Mô hình phân tử hợp chất hữu cơ áp dụng vào giảng dạy hoá học hữu cơ THPT

“Mô hình phân tử hợp chất hữu cơ áp dụng vào giảng dạy hoá học hữu cơ THPT”.THUYẾT TRÌNH Nguyễn Thị Kim ChungTrường THPT Đan PhượngI. LÝ DO CHỌN LÀM SẢN PHẨM- Hoá học là môn khoa học cơ bản có nhiều ứng dụng trong KHKT và đời sống. Nó là một trong ba môn thi vào Đại học khối A, B với tỉ lệ thí sinh dự thi cao nhất và cũng là môn thường xuyên thi tốt nghiệp THPT.- Trong chương trình hoá học THPT hiện nay cùng với việc đổi mới chương trình SGK đòi hỏi phải có sự đổi mới phương pháp dạy học.- Hiện nay, với điều kiện giáo dục của Việt Nam nói chung, trường THPT Đan Phượng nói riêng: Phòng học chật hẹp (50m2/phòng), số lượng học sinh trong một lớp nhiều (45 học sinh/lớp), số phòng học máy chiếu còn hạn chế (2/35 phòng học). I. LÝ DO CHỌN LÀM SẢN PHẨM4 - Nguyên liệu sử dụng để tạo mô hình rất dễ kiếm, dễ làm, dễ sử dụng, sử dụng được lâu dài, giá thành rẻ, có tính ứng dụng cao.5 - Qua thực tế giảng dạy tôi thấy rất nhiều học sinh yêu thích môn hoá học, muốn phấn đấu trở thành học sinh giỏi hoá nhưng lại thiếu tự tin khi học hoá hữu cơ vì: CTCT, cơ chế phản ứng của hoá học hữu cơ phức tạp hơn hoá vô cơ. Với những lý do trên tôi đã chọn “Mô hình phân tử hợp chất hữu cơ áp dụng vào giảng dạy hoá học hữu cơ THPT” làm sản phẩm dự thi nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và tạo hứng thú học tập cho học sinh. II. MỤC TIÊU CỦA SẢN PHẨM Xuất phát từ mong muốn là trong một tiết học với thời gian có hạn chỉ 45 phút làm thế nào để:- Tiết kiệm được thời gian, công sức, vật chất. Giúp học sinh củng cố, khắc sâu kiến thức, xây dựng được các mối quan hệ giữa các hợp chất hữu cơ.- Khơi dậy được khả năng sáng tạo, tính chủ động, tạo hứng thú học tập cho học sinh.- Học sinh tham gia vào quá trình học tập không chỉ bằng óc sáng tạo mà còn bằng mọi giác quan.III. THIẾT KẾ SẢN PHẨM - Đất nặn thủ công (loại đất thường dùng cho học sinh nhà trẻ, mẫu giáo, tiểu học) - Que tính bằng tre. - Bút dạ màu xanh, đỏ* Nguyên liệu: III. THIẾT KẾ SẢN PHẨMCacbon Màu đen - Đất nặn: Dùng tạo các nguyên tử * Thiết kế: - Quy ước: III. THIẾT KẾ SẢN PHẨMHiđro Màu trắng - Đất nặn: Dùng tạo các nguyên tử * Thiết kế: - Quy ước: III. THIẾT KẾ SẢN PHẨMOxi Màu đỏ - Đất nặn: Dùng tạo các nguyên tử * Thiết kế: - Quy ước: III. THIẾT KẾ SẢN PHẨMNitơ Màu tím - Đất nặn: Dùng tạo các nguyên tử * Thiết kế: - Quy ước: III. THIẾT KẾ SẢN PHẨMBrom Màu nâu đỏ - Đất nặn: Dùng tạo các nguyên tử * Thiết kế: - Quy ước: III. THIẾT KẾ SẢN PHẨMClo Màu vàng - Đất nặn: Dùng tạo các nguyên tử * Thiết kế: - Quy ước: III. THIẾT KẾ SẢN PHẨM* Thiết kế: - Quy ước: Que tính bằng tre: Dùng tạo liên kết hoá học giữa các nguyên tử trong phân tử que tính màu đỏ: liên kết xichma III. THIẾT KẾ SẢN PHẨM* Thiết kế: - Quy ước: Que tính bằng tre: Dùng tạo liên kết hoá học giữa các nguyên tử trong phân tử que tính màu xanh: liên kết xichma IV. ỨNG DỤNG SẢN PHẨM VÀO GIẢNG DẠY TRONG TRƯỜNG PHỔ THÔNGMô hình phân tử hữu cơ không chỉ cho biết đặc điểm cấu tạo và liên kết trong hợp chất hữu cơ mà còn áp dụng trong dạy cơ chế phản ứng:Bài 22: “Cấu trúc phân tử hợp chất hữu cơ IV. ỨNG DỤNG SẢN PHẨM VÀO GIẢNG DẠY TRONG TRƯỜNG PHỔ THÔNGMô hình phân tử hữu cơ không chỉ cho biết đặc điểm cấu tạo và liên kết trong hợp chất hữu cơ mà còn áp dụng trong dạy cơ chế phản ứng:* Bài 23: “Phản ứng hữu cơ”Qua hai bài trên, học sinh nắm vững kiến thức về: cấu tạo phân tử, liên kết hoá học, các loại đồng phân và phản ứng đặc trưng trong hóa hữu cơ từ đó học sinh hình thành kỹ năng làm việc với mô hình trực quan. Các nguyên liệu đã sử dụng ở bài 22, 23 có thể được dùng để tạo mô hình các phân tử khác nhau cho nhiều bài giảng hoá hữu cơ. Trên cơ sở đó giáo viên áp dụng và hướng dẫn học sinh học các chương tiếp theo một cách đơn giản và dễ dàng hơn: IV. ỨNG DỤNG SẢN PHẨM VÀO GIẢNG DẠY TRONG TRƯỜNG PHỔ THÔNGIV. ỨNG DỤNG SẢN PHẨM VÀO GIẢNG DẠY TRONG TRƯỜNG PHỔ THÔNGBài họcĐặc điểm cấu tạo phân tửTính chất hoá họcđặc trưngBài 25: AnkanMạch hở, chỉ có liên kết đơnC - C, C - HPhản ứng thếBài 26: XicloankanMạch vòng, liên kết đơnPhản ứng thếBài 29: AnkenMạch hở, 1 liên kết đôi C=CPhản ứng cộngBài 30: AnkađienMạch hở, 2 liên kết đôi C=CPhản ứng cộngBài 32: AnkinMạch hở, liên kết ba CCPhản ứng cộngVà một số bài khác Bài 35: Benzen và đồng đẳng benzenBài 38: Hệ thống hoá về HiđrocacbonBài 39: Dẫn xuất của HiđrocacbonBài 40: AncolBài 41: PhenolBài 44: Andehit - xetonBài 45: Axit cacboxylicIV. ỨNG DỤNG SẢN PHẨM VÀO GIẢNG DẠY TRONG TRƯỜNG PHỔ THÔNGIV. ỨNG DỤNG SẢN PHẨM VÀO GIẢNG DẠY TRONG TRƯỜNG PHỔ THÔNGNgoài ra mô hình này còn có thể áp dụng để dạy nhiều bài trong chương trình hoá hữu cơ lớp 12V. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC SAU KHI ỨNG DỤNG SẢN PHẨM VÀO GIẢNG DẠYSử dụng mô hình phân tử hợp chất hữu cơ vào giảng dạy tôi nhận thấy:- Đáp ứng được mục đích yêu cầu và kiến thức trọng tâm của bài. - Giáo viên thực hiện thành công việc đổi mới phương pháp giảng dạy giữ vai trò là người định hướng, dẫn dắt học sinh trong việc tiếp thu kiến thức.- Khơi dậy được khả năng sáng tạo, tính chủ động, hứng thú học tập và yêu thích môn học của học sinh đặc biệt là học sinh yếu, kém.Sản phẩm có thể áp dụng rộng rãi để dạy phần hóa học hữu cơ ở các trường từ thành thị đến nông thôn, từ THCS đến THPT. - Nguyên liệu dễ kiếm, giá thành rẻ, không độc hại:+ Đất nặn thủ công 10.000đ/hộp+ Que tính bằng tre 1.500đ/30 que+ Bút dạ 5.000đ/bút- Mô hình đơn giản, dễ làm, dễ sử dụng và sử dụng được lâu dàiV. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC SAU KHI ỨNG DỤNG SẢN PHẨM VÀO GIẢNG DẠY