Tác phẩm Truyện Kiều - Nguyễn Du
Trăm năm, trong cõi người ta,
Chữ tài, chữ mệnh, khéo là ghét nhau.
Trải qua một cuộc bể dâu,
Những điều trông thấy mà đau đớn lòng;
Lạ gì bỉ sắc, tư phong,
Trời xanh quen thói má hồng đánh ghen.
I
Cảo thơm lần giở trước đèn,
"Phong tình cổ lục" còn truyền sử xanh.
Rằng: Năm Gia tĩnh triều Minh,
10 Bốn phương phẳng lặng, hai Kinh vững vàng.
Có nhà viên ngoại họ Vương,
Gia tư nghĩ cũng thường thường bậc trung.
Một trai con thứ rốt lòng,
Vương Quan là chữ, nối dòng nho gia.
Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị, em là Thúy Vân.
Mai cốt cách, tuyết tinh thần:
Một người một vẻ, mười phân vẹn mười.
Vân xem trang trọng khác vời,
20 Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang.
Hoa cười, ngọc thốt, đoan trang,
Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da.
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc, lại là phần hơn.
Làn thu thủy, nét xuân sơn,
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
ước, Tiền Đường buổi sau. "Khi nàng gieo ngọc, trầm châu, "Đón nhau, tôi đã gặp nhau rước về. "Cùng nhau nương cửa Bồ-đề, 2990 "Thảo-am đó, cũng gần kề chẳng xa. "Phật tiền ngày bạc lân la, "Đăm đăm, nàng cũng nhớ nhà khôn khuây." Nghe tin, nở mặt, nở mày, Mừng nào lại quá mừng này nữa chăng? TK Quốc Ngữ Nov.24th 2004 Sato 89 Từ phen chiếc lá lìa rừng, Thăm tìm luống những liệu chừng nước mây. Rõ ràng hoa rụng, hương bay, Kiếp sau họa thấy, kiếp này hẳn thôi. Minh, dương, đôi ngả chắc rồi, 3000 Cõi trần mà lại thấy người cửu-nguyên! Cùng nhau lạy tạ Giác Duyên, Bộ hành một lũ, theo liền một khi. Bẻ lau, vạch cỏ, tìm đi, Tình thâm luống hãy hồ nghi nửa phần. Quanh co theo giải giang-tân, Khỏi rừng lau đã tới sân Phật-đường. Giác Duyên lên tiếng gọi nàng, Buòng trong, vội dạo sen vàng bước ra. Trông xem đủ mặt một nhà: 3010 Xuân già còn khỏe, huyên già còn tươi. Hai em phương-trưởng hòa hai, Nọ chàng Kim đó, là người ngày xưa! Tưởng bây giờ, là bao giờ, Rõ ràng mở mắt, còn ngờ chiêm bao! Giọt châu thánh thót quẹn bào, Mừng mừng, tủi tủi, biết bao sự tình! Huyên già dưới gối gieo mình, Khóc than, mình kể sự mình đầu đuôi: "Từ con lưu lạc quê người, 3020 "Bèo trôi, sóng vỗ, chốc mười lăm năm. "Tính rằng sông nước cát lầm, "Kiếp này, ai lại còn cầm gặp đây?" Ông bà trông mặt, cầm tay, Dung-quang chẳng khác chi ngày bước ra. Bấy-chầy dãi nguyệt, dầu hoa, Mười phần xuân, có gầy ba bốn phần. Nỗi mầng, biết lấy chi cân? Lời tan hợp, chuyện xa gần, thiếu đâu? Hai em hỏi trước, han sau, TK Quốc Ngữ Nov.24th 2004 Sato 90 3030 Đứng trông, chàng cũng trở sầu làm tươi. Quây nhau lạy trước Phật-đài, Tái-sinh trần-tạ lòng người từ bi. Kiệu hoa giục giã tức thì, Vương-ông dạy rước cùng về một nơi. Nàng rằng: "Chút phận hoa rơi, "Nửa đời nếm trải mọi mùi đắng cay. "Tính rằng mặt nước, chân mây, "Lòng nào còn tưởng có rày nữa không? "Được rày tái thế tương phùng. 3040 "Khát khao đã thỏa tấm lòng lâu nay. "Đã đem mình bỏ am mây, "Tuổi này gửi với cỏ cây cũng vừa. "Mùi thiền, đã bén muối dưa, "Màu thiền, ăn mặc đã ưa nâu sồng. "Sự đời, đã tắt lửa lòng, "Còn chen vào chốn bụi hồng làm chi? "Dở dang nào có hay gì? "Đã tu, tu trót quá thì, thì thôi! "Trùng sinh ân nặng biển trời, 3050 "Lòng nào nỡ dứt nghĩa người ra đi?" Ông rằng: "Bỉ thử nhất thì, "Tu hành thì cũng phải khi tòng quyền. "Phải điều cầu Phật, cầu Tiên, "Tình kia, hiếu nọ, ai đền cho đây? "Độ sinh nhờ Đức cao dày, "Lập am, rồi sẽ rước thầy ở chung." Nghe lời nàng phải chiều lòng, Giã sư, giã cảnh, đều cùng bước ra. Một đoàn về đến quan-nha, 3060 Đoàn viên, vội mở tiệc hoa vui vầy. Tàng tàng, chén cúc dở say, Đứng lên, Vân mới giải bày một hai. Rằng: "Trong tác hợp cơ trời. "Hai bên gặp gỡ, một lời kết giao. TK Quốc Ngữ Nov.24th 2004 Sato 91 "Gặp cơn bình địa ba đào, "Vậy đem duyên chị buộc vào duyên em. "Cũng là phận cải, duyên kim, "Cũng là máu chảy, ruột mềm chớ sao? "Những là rày ước, mai ao, 3070 "Mười lăm năm ấy, biết bao nhiêu tình! "Bây giờ gương vỡ lại lành, "Khuôn thiêng lừa lọc, đã đành có nơi. "Còn duyên, may lại còn người, "Còn vầng trăng bạc, còn lời nguyền xưa. "Quả mai ba bảy dương vừa, "Đào non sớm liệu xe tơ kịp thì." Dứt lời, nàng vội gạt đi: "Sự muôn năm củ, kể chi bây giờ? "Một lời tuy có ước xưa, 3080 "Xét mình dãi gió, dầu mưa đã nhiều. "Nói càng hổ thẹn trăm chiều, "Thì cho ngọn nước thủy triều chảy xuôi!" Chàng rằng: "Nói cũng lạ đời! "Dẫu lòng kia vậy, còn lời ấy sao? "Một lời đã trót thâm giao, "Dưới dày có đất, trên cao có trời! "Dẫu rằng vật đổi, sao dời, "Tử sinh, cũng giữ lấy lời tử sinh! "Duyên kia có phụ chi tình, 3090 "Mà toan chia gánh chung tình làm hai?" Nàng rằng: "Gia thất duyên hài, "Chút lòng ân ái, ai ai cũng lòng." Nghĩ rằng: "Trong đạo vợ chồng, "Hoa thơm phong nhụy, trăng vòng tròn gương. "Chữ trinh đáng giá nghìn vàng, "Đuốc hoa chẳng thẹn với chàng mai xưa! "Thiếp từ ngộ biến đến giờ, "Ong qua, bướm lại, đã thừa xấu xa. "Bấy chầy, gió táp mưa sa, TK Quốc Ngữ Nov.24th 2004 Sato 92 3100 "Mấy trăng cũng khuyết, mấy hoa cũng tàn! "Còn chi là cái hồng nhan? "Đã xong thân thế, còn toan nỗi nào? "Nghĩ mình, chẳng hổ mình sao? "Dám đem trần-cấu dự vào bố-kinh! "Đã hay chàng nặng vì tình, "Trông hoa đèn, chẳng thẹn mình lắm ru! "Từ rày khép cửa phòng thu, "Chẳng tu, thì cũng như tu mới là! "Chàng dầu nghĩ đến tình xa, 3110 "Đem tình cầm sắt, đổi ra cầm cờ. "Nói chi kết tóc, xe tơ? "Đã buồn cả ruột, lại dơ cả đời!" Chàng rằng: "Khéo nói nên lời! "Mà trong lẽ phải có người có ta. "Xưa nay trong đạo bàn bà, "Chữ trinh kia cũng có ba bảy đường: "Có khi biến, có khi thường, "Có quyền, nào phải một đường chấp kinh? "Như nàng lấy hiếu làm trinh, 3120 "Bụi nào cho đục được mình ấy vay? "Trời còn để có hôm nay, "Tan sương đầu ngõ, vén mây giữa trời. "Hoa tàn mà lại thêm tươi, "Trăng tàn mà lại hơn mười rằm xưa. "Có điều chi nữa mà ngờ, "Khách qua đường để hững hờ chàng Tiêu?" Nghe chàng nói đã hết điều, Hai thân thì cũng quyết theo một bài. Hết lời khôn lẽ chối lời, 3130 Cúi đầu, nàng những ngắn dài thở than. Nhà vừa mở tiệc đoàn viên, Hoa soi ngọn đuốc, hồng chen bức là. Cùng nhau giao-bái một nhà, Lễ đà đủ lễ đôi đà đủ đôi. TK Quốc Ngữ Nov.24th 2004 Sato 93 Động-phòng dìu dặt chén mồi, Bâng khuâng duyên mới, ngậm ngùi tình xưa. Những từ sen ngó, đào tơ, Mười lăm năm, mới bây giờ là đây! Tình duyên ấy, hợp tan này, 3140 Bi-hoan mấy nỗi, đêm chầy trăng cao. Canh khuya bức gấm rủ thao, Dưới đèn tỏ dạng, má đào thêm xuân. Tình nhân lại gặp tình nhân, Hoa xưa ong cũ, mấy phân chung tình! Nàng rằng: "Phận thiếp đã đành, "Có làm chi nữa cái mình bỏ đi! "Nghĩ chàng nghĩa cũ, tình ghi, "Chiều lòng gọi có xướng-tùy mảy may. "Riêng lòng đã thẹn lắm thay, 3150 "Cũng là mặt dạn, mày dày, khó coi! "Những như âu yếm vành ngoài, "Còn toan mở mặt với người cho qua. "Lại như những thói người ta, "Vớt hương dưới đất, bẻ hoa cuối mùa. "Cũng dơ giở nhuốc bày trò, "Còn tình đâu nữa, là thù đấy thôi! "Người yêu, ta xấu với người, "Yêu nhau, thì lại bằng mười phụ nhau. "Cửa nhà dù tính về sau, 3160 "Thì còn em đó, lọ cầu chị đây? "Chữ trinh còn một chút này, "Chẳng cầm cho vững, lại giày cho tan! "Còn nhiều ân ái chan chan, "Hay gì vầy cái hoa tàn mà chơi?" Chàng rằng: "Gắn bó một lời, "Bỗng không cá nước, chim trời lỡ nhau. "Xót người lưu lạc bấy lâu, "Tưởng thề thốt nặng cũng đau đớn nhiều! "Thương nhau sinh tử đã liều, TK Quốc Ngữ Nov.24th 2004 Sato 94 3170 "Gặp nhau còn chút bấy nhiêu là tình. "Chừng xuân tơ liễu còn xanh, "Nghĩ rằng chưa thoát khỏi vành ái ân. "Gương trong chẳng chút bụi trần, "Một lời quyết hẳn muôn phần kính thêm. "Bấy lâu đáy bể, mò kim, "Là nhiều vàng đá, phải tìm trăng hoa? "Ai ngờ lại họp một nhà, "Lọ là chăn gối, mới ra sắt cầm!" Nghe lời sửa áo, cài trâm, 3180 Khấu đầu lạy tạ cao thâm nghìn trùng: "Thân tàn gạn đục khơi trong, "Là nhờ quân tử khác lòng người ta. "Mấy lời tâm phúc ruột rà, "Tương tri đường ấy, mới là tương tri! "Chở che, đùm bọc, thiếu gì? "Trăm năm danh tiết cũng vì đêm nay!" Thoắt thôi, tay lại cầm tay, Càng yêu vì nết, càng say vì tình. Thêm nến giá, nối hương bình, 3190 Cùng nhau lại chuốc chén quỳnh giao hoan. Tình xưa lai láng khôn hàn, Thong dong, lại hỏi ngón đàn ngày xưa. Nàng rằng: "Vì mấy đường tơ, "Lầm người cho đến bây giờ mới thôi! "Ăn năn thì sự đã rồi! "Nể lòng người cũ, vâng lời một phen." Phim đàn dìu dặt tay tiên, Khói trầm cao thấp, tiếng huyền gần xa. Khúc đâu đầm ấm dương hòa! 3200 Ấy là hồ-điệp hay là Trang-sinh? Khúc đâu êm ái xuân tình! Ấy hồn Thục-đế hay mình đỗ-quyên? Trong sao châu rõ duềnh quyên! Ấm sao hạt ngọc Lam Điền mới đông! TK Quốc Ngữ Nov.24th 2004 Sato 95 Lọt tai nghe suốt năm cung, Tiếng nào là chẳng não nùng xôn xao. Chàng rằng: Phổ ấy tay nào? Xưa sao sầu thảm, nay sao vui vầy? Tẻ vui bởi tại lòng này, 3210 Hay là khổ-tận, đến ngày cam-lai? Nàng rằng: "Vì chút nghề chơi, "Đoạn trường tiếng ấy hại người bấy lâu! "Một phen tri-kỷ cùng nhau, "Cuốn dây từ đấy, về sau cũng chừa." Truyện trò chưa cạn tóc tơ, Gà đà gáy sáng, trời vừa rạng đông. Tình riêng chàng lại nói sòng, Một nhà ai cũng lạ lùng khen khao. Cho hay thục nữ chí cao, 3220 Phải người sớm mận, tối đào như ai? Hai tình vẹn vẽ hòa hai, Chẳng trong chăn gối, cũng ngoài cầm thơ. Khi chén rượu, lúc cuộc cờ, Khi xem hoa nở, khi chờ trăng lên. Ba-sinh đã phỉ mười nguyền, Duyên đôi lứa cũng là duyên bạn bầy. Nhớ lời, lập một am mây, Khiến người thân tín rước thầy Giác Duyên. Đến nơi đóng cửa, gài then, 3230 Rêu trùm kẽ ngạch, cỏ lên mái nhà, Sư đà hái thuốc phương xa, Mây bay, hạc lánh, biết là tìm đâu? Nặng vì chút nghĩa bấy lâu, Trên am cứ giữ hương dầu hôm mai. Một nhà phúc lộc gồm hai, Nghìn năm dằng-dặc, quan-giai lần-lần. Thừa gia chẳng hết nàng Vân, Một cây cù-mộc, một sân quế-hòe. TK Quốc Ngữ Nov.24th 2004 Sato 96 Phong lưu phú quí ai bì, 3240 Vườn xuân một cửa, để bia muôn đời. Ngẫm hay muôn sự tại trời, Trời kia đã bắt làm người có thân. Bắt phong trần, phải phong trần, Cho thanh cao, mới được phần thanh cao. Có đâu thiên vị người nào, Chữ Tài, chữ Mệnh dồi dào cả hai, Có tài, mà cậy chi tài? Chữ tài liền với chữ tai một vần. Đã mang lấy nghiệp vào thân, 3250 Cũng đừng trách lẫn Trời gần, Trời xa. Thiện căn ở tại lòng ta, Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài! Lời quê chắp nhặt dông dài, Mua vui cũng được một vài trống canh.
File đính kèm:
- truyen-kieu.pdf