Giáo án ngữ văn 7 - Tiết 53: Tiếng gà trưa

GIÁO ÁN THAO GIẢNG GIÁO VIấN GIỎ CẤP HUYỆN
MễN: NGỮ VĂN- LỚP 7
NGƯỜI DẠY: PHẠM THỊ YẾN
ĐƠN VỊ : TRƯỜNG THCS CẨM THẠCH
NGÀY DẠY: 8/11/2013
 Tiết 53	TIẾNG GÀ TRƯA
 Xuõn Quỳnh
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
 - Cảm nhận được vẻ đẹp trong sỏng, đằm thắm của những kỉ niệm về tuổi thơ và tỡnh bà 
 chỏu.
 - Thấy được nghệ thuật biểu hiện tỡnh cảm qua những chi tiết tự nhiờn, bỡnh dị. 
 II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ:
1. Kiến thức: 
 - Sơ giản về tỏc giả Xuõn Quỳnh.
 - Cơ sở của lũng yờu nước, sức mạnh của người chiến sĩ trong cuộc khỏng chiến chống Mĩ: Những
 kỉ niệm tuổi thơ trong sỏng, sõu nặng nghĩa tỡnh.
 - Nghệ thuật sử dụng điệp từ, điệp ngữ, điệp cõu trong bài thơ.
2. Kĩ năng: 
 - Đọc - hiểu phõn tớch văn bản thơ trữ tỡnh cú dử dụng cỏc yếu tố tự sự..
 - Phõn tớch cỏc yếu tố biểu cảm trong văn bản.
3. Thỏi độ: 
 - Yờu thiờn nhiờn, quờ hương,đất nước, giỏo dục HS biết kớnh yờu và quý trọng bà.
 III. PHƯƠNG PHÁP:
 - Vấn đỏp kết hợp thực hành, thảo luận nhúm.
 IV. TIẾN TRèNH DẠY HỌC:
1. Ổn định : 
2. Kiểm tra bài cũ :5p
 Bài mới Hoạt động 1: Khởi động ( GV giới thiệu)
Trong thời kỳ khỏng chiến chống mỹ cú rất nhiều nhà văn nhà thơ đẫ trưởng thành .một trong cỏc nhà thơ đú là nữ sĩ Xuõn Quỳnh ,một hồn thơ biỡnh dị gần gũi ,sõu sắc về kỷ niệm tuổi thơ và tc gđ tha thiết 
Để biết về nhà thơ Xuõn Quỳnh và bài thơ Tiếng gà trưa của bà ta học baig hụm nay 
Hoạt động của giỏo viờn và học sinh
Nội dung cần đạt
HĐ 2 : Đọc tỡm hiểu văn bản
?Nờu những hiểu biết của em về nhà thơ Xuõn Quỳnh và hoàn cảnh sỏng tỏc của bài thơ?
? HS giải nghĩa từ khú SGK?
? bài thơ được viết theo thể thơ gỡ?
? Em hóy nờu bố cục của bài thơ ? nội dung của từng phần?
GV nhận xột mạch cảm sỳc của bài thơ
- Hiện tại-quỏ khứ - hiện tại 
- Xuõn Quỳnh thường viết về những gỡ binhg dị gần gũi thõn thương nhưng rất sõu sắc ta hóy chuyển qua phần 2 phõn tớch bài thơ
Khổ thơ 1
? Trờn đường hành quõn ra trận tiềng gà trưa gợi cảm giỏc gi cho người chiến sĩ?
? Khổ thơ được TG sử dụng BPNT gi ? tỏc dụng của BPNT đú?
Nghe tiếng gà kỷ niệm tuổi thơ hiện về trong ký ức người chiến sĩ . đú là những kỷ niệm như thế nào ta chuyển sang phần 2
Gọi HS đọc từ “Tiếng gà trưa”đ“ Nghe sột soạt ”
? Tiếng gà trưa gợi lờn kỷ niệm gỡ trong tuổi thơ của người chiến sĩ ?
? em cú nhận xột gỡ về những kỷ niệm tuổi thơ của người chiến sĩ?
Tiếng gà khụng chỉ gợi lại kỷ niệm tuổi thơ hồn nhiờn bỡnh dị mà cũn gợi lờn hỡnh ảnh người bà như thế nào ta xang pần b
GV cho HS quan sỏt tranh sgk bức tranh mụ tả hỡnh ảnh thơ nào ?
?Trong hồi ức của chỏu, người bà hiện lờn qua những kỷ niệm gần gũi yờu thương nào ?
? Em thấy người bà hiện lờn với những đức tớnh cao quý nào?
? Từ những hồi ức của đứa chỏu về bà, em cảm nhận được gỡ về tỡnh cảm bà chỏu?
GV liờn hệ thực tế 
trong cuộc sống hiện đại bõy giờ cú nhiều GĐ bố mẹ đi làm ăn xa tuổi thơ của cỏc em cũng phải sống với bà ,được bà chăm súc nuụi dạy ,cỏc em cỳng anh hưởng rất nhiều về bà và cú rất nhiều tinhfcamr gắn bú bà chỏu . Những kỷ niệm đú mai nay lớn lờn đi xa cỏc em sẽ nhớ mói
lờn lớp 9 cỏc em sẽ đc học bài bếp lửa của Bằng Việt thấy được tỡnh cảm bà chỏu sõu nặng 
kỷ niệm tuổi thơ là kỷ niệm rất giản gị nhưng chứa chan hanh phỳc .điều đú đó thụi thỳc mục đớch chiến đấu của người chiến sĩ như thế nào ta sang phần 3
? tại sao tiếng gà làm cho người ta thấy hạnh phỳc ?
Trong khổ thơ cuối tg sử dụng BPNT gỡ nổi bật ? T/D của BPNT đú làm nổi bật nội dung gỡ ?
? Từ khổ thơ cuối bài thơ, em cú thể núi gỡ về tỡnh cảm gia đỡnh, quờ hương và tỡnh yờu Tổ quốc?
*Liờn hệ bài lũng yờu nước lớp 6
- Học sinh liờn hệ thực tế với thực tế hiện nay những biểu hiện lũng yờu nước
? Em nhận thấy nghệ thuật mà tg sủ dụng xuyờn suốt bài thơ là gỡ ? tỏc dụng của nú?
 ? Nờu ý nghĩa văn bản?
? Tổng kết những nột chớnh nghệ thuật và nội dung của bài thơ?
Hoạt động 3
G: hướng dẫn HS làm BT ở nhà
I. Đọc- Tỡm hiểu chung:
1. Tỏc giả, tỏc phẩm :
- Tỏc giả:(1942 – 1988)
Nhà thơ nữ xuất sắc trong nền thơ hiện đại Việt Nam 
GV treo anh nhà thơ lờn bảng 
- Tỏc phẩm:
+ Hoàn cảnh sỏng tỏc : Trong thời kỳ đầu của cuộc khỏng chiến chống Mỹ (1968) 
2.Đọc – hiểu từ khú
3.Thể thơ: 5 chữ
4. Bố cục của bài thơ: 3 phần
-Tiếng gà trờn đường hành quõn : khổ 1
- Tiếng gà gợi kỉ niệm tuổi thơ: (khổ 2-> khổ 6 )
- Tiếng gà khơi những suy tư : khổ 7-8
(GV treo bảng phụ)
II. Đọc - hiểu văn bản:
1Tiếng gà trưa trờn đường ra trận:
-“ cục ..cục tỏc cục ta” 
Nghe: bàn chõn đỡ mỏi
 Xao động nắng trưa
 Gọi về tuổi thơ
-> Điệp từ ,chuyển đổi cảm giỏc
-> tiếng gà thức dậy tỡnh cảm làng quờ,sua tan vất vả trờn đường hành quõn
2. Tiếng gà gợi những kỷ niệm của tuổi thơ
a- kỷ niệm tuổi thơ
- Hỡnh ảnh con gà mỏi mơ, mỏi vàng và ổ trứng hồng đẹp như tranh.
- Kỷ niệm : Tũ mũ xem gà đẻ bị bà mắng
- Hỡnh ảnh bà đầy yờu thương chắt chiu dành dụm cho chỏu
- Niềm vui và mong ước nhỏ bộ của tuổi thơ: được quần ỏo mới
-> Những kỷ niệm tuổi thơ bỡnh dị ,hồn nhiờn ,gần gũi ,gắn bú khụng thể nào quờn của GĐ làng quờ
b-. Hỡnh ảnh người bà và tỡnh bà chỏu
- Bà mắng “Gà đẻ… mặt” à lời nhắc nhở xuất phỏt từ tỡnh yờu thương, lo cho chỏu.
- Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Bỏn gà chỏu được quần ỏo mới.
à Bà chắt chiu trong cảnh nghốo, dành trọn vẹn tỡnh yờu thương chăm lo cho cỏc chỏu.
à Tỡnh cảm bà chỏu thật sõu nặng, thắm thiết (bà chắt chiu chăm lo cho chỏu, chỏu yờu thương, kớnh trọng, biết ơn bà)
3. Tiếng gà gợi những suy nghĩ của người chiến sĩ trờn đường ra trận
- Tiếng gà mang đến hạnh phỳc vỡ nú thức dậy bao tỡnh cảm bà chỏu, gia đỡnh, quờ hương… Niềm hạnh phỳc ấy đem vào trong giấc ngủ hồng sỏc trứng.
-> Điệp từ - > Mục đớch chiến đấu hết sức cao cả thiờng liờng (vỡ Tổ quốc, quờ hương) nhưng cũng hết sức cụ thể bỡnh dị (vỡ bà, tiếng gà, ổ trứng hồng…)
- Tỡnh cảm gia đỡnh đó làm sõu sắc thờm tỡnh yờu TQ.
* Nghệ thuật: điệp ngữ tiếng gà trưa
- nối mạch cảm sỳc
- gợi nhắc kỷ niệm hiện về
5. í nghĩa văn bản: Những kỷ niệm về bà tràn ngập yờu thương làm cho người chiến sĩ vững bước trờn đường ra trận.
III. Tổng kết:
-NT: Sử dụng điệp từ; cú tỏc dụng nối mạch cảm xỳc, gợi nhắc kỷ niệm hiện về.
Thể thơ 5 tiếng phự hợp lối kể chuyện vừa bộc lộ tõm tỡnh.
ND : kỷ niệm tuổi thơ ,tỡnh bà chỏu ,tỡnh cảm gia đỡnh làm sõu sắ tỡnh cảm với tổ quốc 
GV treo bảng phụ 
 *Ghi nhớ (151)
III. Luyện tập:
Nờu cảm nghĩ về tỡnh bà chỏu trong bài thơ?
4. Củng cố:
- GV sử dụng kĩ thuật trỡnh bày 1 phỳt để học sinh t/bày ND, ý nghĩa và NT bài thơ
- Bài tập bổ sung: Cảm nhận về h/a được minh họa trong SGK
5. HDHB:
 - Học thuộc lũng bài thơ? PT tỡnh cảm bà chỏu trong bài?
 - Soạn bài: Một thứ quà của lỳa non: Cốm