Chuyên đề Sức khoẻ sinh sản vị thành niên và kĩ năng sống cho học sinh THCS

 Sức khoẻ sinh sản vị thành niên và kĩ năng sống cho học sinh THCSTr ư ờng THCS H ợp Ti ếnPhần mềm dạy học CHUY ÊN Đ ỀPHẦN I: GIỮ GÌN VỆ SINH CƠ THỂA/ CÁC KHÁI NIỆM I/ TUỔI DẬY THÌ: ( Còn gọi là TUỔI HOA) Là giai đoạn chuyển tiếp từ trẻ con lên người lớn. Cơ thể có những biến đổi bất ngờ Tính tình thay đổi, có nhiều băn khoăn. Rất tự hào vì biết mình đang lớn lên Dưới góc độ sinh học, Tuổi dậy thì là thời kì trưởng thành sinh dục, nghĩa là bắt đầu có khả năng sinh con. Ở bạn gái được thể hiện ở sự có kinh nguyệt lần đầu và ở bạn trai là sự phóng tinh lần đầu.NHỮNG THAY ĐỔI Ở TUỔI DẬY THÌBạn nam:- Tăng chiều cao, tăng cân - Ngực nở, cơ bắp phát triển- Vỡ giọng - Mọc râu, lông nách, lông mu. - Các bộ phận sinh dục ngoài phát triển - Tinh trùng bắt đầu được sản sinh - Xuất tinh tự phát: dương vật trở nên cứng và xuất tinh - Tâm tính thay đổi do hóc môn - Có nhận thức về giới tính- Tăng chiều cao, tăng cân - Ngực phát triển, eo thon lại, hông nở ra- Mọc lông nách, lông mu- Các bộ phận sinh dục ngoài phát triển - Bắt đầu có sự rụng trứng - Xuất hiện hành kinh - Tâm tính thay đổi do hóc môn Bắt đầu nhận thức về giới tínhBạn nữ:TUỔI DẬY THÌ Ở CON GÁI ?Trong giai đoạn dậy thì (10 -12 tuổi), ở các bạn gái cùng trang lứa, hai buồng trứng (nằm sâu trong bụng) cũng nghe hiệu lệnh mà tiết ra ESTROGEN - chất nội tiết sinh dục này tiết ra có nhịp điệu, tạo nên chu kỳ kinh nguyệt. Mỗi một chu kỳ kéo dài khoảng 28 ngày, vào giữa chu kỳ một trứng (do buồng trứng sinh ra) được phóng vào vòi trứng, nếu không được thụ tinh thì trứng chết đi và người con gái thấy chút máu chảy ra ở ‘cửa mình’. Bạn gái con sẽ gọi ngày đó là ‘đèn đỏ’, ‘tới tháng’ hay ‘kẹt’. VỆ SINH CƠ THỂCần chú ý: Tuyến mồ hôi và tuyến nhờn phát triển gây mụn trứng cá và mùi hôi cơ thể .Không nên nặn mụn vì khiến mụn lan nhanh hơn. Chỉ có thể nặn khi tay sạch và nốt mụn đó đã già.-Chọn và mặc quần áo phù hợp, kín đáo, không gây khó chịu cho cơ thể.Máu kinh nguyệt vốn rất sạch nhưng khi ra khỏi cơ thể nó trở thành môi trường tốt cho vi khuẩn hoạt động. Trong giai đoạn hành kinh nên ít vận động mạnh, không ngâm mình trong nước bẩn. Thường xuyên tắm rửa bằng nước ấm và xà phòng. Một số bạn còn đau lưng, đau bụng, rối loạn tiêu hóa nhẹ.. Do nội tiết tố chưa ổn định. Bạn có thể uống Cao Ích Mẫu hoặc thuốc giảm đau( Alaxan, Aspirin, Ibuprofen)IV/ THỤ TINH, THỤ THAI:SỰ SỐNG, LÀ QUÀ TẶNG VÔ GIÁIV/ THỤ TINH, THỤ THAI:Nếu trứng gặp được tinh trùng, sẽ xảy ra thụ tinh để tạo thành hợp tử.Hợp tử phân chia bám vào lớp niêm mạc tử cung đã dày xốp lên để làm tổ và phát triển thành thai gọi là sự thụ thai.C/ QUAN HỆ BẠN BÈI/ QUAN HỆ BẠN BÈ RỘNG RÃI VÀ SÂU SẮC HƠN* HƯỚNG TÍCH CỰC:Lập thành nhóm bạn: bạn gần nhà, nhóm học tập, nhóm đá bóng, hội âm nhạc: giúp các bạn hòa mình vào tập thể, học tập những đức tính tốt của nhau, học cách ứng xử tốt đẹp với mọi người, cùng xẻ chia buồn vui, giúp nhau tự tin trước tập thể.Dạng nhóm bạn cùng chơi, cùng học này đóng vai trò quan trọng trên bước đường trưởng thành của mỗi bạn trẻC/ QUAN HỆ BẠN BÈI/ QUAN HỆ BẠN BÈ RỘNG RÃI VÀ SÂU SẮC HƠN* HƯỚNG TIÊU CỰC:*Bạn cảm nhận gì về những bức tranh sau ?C/ QUAN HỆ BẠN BÈI/ QUAN HỆ BẠN BÈ RỘNG RÃI VÀ SÂU SẮC HƠN* HƯỚNG TIÊU CỰC:Khi “tinh thần hội” trở thành cục đoan,phát triển thành hiện tượng “bè phái”, coi thường nhóm khác và những người khác ngoài nhóm một cách vô lý, gây đố kỵ, xô xát.Một số nhóm còn có lời lẽ , hành vi quấy nhiễu bạn bằng những lời nói, hành vi xấu: chặn đường đi, chọc ghẹo với lời lẽ thiếu văn hóa, cảm thấy bất bình.=> Vì vậy:Muốn có “cá tính” trước hết phải có lòng nhân hậu, hãy biết ân hận vì những hành vi xấu để sau này bạn sẽ biết cách sống đẹp với mọi người và có cuộc sống lứa đôi hạnh phúc. Hãy học tính tốt bụng và thương yêu người thân, bạn bè xung quanh, điều đó mang lại cho bạn một vẻ đẹp tâm hồn không dễ gì mua được.II/ Ý THỨC VỀ GIỚI TÍNH, NHỮNG XAO ĐỘNG TÌNH CẢM CỦA TUỔI Ô MAI:II/ Ý THỨC VỀ GIỚI TÍNH, NHỮNG XAO ĐỘNG TÌNH CẢM CỦA TUỔI Ô MAI:II/ Ý THỨC VỀ GIỚI TÍNH, NHỮNG XAO ĐỘNG TÌNH CẢM CỦA TUỔI Ô MAI:Bạn ý thức mình không còn là cô, cậu bé nữa mà đã bước vào tuổi thiếu niên, Bạn chú ý hơn đến cách ăn mặc, kiểu đầu tóc sao cho đẹp trai, đẹp gái Ghép đôi người này với người khác là trò đùa phổ biến, và khi thấy đối tượng bối rối hoặc tức giận thì vui lắm . Giữa đám đông bạn bè có 1 bạn nào đó trở thành đối tượng mà bạn hay nghĩ tới, thích nhìn lén, thích đến gần.Từ đó bắt đầu bạn lên kế hoạch hoàn thiện mình để đẹp hơn trong mắt của “ người ấy”.Đó là những rung động rất trong sáng của buổi ban đầu sẽ làm cho bạn xúc động, băn khoăn. Hãy tin rằng tình cảm này chỉ là cảm tính và nó cũng sẽ nhanh qua một cách tự nhiên như lúc nó đến với bạn vậy.Tình cảm học trò rất đáng quý, bạn hãy nâng niu nó và hãy chờ đợi những tình cảm thật sâu sắc , chín muồi khi bạn thật sự hiểu rõ về tình cảm khác giới của những người trưởng thành về mọi phương diện trong cuộc sống. Hòa bìnhTôn trọngYêu thươngHạnh phúcTự doTrung thựcHợp tácKhoan dungKhiêm tốnTrách nhiệmGiản dịĐoàn kếtGiúp học sinh thấy được hoà bình là bầu không khí yêu thương, thân thiện, thân ái ở đó không có áp bức bóc lột, không có mâu thuẫn, không có sự kì thị. Thể hiện sự hiểu biết tôn trọng, bình đẳng lẫn nhau.Hòa bình*Tôn trọngTôn trọng là lắng nghe người khác. Tôn trọng là biết người khác cũng có giá trị như mình. Tôn trọng sẽ hình thành sự tin cậy lẫn nhau.*Yêu thương!...Giúp học sinh thấy được yêu thương là tình cảm con người với con người, với xã hội với xung quanh Hạnh phúc Tự do Trách nhiệm Trách nhiệm là việc bạn góp phần của mình vào công việc chung. Trách nhiệm là đang thực hiện nhiệm vụ với lòng trung thực.Muốn có hòa bình, chúng ta phải có trách nhiệm tạo ra sự yên ổn. Muốn có một thế giới hài hòa, chúng ta phải có trách nhiệm chăm sóc thiên nhiên. Một người được coi là có trách nhiệm khi người ấy đồng ý góp phần để gánh vác công việc chung với các thành viên khác. PHẦN II:MỘT SỐ TRI THỨC BẠN CẦN BIẾT:1/ TÌNH DỤC AN TOÀN:Lời khuyên hàng đầu đối với tuổi mới lớn là đừng vội yêu và nhất thiết không nên quan hệ tình dục. Cần xây dựng cho mình một nhân cách tốt, không ngừng trau dồi tri thức. Bổ sung những kiến thức về tình dục an toàn không hề làm mất đi sự hồn nhiên trong trắng của tâm hồn bạn mà hiểu biết chính là để chuẩn bị tốt cho tương lai. Thật sự là có nhiều bạn vội vàng trong yêu đương, kết quả là những sự cố phá thai hoặc sinh con trong tuổi vị thành niên rất đau lòng. Có nhiều bạn mắc bệnh mà cố giấu , không chữa trị dẫn đến những hậu quả khó lường.THAI 4 TUẦNTHAI 8 TUẦNTHAI 12 TUẦNTHAI 14 TUẦNTHAI 16 TUẦNTHAI 18 TUẦN2/ HẬU QUẢ VIỆC CÓ THAI NGOÀI Ý MUỐN:* VỀ SỨC KHỎETrẻ vị thành niên nữ chưa phát triển toàn diện về thể chất, xương chậu nhỏ, gây đẻ khó, con bị ngạt, dễ bị mất máu, nhiễm trùng hoặc gây tử vong cho mẹ hoặc con, đôi khi cả hai. Nguy cơ sẩy thai, đẻ non, nhiễm độc thai nghén, ảnh hưởng đến tính mạng Con của các bà mẹ vị thành niên thường thiếu cân, khó nuôi, dễ tử vong. Nạo phá thai gây ra tổn thương thể xác lẫn tinh thần. Nếu phá thai to có thể dẫn đến nguy cơ tử vong hoặc để lại những hậu quả nghiêm trọng: thủng tử cung, vô sinh vĩnh viễn  Trẻ sơ sinh bị bỏ rơi hoặc vứt ở nơi hoang vắng, trong thùng rác,thả trôi sôngrất đáng thương.NHỮNG THÔNG TIN TỪ BỆNH VIỆN PHỤ SẢN TỪ DŨ	Một cô bé 17 tuổi được gia đình đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện Từ Dũ dọ bị xuất huyết ồ ạt sau khi phá bào thai 15 tuần ở một phòng khám tư nhân.	Một trường hợp khác là một cô công nhân đi phá bào thai 16 tuần ở một phòng khám tư ở Tân Bình.Cô này bị thủng tử cung, thủng ruột vì các can thiệp nặng nề và sai phương pháp, được đưa đến bệnh viện Từ Dũ trong tình trạng nhiễm trùng huyết nặng dẫn đến suy đa cơ quan.Rất may là các bác sĩ đã giữ được mạng sống cho cô gáitrẻ sau nhiều cuộc phẫu thuật cắt bỏ tử cung, nối ruột..tuy nhiên, lầm lỡ lần này đã để lại nhiều di chứng nặng nề. Hiện nay cô phải thường xuyên chạy thận nhân tạo, tử cung đã bị cắt bỏ nên thiên chức làm mẹ cũng mất vĩnh viễnTheo thống kê của BV Từ DũNăm 2009, tổng số ca phá thai là 28470 ca trong đó phá thai to là 2921 (10,26%)Năm 2010, tổng số ca phá thai là 28723 ca , trong đó phá thai to là 3050 (hơn 10,6%).Điều đáng chú ý là trong tổng số các ca phá thai to hơn 60% là những thai phụ dưới 18 tuổi. Tỉ lệ này rất cao so với nhiều năm trước đây.Nguyên nhân là do nhiều trẻ vị thành niên thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản, có người chu kỳ kinh nguyệt chưa đều .. Nên không nhận biết được các triệu chứng thai nghén. Nhiều em sợ cha mẹ biết nên cố giấu, đến khi không giấu nổi, gia đình đưa đi giải quyết thì thai đã quá to..* VỀ KINH TẾ XÃ HỘI: Bị hạn chế cơ hội học tập. Ít cơ hội phát triển nghề nghiệp. Khó tìm việc làm. Là gánh nặng kinh tế của gia đình. Bản thân tự ti, mặc cảm, tuyệt vọng, mất niềm tin vào bản thân và người khác. Đứa trẻ sau này lớn lên phải gánh chịu những khó khăn về kinh tế, tâm lý, xã hộiCÁC BỆNH LÂY NHIỄM QUA ĐƯỜNG TÌNH DỤC1- Viêm gan B.2- HIV.3- Trùng roi.4- Lậu.5- Giang mai.6- Chlamydia.7- Xùi mào gà.8- Rận mu.9- Mụn rộp.Dấu hiệu: Vết loét, tiết dịch không bình thường, đi tiểu buốt, mụn cóc, sưng tấyHậu quả: Vô sinh, gây ung thư, gây đau đớn, không chữa khỏi, lây sang con, có thể dẫn đến chết ĐIỀU CẦN BIẾTBệnh lậuGiang mai.Xùi mào gàChlamydia.Tìm hiểu về HIV/AIDSPhương pháp hút bằng phụ ápNạo phá thai bằng kềm răng3/ NHỮNG BIỆN PHÁP NGỪA THAI:THUỐC NGỪA UỐNG HÀNG NGÀYTRÁNH THAI KHẨN CẤPMIẾNG DÁN NGỪA THAIPHƯƠNG PHÁP OGINO- KNAUSS VÀ PHƯƠNG PHÁP BILLINGSAN TOÀNAN TOÀNVÒNG TRÁNH THAITRIỆT SẢN NỮ ĐẶT VÒNG TRÁNH THAIXÌ-TỐP HIA! (Stop here)KHÔNG QUAN HỆ TÌNH DỤC BỪA BÃI TRẺ SƠ SINHBẠN HOÀNG MẠNH HS GIỎI TOÁN QUỐC GIA NĂM 2010- GIẢI IILÊ VĂN ĐỨC GIẢI III TOÁN QUỐC GIA 2010HOÀNG QUÝ PHƯỚCYÊU LÀ LO LẮNG, SUY NGHĨ VÀ CHĂM SÓC CHO NHAUYÊU LÀ HIỂU NHAU VÀ THÔNG CẢM CHO NHAU, ĐỘNG VIÊN NHAU CÙNG TIẾN BỘYÊU KHÔNG PHẢI LÀ ĐỤNG CHẠM THỂ XÁCCHÚC CÁC EM CÓ MỘT TUỔI HOA RỰC RỠĐẦY NIỀM VUI VÀ NHIỀU KỈ NIỆM ĐẸP