phải thỏa mãn một số ràng buộc.Vd: không được có hai bộ nào trong một bảng giống nhau hoàn toànSự xuất hiện lặp lại của một số thuộc tính ở các bảng.Sự xác lập mối liên kết giữa các bảng. Mối liên kết thể hiện mối quan hệ giữa các chủ thể được CSDL phản ánh. CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆThế nào là hệ cơ sở dữ liệu quan hệ? Hệ cơ sở dữ liệu dùng để tạo lập, cập nhật và khai thác CSDL quan hệThế nào là cơ sở dữ liệu quan hệ? Cơ sở dữ liệu được xây dựng dựa trên mô hình dữ liệu quan hệTHUẬT NGỮ TRONG CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆBảng ~ Quan hệCột ~ Thuộc tínhHàng ~ Bộ (bản ghi)Miền: kiểu dữ liệu của thuộc tínhĐẶC TRƯNG TRONG CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆMỗi quan hệ có một tên phân biệt với tên các quan hệ khácCác bộ (bản ghi) là phân biệt và thứ tự của các bộ không quan trọng.Mỗi thuộc tính có một tên riêng biệt và thứ tự của các thuộc tính không quan trọng.Quan hệ không có thuộc tính đa trị hay phức hợp.Không phải là Quan hệ vì có thuộc tính phức hợpHãy cho biết hình sau đây có phải là quan hệ không?Hãy cho biết hình sau đây có phải là quan hệ không?Không phải là Quan hệ vì có thuộc tính đa trịVÍ DỤĐể quản lí học sinh mượn sách ở thư viện của một trường, thông thường, thư viện cần quản lí thông tin gì?Tình hình mượn sách: Số thẻ, mã số sách, ngày mượn, ngày trả.Các học sinh có thể mượn sách: số thẻ, họ tên, ngày sinh, lớp.Sách có trong thư viện: Mã số sách, tên sách, số trang, tác giả.Liên kết giữa các bảngKHÓAHãy cho biết, khóa của một bảng là gì?Khóa của một bảng là một tập thuộc tính gồm một hay một số thuộc tính của bảngHãy trình bày tính chất khóa của một bảng.Không có hai bộ khác nhau trong bảng có giá trị bằng nhau trên khóa.Không có tập con thực sự nào của tập thuộc tính này có tính chất trên.Ví dụThuộc tính ‘Số thẻ’ là một khóaĐịa chỉ người gửi: khóaĐịa chỉ người nhận: khóaĐịa chỉ người gửi: khóaNếu không ghi một trong hai địa chỉ thì điều gì sẽ xảy ra?* Vậy địa chỉ người nhận phải bắt buộc ghi  khóa chínhKhóa chínhKHÓA CHÍNHHãy cho biết, khóa chính của một bảng là gì?Một bảng có thể có nhiều khóa.Trong các khóa của một bảng, ta chọn (chỉ định) một khóa làm khóa chính.Khi nhập dữ liệu cho một bảng, dữ liệu tại các cột khóa chính không được để trốngChú ýMỗi bảng có ít nhất một khóa. Việc xác định khóa phụ thuộc vào quan hệ logic của các dữ liệu chứ không phụ thuộc vào giá trị dữ liệu.Nên chọn khóa chính là khóa có ít thuộc tính nhất.LIÊN KẾTTại sao ta phải xác định khóa của một bảng?Việc xác định khóa của một bảng là để thiết lập sự liên kết giữa các bảng.Liên kết giữa các bảngDẶN DÒ1. Xem trước Bài tập và thực hành 10 : HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ2. Trả lời các câu hỏi 1, 2, 3_trang 86_sách giáo khoa Thực hiện tháng 09 năm 2008Bài học đã kết thúcThân ái chào các emE_mail: dhhoang03@yahoo.co.uk