Giáo án Ngữ văn 10 tiết 62, 64

 gì?
- Caùc hình töôïng aáy coù gioáng heät nhö söï that ngoaøi ñôøi khoâng? Vì sao?
- Vaäy taàng thöù hai trong vaên baûn vaên hoïc laø gì? Phaùt hieän noù coù khoù khaên khoâng, vì sao?
Gv: Trôû laïi vôùi baøi ca dao Trong ñaàm gì ñeïp baèng sen, taùc giaû ngoaøi vieäc ca ngôïi veû ñeïp cuûa sen trong ñaàm coøn nhaèm muïc ñích gì kín ñaùo hôn khoâng?
Gv: Khi naøo thì moät vaên baûn vaên hoïc trôû thaønh moät taùc phaåm soáng ñoäng, hoaït ñoäng? Ngöôøi ñoïc phaûi ñoïc vaên baûn vaên hoïc nhö theá naøo môùi coù yù nghóa?
Hs: Thaûo luaän, traû lôøi.
- Ngoân töø laø caùi ngöôøi ñoïc tieáp xuùc ñaàu tieân.
- Nhöõng aâm thanh trong caùc töø laùy lieân tieáp gôïi leân moät caùc gì nhanh nheïn, töôi treû.
Hs: Ñoïc saùch giaùo khoa vaø traû lôøi.
- Taùc giaû duøng ngoân töø ngheä thuaät ñeå xaây döïng caùc hình töôïng vaên hoïc.
- Caùc hình töôïng aáy khoâng gioáng heä ngoaøi ñôøi, maø do taùc giaû hö caáu theâm khi xaây döïng: Boâng sen, caây tuøng töôïng tröng cho söï ngay thaúng, cao quyù cuûa ngöôøi quaân töû.
Hs: Thaûo luaän traû lôøi.
- Ca ngôïi veû ñeïp trong saïch, cao quyù cuûa sen trong ñaàm, taùc giaû daân gian coøn ngôïi ca chí khí giöõ vöõng söï trong saïch cuûa con ngöôøi.
- Ngöôøi coù baûn lónh thöôøng giöõ vöõng phaåm chaát cuûa mình ngay trong hoaøn caûnh khoâng thuaän lôïi.
Hs: Traû lôøi.
- Khi vaên baûn vaên hoïc ñöôïc ngöôøi ñoïc hieåu ñöôïc caùc taàng nghóa saâu xa cuûa noù thì môùi trôû thaønh taùc phaåm vaên hoïc.
- Phaûi ñoïc coù tieâu hoùa, suy nghó, nghieàn ngaãm, töï mình ruùt ra yù nghóa.
II/ Caáu truùc cuûa vaên baûn vaên hoïc.
1)Taàng ngoân töø- töø ngöõ aâm ñeán ngöõ nghóa.
- Ngoân töø ( töø ngöõ) laø böôùc thöù nhaát caàn phaûi vöôït qua ñeå ñi vaøo chieàu saâu cuûa vaên baûn.
- Hieåu ngoân töø laø hieåu caùc nghóa ( töôøng minh, haøm aån) cuûa töø ngöõ, laø hieåu caùc aâm thanh ñöôïc gôïi ra khi ñoïc, khi phaùt aâm.
2)Taàng hình töôïng.
- Taùc giaû duøng ngoân töø ngheä thuaät ñeå xaây döïng caùc hình töôïng vaên hoïc.
- Hình töôïng vaên hoïc coù theå laø hình aûnh thieân nhieân, töï nhieân: Hoa sen, caønh mai, caây tuøng; söï vaät: Nhöõng chieác xe oâ toâ khoâng kính (Baøi thô veà tieåu ñoäi xe khoâng kính); vaø ñaëc bieät trung taâm laø con ngöôøi : Anh thanh nieân (Laëng leõ Sa Pa), chi Daäu...
 - Hình töôïng vaên hoïc do taùc giaû saùng taïo ra khoâng hoaøn toaøn gioáng heät nhö söï thaät ngoaøi ñôøi maø nhaèm göûi gaém tình yù saâu kín cuûa mình vôùi ngöôøi ñoïc, vôùi cuoäc ñôøi.
3)Taàng haøm nghiaõ.
- Chính laø yù nghóa haøm aån cuûa hình töôïng, laø taàng nghóa haøm aån saâu kín cuûa vaên baûn vaên hoïc. Taàng nghóa naøy ñöôïc suy ra töø taàng nghóa thöù nhaát, thöù hai vaø töø nhieàu suy luaän, lieân töôûng khaùc.
- Khi ngöôøi ñoïc ñaõ khaùm phaù ñuùng taàng haøm nghóa cuûa vaên baûn vaên hoïc, taâm hoàn vaø trí tueä seõ giaøu coù hôn, phong phuù hôn, yù nghóa hôn.
5
Hoaït ñoäng 3: Höôùng daãn hoïc sinh tìm hieåu muïc III- töø vaên baûn vaên hoïc ñeán taùc phaåm vaên hoïc.
Hs: Ñoïc ghi nhôù saùch giaùo khoa.
III/ Töø vaên baûn ñeán taùc phaåm vaên hoïc.
 Vaên baûn vaên hoïc chæ trôû thaønh taùc phaåm vaên hoïc khi ñi vaøo cuoäc soáng, ñöôïc ngöôøi ñoïc hieåu heát caùc taàng yù saâu saéc cuûa noù.
- Cuûng coá, daën doø (1 phuùt): Naém ñöôïc caáu truùc ba taàng cuûa moät vaên baûn vaên hoïc, moái quan heä höõu cô giöõa chuùng.
- Baøi taäp veà nhaø: Laøm caùc baøi taäp trong saùch giaùo khoa.
IV. NHẬN XÉT, RUÙT KINH NGHIEÄM.
Ngaøy soaïn: 2/4/07
Tieát: 85.
Baøi daïy: Ñoïc theâm - TRUYEÄN KIEÀU (Tieáp theo)
 E. THEÀ NGUYEÀN.
 Nguyeãn Du.
 I.MUÏC TIEÂU.
 - Kieán thöùc : Giuùp hoïc sinh hieåu ñöôïc baøi ca tình yeâu ñaày laõng maïn lí töôûng, öôùc mô taùo baïo cuûa Nguyeãn Du qua ñeâm theà nguyeàn thô moäng vaø thieâng lieâng cuûa Thuùy Kieàu vaø Kim Troïng. Ngheä thuaät keå taû, keát hôïp ngoân ngöõ taùc giaû vaø ngoân ngöõ nhaân vaät, khoâng gian ngheä thuaät vaø thôøi gian ngheä thuaät mang nhöõng ñaëc tính rieâng. Lieân heä ñeå hieåu theâm ñoaïn Trao duyeân ñaõ hoïc.
 - Kyõ naêng: Reøn luyeän kyõ naêng ñoïc- hieåu, kyõ naêng phaân tích taâm traïng nhaân vaät trong thô tröõ tình.
- Thaùi ñoä: Boài döôõng cho hoïc sinh thaùi ñoä yeâu quyù thieân taøi Nguyeãn Du vaø Truyeän Kieàu. 
II. CHUAÅN BÒ.
 -Thaày: Giaùo aùn, ñoïc tö lieäu, phöông aùn toå chöùc lôùp hoïc.
 -Troø: Ñoïc saùch giaùo khoa, soaïn baøi, hoïc baøi cuõ.
III.HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC.
- OÅn ñònh toå chöùc (1 phuùt).
- Kieåm tra baøi cuõ (4 phuùt): Phaân tích tính caùch vaø chí khí cuûa ngöôøi anh huøng Töø Haûi trong ñoaïn trích Chí khí anh huøng.Xaây döïng nhaân vaät Töø Haûi, Nguyeãn Du muoán göûi gaém ñieàu gì? 
TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY
Tl
Hoaït ñoäng cuûa thaày
Hoaït ñoäng cuûa troø
Noäi dung
10
Hoaït ñoäng 1: Höôùng daãn hoïc sinh ñoïc- hieåu khaùi quaùt.
Gv: Ñænh cao cuûa moái tình say ñaém vaø chung thuûy Kim - Kieàu chính laø ñoaïn thô keå veà ñeâm theà nguyeàn giöõa hai ngöôøi.
Gv: Goïi hoïc sinh ñoïc vaên baûn vaø chia boá cuïc.
Hs: Ñoïc vaên baûn vaø chia boá cuïc.
I/ Ñoïc –hieåu khaùi quaùt.
1)Vò trí ñoaïn trích.
 Trích töø caâu 431-452: Keå veà vieäc Thuùy Kieàu sang nhaø Kim Troïng laøm leã theà nguyeàn.
2) Boá cuïc vaên baûn: 4 phaàn.
-4 caâu ñaàu: Thuùy Kieàu sang nhaø Kim Troïng laàn hai.
-6 caâu tieáp: Tö theá vaø caûm giaùc cuûa Kim Troïng khi thaáy Kieàu böôùc vaøo.
-4 caâu tieáp: Kieàu giaûi thích lyù do laïi sang cuûa mình.
30
Hoaït ñoäng 2: Höôùng daãn hoïc sinh ñoïc- hieåu chi tieát.
Gv: Höôùng daãn hoïc sinh traû lôøi caùc caâu hoûi ôû saùch giaùo khoa.
Caâu 1: Neâu nhaän xeùt veà haøm nghóa cuûa caùc töø voäi, xaêm xaêm, baêng?
 Vì sao Kieàu laïi coù haønh ñoäng taùo baïo nhö vaäy?
Caâu 2: Khoâng gian thô moäng vaø thieâng lieâng cuûa cuoäc theà nguyeà ñöôïc Nguyeãn Du taû nhö theá naøo?
 Taâm traïng cuûa Kim Troïng trong khoâng gian aáy ra sao?
Gv: Baèng trí töôûng töôïng em haõy taùi hieän laïi nhöõng ñoäng taùc maø Thuùy Kieàu vaø Kim Troïng ñaõ laøm trong buoåi theà nguyeàn?
Caâu 3: Lieân heä vôùi ñoaïn trích Trao duyeân ñeå chæ ra tính chaát loâgic nhaát quaùn trong quan nieäm veà tình yeâu cuûa Kieàu?
Gv: Caâu noùi cuûa Kieàu coù yù nghóa gì?
Gv: Neâu yù nghóa tö töôûng cuûa ñoaïn trích?
Hs: Ñoïc vaø traû lôøi.
- Ñaây laø cuoäc gaëp gôõ theà nguyeàn taùo baïo, xuaát phaùt töø tình yeâu say ñaém, trong traéng cuûa Kieàu. Cuoäc theà nguyeàn chöa ñöôïc pheùp cha meï nhöng ñaõ ñöôïc mieâu taû neân thô vaø trang troïng vôùi söï ñoàng caûm cao caû cuûa taùc giaû- chöùng toû tö töôûng môùi meû cuûa Nguyeãn Du so vôùi thôøi ñaïi.
-Haønh ñoäng taùo baïo cuûa Kieàu xuaát phaùt töø nhöõng lyù do:
 +Tranh thuû thôøi gian cha meï vaéng nhaø.
 +Nghe theo tieáng goïi cuûa tình yeâu, cuûa con tim.
 +Ñang choáng laïi ñònh meänh.
Hs: Trao ñoåi, traû lôøi.
-Khoâng gian cuûa ñeâm thaàn tieân.
- Taâm traïng ngôõ ngaøng, nöûa tænh nöûa meâ.
-Caû hai ngöôøi ñeàu caûm thaáy coâ ñôn giöõa trôøi ñaát bao la.
Hs: Thaûo luaän, traû lôøi.
-Hai maùi ñaàu xanh cuøng ngöôùc leân trôøi cao.
-Treân trôøi coù vaàng traêng vaèng vaëc chöùng giaùm.
-Caû hai caét toùc theà nguyeàn.
Hs: Lieân heä, phaân tích vaø traû lôøi.
Hs: Traû lôøi.
- Giaûi thích haønh ñoäng ñoät ngoät, khaùc thöôøng cuûa naøng vôùi Kim Troïng.
- YÙ thöùc vaø tình caûm maïnh meõ taùo baïo nhöng trong traéng cuûa naøng vôùi chaøng Kim.
- Noãi lo laéng tröôùc töông lai mong manh, mô hoà khoâng vöõng chaéc cuûa naøng.
- 8 caâu coøn laïi: Caûnh theà nguyeàn.
II/ Ñoïc- hieåu chi tieát.
1)- Caùc töø voäi, xaêm xaêm, baêng khoâng chæ dieãn taû taâm traïng vaø tình caûm cuûa Kieàu maø coøn theå hieän söï khaån tröông, voäi vaõ cuûa naøng trong haønh ñoäng taùo baïo, ñoät xuaát, baát ngôø ngay caû vôùi chính naøng.
- Kieàu nhö tranh ñua vôùi thôøi gian, vôùi ñònh meänh aùm aûnh mình töø buoåi chieàu ñi Hoäi ñaïp thanh.
Ngöôøi ñaâu gaëp gôõ laøm chi,
Traêm naêm bieát coù duyeân gì hay khoâng?
2)-Khoâng gian thô moäng vaø thieâng lieâng cuûa cuoäc theà nguyeàn ñöôïc theå hieän baøng baïc khaép ñoaïn thô.
 + Caûnh Kim Troïng ñang thiu thiu mô maøng döôùi aùnh traêng nhaët thöa, ngoïn ñeøn hiu haét, tieáng böôùc chaân khe kheõ, eâm nheï cuûa ngöôøi yeâu ñeán gaàn.
 + Nhöõng hình aûnh öôùc leä, loäng laãy : giaác hoøe, boùng traêng xeá, hoa leâ, giaác moäng ñeâm xuaân...
-Ñoù laø taâm traïng baâng khuaâng, baøng hoaøng nöûa tænh nöûa meâ, khoù tin laø söï thöïc cuûa chaøng Kim, vaø ngay caû naøng Kieàu cuõng bò cuoán huùt vaøo khoâng gian aáy, cöù ngôõ laø trong mô, khoâng coù thöïc.
-Cuoäc theà nguyeàn cuûa hai ngöôøi dieãn ra ngay sau ñoù, ñuû caùc hình thöùc leã nghi nhöng cuõng raát voäi vaøng. Hai maùi ñaàu xanh cuøng ngöôùc leân trôøi cao, coù vaàng traêng vaèng vaëc chöùng giaùm lôøi theà keo sôn, son saét cuûa hoï.
-Hình aûnh: Ñinh ninh hai mieäng moät lôøi song song, vaø lôøi theà:Traêm naêm taïc moät chöõ ñoàng ñeán xöông cuûa hai ngöôøi thaät caûm ñoäng, thieâng lieâng, laõng maïn vaø ñaày chaát lyù töôûng.
3) Ñoù laø tình caûm thuûy chung vaø thieâng lieâng. Lôøi theà luoân luoân aùm aûnh, canh caùnh beân loøng, khoâng chæ laø moät kæ nieäm ñeïp cuûa moái tình ñaàu maø hôn theá nhieàu ñoù laø lôøi theà son saét, keo sôn. Bôûi theá, khi buoäc phaûi phuï tình ñeå baùo hieáu, Kieàu luoân nhôù ñeán chaøng Kim vôùi buoåi theà nguyeàn vôùi taâm traïng ñau xoùt tieác thöông voâ haïn.
III/ Chuû ñeà.
 Thoâng qua ñoaïn trích, Nguyeãn Du theå hieän söï ñoàng caûm cao caû ñoái vôùi khaùt voïng tình yeâu ñoâi löùa trong xaõ hoäi phong kieán, ñoàng thôøi coøn chöùng minh ñöôïc tình caûm say ñaém maõnh lieät, chuû ñoäng vaø raát ñoãi trong saùng thieâng lieâng cuûa Kim –Kieàu, nhaát laø Thuùy Kieàu - ñoù chính laø quan nieäm môùi meû ñaäm chaát nhaân vaên trong saùng taùc cuûa Nguyeãn Du.
- Cuûng coá ( 1 phuùt): Naém ñöôïc quan nieäm môùi meû cuûa Nguyeãn Du cuøng ngheä thuaät taû caûnh ñoäc ñaùo trong ñoaïn trích.
- Baøi taäp veà nhaø: Tìm ñoïc theâm caùc ñoaïn ñaëc saéc cuûa Truyeän Kieàu. Ñoïc tröôùc baøi Vaên baûn vaên hoïc.
IV.RUÙT KINH NGHIEÄM, BOÅ SUNG.