Các phương pháp dạy học tích cực - Phần 5B: Dạy học theo dự án

 GVMục tiêu7Hướng dẫn HS trao đổi, thảo luận HS chia sẻ những vấn đề gặp phải trong quá trình thực hiện dự án8Hướng dẫn HS nhìn lại quá trình thực hiện dự án HS rút ra các bài học qua quá trình thực hiện dự án với mục tiêu ghi nhớ lâu dài.9STTHoạt động của GVMục tiêu9Hướng dẫn HS trình bày kết quảHS biết trình bày kết quả trước lớp, HS nhóm khác nhận xét.10Tổ chức đánh giá, tổng kết và phản hồiHS tự đánh giá và tiếp thu ý kiến phản hồi của bạn và GV.101. Thiết kế mục tiêu học tập ở cấp độ tư duy cao Sử dụng thang Bloom (đã chỉnh sửa vào năm 2001)Cấp độ tư duyCấp caoCấp thấp- Sáng tạo- Đánh giá- Phân tích- Áp dụng- Hiểu- BiếtTư duy cấp caoTư duy cấp thấp Anderson và Krathwohl, 200111Sử dụng thang Bloom đã chỉnh sửa nhằm thiết kế các mục tiêu học tập cho học sinh khi thực hiện dự ánCác động từ chính tương ứng với 6 cấp độ tư duy:Cấp độ tư duyĐộng từ chính1BiếtXác định, mô tả, vẽ, tìm, dán nhãn, kể, liệt kê, tìm vị trí, ghi nhớ, đặt tên, thuộc lòng, nhận biết, lựa chọn, thuật lại, viết,12Cấp độ tư duyĐộng từ2HiểuMinh hoạ, diễn đạt lại, trình bày lại, tóm tắt, phân biệt, giải thích, lập dàn ý, 3Áp dụngLựa chọn, liên hệ, phân loại, thu thập, xây dựng, phát hiện, diễn kịch, vẽ, thực hiện , triển khai, làm mô hình, sửa đổi, chuẩn bị, làm ra sản phẩm/sản xuất, chứng minh, thực hành, sử dụng, 13Cấp độ tư duyĐộng từ4Phân tíchPhân tích, phân loại, nghiên cứu, điều tra, so sánh, đối chiếu, tách biệt, lựa chọn, phân biệt,5Đánh giáĐánh giá, đề xuất, chứng minh, phê phán, xếp loại, nhận xét, xem xét, kiểm tra, xếp hạng, quyết định, 14Cấp độ tư duyĐộng từ 6Sáng tạoTạo ra, bổ sung, xây dựng, soạn thảo, thiết kế, sáng chế, phát triển, xây dựng giả thuyết, tưởng tượng, phát minh, đổi mới, lập kế hoạch, dự đoán, đề xuất, 15Hoạt động 2.2: Mục tiêu học tập trong Học theo dự ánCác mục tiêu học theo dự án dưới đây thuộc cấp độ tư duy nào?Liệt kê các địa điểm ô nhiễm trong thành phốGiải thích cách tái chế rácThiết kế một “Ngôi nhà” cho loài chim mà em yêu thích nhấtÁp dụng các kỹ năng toán học để tính dân sốPhân tích tình huống hiện tạiĐánh giá chương trình giáo dục thể chất162. Có phải các kỹ năng tư duy cấp thấp là không quan trọng? Tại sao?3. Bạn làm cách nào để đảm bảo HS đạt được cấp độ tư duy cao? (Chia sẻ cách làm của bạn)172. Dự kiến các kết quả học tập theo các cấp độ tư duy Cấp độ tư duySản phẩm chính1BiếtSự kiện, chương trình phát thanh/TV, phim, ghi âm, báo, tiểu phẩm, kịch, định nghĩa, đọc văn bản, 2HiểuVở kịch, câu chuyện, áp phích, bài phát biểu, phim hoạt hình, văn bản tóm tắt, đề cương, 3Áp dụngBiểu đồ, minh hoạ, dự báo, bản đồ, vở kịch, câu hỏi, phim hoạt hình, giải pháp, ô chữ, bức tranh,18Cấp độ tư duySản phẩm chính4Phân tíchBộ phiếu hỏi, kết quả khảo sát, mô hình, kết luận, đồ thị, báo cáo,5Đánh giáKết luận, đề xuất, tự đánh giá, nhìn lại quá trình, tiêu chuẩn,6Sáng tạoVở kịch, phát minh, thiết kế, thí nghiệm, bài thơ, bài báo, trò chơi, sách, bài hát, bức tranh, giả thuyết,19Hoạt động 2.3: Hình thức trình bày kết quả của hoạt động học theo dự ánSản phẩm dự án được trình bày dưới hình thức bài thuyết trình Powerpoint thuộc cấp độ tư duy nào? Tại sao?Powerpoint có phải là một hình thức duy nhất để trình bày sản phẩm dự án tốt không? Tại sao?20II. Vai trò của Giáo viên 21Là người tổ chức, hướng dẫn HS:Bước lập kế hoạch Lựa chọn chủ đề theo sở thích Xây dựng các vấn đề nghiên cứu cụ thể Lập kế hoạch chi tiết về các nhiệm vụ học tập Hoàn thiện kế hoạch dự án22Bước thực hiện dự án Tìm thông tin có liên quan Thiết kế phiếu khảo sát/câu hỏi phỏng vấn Tổ chức khảo sát, phỏng vấn, làm thí nghiệm, quan sát... Làm việc với tinh thần hợp tác Duy trì nhiệt huyết Xác nhận mối liên hệ giữa các dữ liệu Lựa chọn và phân tích dữ liệuLà người tổ chức, hướng dẫn HS:23Bước Tổng hợp kết quả Tổng hợp thông tin Viết báo cáo hoặc xây dựng kết quả dự án Trình bày kết qủa Thực hiện tự đánh giá và đánh giá đồng đẳng Nhìn lại quá trình làm dự ánLà người tổ chức, hướng dẫn HS:24 Bạn đồng hành của HS Người trợ giúp Người tạo động lực Người anh/chị gần gũiVới vai trò là người tổ chức, hướng dẫn - GV là:25Hoạt động 2.4: Một số vấn đề GV có thể gặp phải khi tổ chức, hướng dẫn Học theo dự án Khi HS hỏi những điều mình chưa biết, GV ứng xử như thế nào? Khi không tin HS có thể làm tốt một dự án, GV nên làm gì? Khi HS thắc mắc, GV có nên trả lời ngay hay để các em tự khám phá? Tại sao?26III. Ứng dụng CNTT trong học theo dự án27Việc ứng dụng CNTT phù hợp góp phần tăng chất lượng và hiệu quả của dự án. Các ứng dụng CNTT trong Học theo dự án cần: - Đơn giản - Đáng tin cậy - Chi phí hợp lý với điều kiện của nhà trường/ HS28Các công cụ hỗ trợ trong học theo dự án: Các phần mềm: Microsoft Office (Word, Excel, Powerpoint) Máy ảnh kỹ thuật số Máy quay phim Các công cụ trên internet Máy ghi âm(nếu có)29IV. Đánh giá dự án 30Đánh giáMục tiêuTruyền thốngSản phẩm cuối cùng của HSCho điểmHọc theo dự án Qúa trình học tập của HS Sản phẩm cuối cùng của HSXây dựng kiến thức, kỹ năng hoặc thái độCho điểm31Có 3 loại hình đánh giáMục đích chính của đánh giá là nâng cao chất lượng học tập và năng lực của HSĐánh giá về quá trình học tậpĐánh giá vì quá trình học tậpĐánh giá trong quá trình học tậpNguồn: Hướng dẫn đánh giá trong giáo dục, Cục GD, 200532Đánh giá góp phần nâng cao chất lượng học tập của HS: Đánh giáVì việc họcTrong việc họcVề việc họcĐánh giá quá trình, tiến bộ của HS và cung cấp thông tin cho chương trình dạy họcHọc sinh tham gia tích cực vào quá trình đánh giáCho mục đích báo cáo và giải trìnhĐánh giá quá trìnhĐánh giá đồng đẳng, tự đánh giáĐánh giá kết quả* Thường đưa ra ý kiến phản hồi thay vì cho điểm33Đánh giá có vai trò quan trọng đối với việc học và chương trình dạy học. Mục đích chính của đánh giá là nâng cao chất lượng học tập. Có 3 loại hình đánh giá tiêu biểu:Loại hình Mục đíchHình thức đánh giáVề việc họcĐánh giá kết quảKiểm traVì việc họcĐánh giá quá trìnhPhản hồi thường xuyên cho HS nhằm duy trì sự tiến bộTrong việc họcTự đánh giá hoặc đánh giá đồng đẳngTự đánh giá để nâng cao chất lượng học tập34 Khi tổ chức, hướng dẫn GV có thể lựa chọn kết hợp bất cứ loại hình đánh giá nào. Một trong những cách thức đánh giá hiệu quả là sử dụng bộ công cụ đánh giá phù hợp với mục tiêu đánh giá (Đánh giá quá trình, đánh giá kết quả, tự đánh giá hoặc đánh giá đồng đẳng)35Giới thiệu bộ công cụ đánh giá kết quả của nhóm học theo dự án (để tham khảo):Phiếu đánh giá trong Học theo dự ánNội dungĐạt(5-6 điểm)Dưới mức đạt(<5 điểm)Trên mức đạt( 7-10 điểm)Nhận xétChủ đềDữ liệu và nội dungGiải thíchTrình bàyTổ chứcHiểuTính sáng tạoTư duy tích cựcLàm việc nhómẤn tượng chungTỔNG36 Đánh giá kết quả bao gồm 10 nội dung đánh giá và 3 mức độ. GV có thể thay đổi các nội dung đánh giá theo nhu cầu của nhà trường. Bộ công cụ đánh giá có thể được thiết kế lại cho phù hợp.37Các quy tắc cơ bản trong đánh giá38 Các quy tắc cơ bản trong đánh giáĐánh giávìtrongvềviệc học1. Mục đích chính là nâng cao chất lượng học tậpXXX2. Giúp người học có năng lực thể hiện kiến thức, giá trị và khả năng thực hiệnXXX3. Tập trung vào sự hiểu biết cao hơn việc thu thập và tái hiện thông tinXXX39Các quy tắc cơ bản trong đánh giáĐánh giávìtrongvềviệc học4. Các kết luận đánh giá được điều chỉnh thông qua trao đổi với đồng nghiệp nhằm tăng tính công bằng, độ tin cậy và tính giá trịX5. HS tự đánh giá và phát triển năng lực tự theo dõi quá trình học tậpX6. HS thảo luận về các tiêu chí và nhiệm vụ đánh giá XXX40Các quy tắc cơ bản trong đánh giáĐánh giávìtrongvềviệc học7. Sản phẩm đánh giá có thể đa dạng nhằm phản ánh các cách thể hiện hiểu biết khác nhauXX8. Đánh giá bao gồm việc theo dõi cảm giác thoải mái của người họcXX41Các quy tắc cơ bản trong đánh giáĐánh giávìtrongvềviệc học9. Sử dụng một loạt quá trình đánh giá và theo dõi có giá trị nhằm thu thập thông tin về kiến thức, giá trị và khả năng của người họcXXX10. Đánh giá coi trọng và bao gồm nhiều cách nghiên cứu và thực hiện đối với kết quả học tập của mọi học sinhXXXNguồn: Hướng dẫn đánh giá trong giáo dục, Cục Giáo dục, 200542Hoạt động 2.5: Đánh giá dự án của học sinh	Sử dụng bộ công cụ có sẵn, hãy đánh giá dự án “Đồ nhựa” của học sinh lớp 5 trường THSP Quảng Ninh.	43Sự thích nghi của côn trùngNhà sàn dân tộc Thái Điện BiênDanh thắng Hà GiangCạp váy phụ nữ Mường Hòa BìnhHoạt động 2.6: Giới thiệu một số sản phẩm Học theo dự án của HV lớp tập huấn DA Việt - Bỉ44Hoạt động 2.7: Thực hành thiết kế dự án Chọn một chủ đề.Thiết kế dự ánThực hiện dự ánBáo cáo trình bày kết quả dự án45Hoạt động 2.8: Thiết kế KHBH học theo dự án (hướng dẫn HS học theo dự án)46Một số gợi ý quy trình hướng dẫn HS học theo dự ánChia bài học thành 3 phần chính:Phần I: Hướng dẫn HS học theo dự án (1 tiết)1.1. Hướng dẫn HS chọn chủ đề (sử dụng sơ đồ tư duy)GV giới thiệu chủ đề, HS sử dụng sơ đồ tư duy để chọn tiểu chủ đềHS được chọn chủ đề theo sở thích, không áp đặt47Một số gợi ý quy trình hướng dẫn HS học theo dự án1.2. Hướng dẫn HS lập kế hoạch dự ánHS thực hiện lập kế hoạch dự án theo nhómCác nhóm HS báo cáo kế hoạch dự án, các nhóm khác bổ sungHS hoàn thiện kế hoạch dự án1.3. Hướng dẫn HS cách thu thập thông tin Ở đâu?Bằng cách nào?Phương tiện gì?48Một số gợi ý quy trình hướng dẫn HS học theo dự án1.4. Hướng dẫn HS cách xử lý thông tin1.5. Hướng dẫn HS cách tổng hợp báo cáo và gợi ý cách trình bày báo cáo (đa dạng)49Một số gợi ý quy trình hướng dẫn HS học theo dự ánPhần II. HS thực hiện dự án theo kế hoạch (thời gian tùy theo nội dung)Phần III. Tổ chức cho HS báo cáo kết quả thực hiện dự án ( 1 tiết)Các nhóm trưng bày sản phẩmTrình bày báo cáoThảo luận, phản hồi50Một số lưu ý khi tổ chức tập huấn cho đồng nghiệp tại địa phươngCó thể:Sử dụng kế hoạch tập huấn trong tài liệu tập huấnSử dụng các bài trình chiếu trong tài liệu tập huấnSử dụng băng đĩa hình minh họa, KHBH và phiếu đánh giáCần nhấn mạnh:- Các PP và kỹ thuật dạy học được giới thiệu trong lớp tập huấn này không nhằm thay thế các PPDH khác mà nhằm bổ sung vào danh sách các PPDH tích cực để GV lựa chọn, sử dụng linh hoạt làm phong phú các hoạt động học tập tạo hứng thú góp phần nâng cao kết quả học tập của HS51