Giáo án Ngữ văn 10 CB tiết 61 Làm văn: tính chuẩn xác, hấp dẫn của văn bản thuyết minh

Tuần : 3
Tiết : 61 
 Làm văn : 
 TÍNH CHUAÅN XAÙC, HAÁP DAÃN 
CUÛA VAÊN BAÛN THUYEÁT MINH
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC : Giúp HS 
− Nắm được tính chuẩn xác và hấp dẫn của văn bản thuyết minh .
− Bước đầu vận dụng những kiến thức đã học để viết VBTM có tính chuẩn xác và hấp dẫn .
B. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC :
Theo pp qui nạp : Y/c HS trao đổi với nhau về ý nghĩa và các biện pháp đảm bảo tính chuẩn xáx , hấp dẫn −> HDHS vận dụng kiến thức . kĩ năng để phân tích các vb và bài tập .
C. CÁC PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC :
SGK , SGV , sách thiết kế bài dạy Ngữ văn 10 
D. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC 
 1.oån ñònh :
 2. Kieåm tra baøi cuõ :
Thế nào là văn bản thuyết minh ? ( Ôn kiến thức THCS ) .
 3. Bài mới 
Hoạt động của gv 
Hoạt động của hs 
Yêu cầu cần đạt 
 HĐ 1 
Vai trò của tính chuẩn xác trong văn bản thuyết minh .
Muốn đạt được tính chuẩn xác cần phải làm gì ? 
HDHS làm bài tập phần luyện tập SGK/ 25 .
− Giúp HS phân tích yêu cầu của BT .
HĐ3 
Tìm hiểu tính hấp dẫn và vai trò của tính hấp dẫn .
VBTM thế nào gọi là có tính hấp dẫn ? 
Làm thế nào để tạo cho VBTM có tính hấp dẫn ? 
HDHS làm bài tập .
 Giúp HS phân tích y/c BT . 
Việc biết sự tích vua Lê trả kiếm cho rùa thần tạo sự thích thú cho ta khi đứng trước hồ Gươm . Ta không chỉ thấy phong cảnh hồ Gươm hôm nay mà còn hiểu sâu về ls , văn hóa , đ/s tâm linh của dt −> Khi tham quan thắng cảnh , di tích nào ta cũng muốn biết đến sự tích , truyền thuyết về thắng cảnh đó.
− HS thảo luận mục đích và ý nghĩa của văn bản thuyết minh để nhận ra vai trò của tính chuẩn xác trong vbtm . 
 HS thảo luận , trả lời .
 Đọc 
 Xác định y/c của bài tập . Làm bài .
− Thảo luận trả lời câu hỏi 
− Thảo luận , trả lời .
 HS đọc BT/26 .
 Tìm hiểu y/c BT .
 Giải BT .
 Đọc phần GN SGK .
 Đọc y/c BT .
 Làm BT .
I/ TÍNH CHUẨN XÁC TRONG VBTM 
1/ Tính chuẩn xác và một số biện pháp đảm bảo tính chuẩn xác 
− Mục đích của VBYM : Cung cấp những tri thức về sự vật khái quát .
− Công việc sẽ không có ý nghĩa , mục đích sẽ không đạt nếu tri thức thiếu chuẩn xác ( không đúng với chân lí , chuẩn mực được thừa nhận ) .
−> Tính chuẩn xác là 1 y/c quan trọng nhất của mọi văn bản thuyết minh .
− Một số biện pháp đảm bảo tính chuẩn xác : 
+ Tìm hiểu thấu đáo trước khi viết .
+ Những tri thức trình bày phải có cơ sở khoa học , phải được kiểm chứng và kết hợp với chuẩn mực được công nhận .
+ Người làm phải tôn trọng thực tế khách quan .
2/ Luyện tập 
a/ Những điểm chưa chuẩn xác : 
− Chương trình ngữ văn 10 không chỉ có VHDG .
− Chương trình ngữ văn 10 về VHDG không chỉ có tục ngữ và ca dao .
− Chương trình ngữ văn 10 không có phần câu đố .
b/ Câu nêu trong SGK chưa chuẩn xác vì : Không đúng ý nghĩa thực của cụm từ Thiên cổ hùng văn . Thiên cổ hùng văn là áng văn của nghìn đời .
c/ Văn bản không thể dùng để thuyết minh về nhà thơ Ng. Bỉnh Khiêm vì nội dung không nói đế NBK với tư cách là nhà thơ .
II/ TÍNH HẤP DẪN CỦA VBTM 
1/ Tính hấp dẫn và một số biện pháp tạo tính hấp dẫn của VBTM 
− VBTM cần phải hấp dẫn để thu hút sự chú ý của người đọc , người nghe .
− Một số biện pháp cho VBTM hấp dẫn : 
+ Khi thuyết minh 1 vấn đề trìu tượng cần đưa ra những chi tiết , những con số cụ thể , sinh động −> Bài văn sinh động không mơ hồ .
+ So sánh làm nổi bật sự khác biệt , khắc sau vào trí nhớ người đọc ngươì nghe .
+ Câu văn TM phải linh hoạt , tránh đơn điệu .
+ Khi cần nên phối hợp nhiều loại kiến thức để đối tượng TM được soi rọi từ nhiều mặt .
2/ Luyện tập 
VB (1 ) : “ Nếu kìm hãm “ là 1 luận điểm khách quan . Tg đưa hàng loạt chi tiết cụ thể về não bộ của 1 đứa trẻ , và não bộ 1 con chuột nhốt trong hộp rỗng  để làm sáng tỏ luận điểm −> Luận điểm KQ cụ thể dễ hiểu −> TM hấp dẫn sinh động .
VB (2 ) : Bài thuyết minh về hồ Ba Bể trở nên hấp dẫn hơn khi tg nhắc đến sự tích , truyền thuyết giúp ta như trở về thời xa xưa thần tiên kì ảo −> Ngắm phong cảnh với những cảm xúc như thế −> Sâu sắc hơn . 
III/ GHI NHỚ 
IV/ LUYỆN TẬP 
Đoạn văn sinh động hấp dẫn vì : 
− Sử dụng linh hoạt các kiểu câu : câu đơn , câu ghép , câu nghi vấn , câu cảm thán , câu khẳng định 
− Dùng từ ngữ giàu tính hình tượng , giàu liên tưởng : Bó hành hoa xanh như lá mạ 
− Bộc lộ trực tiếp cảm xúc : Trông mà thèm quá ; Có ai lại đừng ăn vào cho được .
4/ Củng cố − Dặn dò 
	Soạn : Tựa “ Trích diễn thi tập “