Bài giảng Giải phẫu sinh lý người - Chương 9: Hệ sinh dục

Chương X. Hệ Sinh Dục 
 Cấu tạo bộ máy sinh dục nam . 
Sinh lý bộ máy sinh dục nữ 
 Sinh lý bộ máy sinh dục nam 
 Cấu tạo bộ máy sinh dục nữ 
Bộ Máy Sinh Dục Nam 
 Bao gồm : 
 Tinh hoàn . 
 Các đường tinh , túi tinh . 
 Dương vật và bìu . 
 Cơ quan liên quan : Tuyến tiền liệt . 
Tinh hoàn 
Dương 
vật 
Mào tinh 
 hoàn 
Ống dẫn 
 tinh 
Tinh Hoàn 
 Vừa là tuyến ngoại tiết 
( sản xuất tinh trùng và tinh dịch ) vừa là tuyến nội tiết ( tiết ra Testosteron đổ vào máu ) 
 Có 2 tinh hoàn , hình 
tròn dẹt , nằm trong bìu , 
mặt nhẵn , sờ hơi rắn . 
 Cấu tạo trong của tinh hoàn gồm nhiều ống sinh tinh , sau đó đổ vào các ống dẫn . 
Ống dẫn tinh 
Tinh hoàn 
Mào tinh hoàn 
Các Đường Tinh 
 Mào tinh : chụp lên tinh hoàn giống cái mào , 1 đầu gắn với tinh hoàn , 1 đầu gắn với ống dẫn tinh . 
 Ống tinh : từ mào tinh hoàn , quặt ngược lên , chạy qua ống bẹn vào chậu hông . 
 Túi tinh : có 2 túi , bề mặt xù xì . 
 Ống phóng tinh : nằm trong tuyến tiền liệt , có 1 lỗ nhỏ thông vào niệu đạo 
Mào tinh 
Ống 
dẫn tinh 
Bàng quang 
Túi tinh 
Tuyến tiền liệt 
Dương vật 
 Là cơ quan Niệu – Sinh dục . 
 Cấu tạo bởi vật xốp và vật hang. 
 Có niệu đạo chạy chính giữa để dẫn nước tiểu . 
 Đầu dương vật gọi là quy đầu , đầu niệu đạo gọi là miệng sáo . 
Niệu 
 đạo 
Dương 
 vật 
Miệng 
 sáo 
Quy 
đầu 
Sinh Lý Bộ Máy Sinh Dục Nam 
 Chức năng ngoại tiết : 
 Tinh trùng là 1 TB sinh dục nam , mang NST giới tính Y . cấu tạo gồm 3 phần : đầu , thân , đuôi ; đuôi giúp tinh trùng chuyển động để đến với trứng . 
 Tuyến tiền liệt tiết dịch để trung hòa toan tính ở niệu đạo . 
 Chức năng nội tiết : 
 Tiết ra Tostesteron có tác dụng phát triển những giới tính phụ của nam : mọc râu , mọc lông , vỡ tiếng . 
Bộ Máy Sinh Dục Nữ 
 Gồm các phần : 
 2 buồng trứng 
 2 vòi trứng 
 Tử cung 
 Âm đạo 
 Âm hộ 
Buồng trứng 
Vòi trứng 
Tử cung 
Âm đạo 
Âm hộ 
Buồng Trứng 
 Vừa là tuyến ngoại tiết ( tạo ra trứng ) vừa là tuyến nội tiết ( tiết ra Hormon sinh dục nữ đổ vào máu ). 
 Có 2 bt nằm ở 2 bên của chậu hông bé . Hình hạt thị dẹt , hơi hồng , khi có kinh nguyệt màu đỏ tím . 
 Trong bt có nhiều nang trứng ở các giai đoạn khác nhau , mỗi chu kỳ KN có 1 nang trứng chín , vỡ rụng để lại sẹo gọi là hoàng thể . Sau đó teo đi , nếu có thai tồn tại đến tháng thứ 6. 
Buồng trứng 
Hoàng thể 
Nang trứng chín 
Loa vòi 
Nang trứng 
các thời kỳ 
Vòi Trứng 
 Là ống đẫn trứng đi từ buồng trứng tới tử cung , dài 10-12cm, màu hồng . 
 Đầu vòi phía buồng trứng xòe ra như một cái loa để đón trứng chín rụng . 
 Trứng thường gặp tinh trùng ở 1/3 ngoài của vòi trứng để thụ tinh sau đó tiến về tử cung làm tổ . Nếu trứng thụ tinh và phát triển ở vòi thì gây chửa ngoài tử cung . 
Vòi trứng 
Loa 
vòi 
Buồng 
trứng 
Tử Cung 
 Là nơi trứng đã thụ tinh làm tổ và phát triển thành thai nhi . Sau 9 tháng 10 ngày tử cung sẽ co bóp đẩy thai ra ngoài . Tử cung còn là nơi sinh ra kinh nguyệt . 
 Tử cung là một khối cơ trơn hình quả xu xu , gồm : thân , eo và cổ . Nằm sau bàng quang , trước trực 
tràng và trên âm đạo . 
 Khi thai phát triển tử 
cung phát triển theo và có khả năng chứa đựng từ 5ml đến 5-7 lít . 
Tử cung 
Bàng 
Quang 
Âm đạo 
Trực tràng 
Thân 
 TC 
Eo 
TC 
Cổ 
TC 
Tử cung khi mang thai 
Âm Đạo Và Bộ Phận Sinh Dục Ngoài 
 Âm đạo : 
 Hình ống , dài 7-8cm, đi từ cổ tử cung đến âm hộ , ở sau bàng quang và niệu đạo . 
 Bộ Phận Sinh Dục Ngoài : 
 Môi to và môi bé . 
 Tuyến Bartholin . 
 Âm vật 
 Màng trinh 
 Lỗ niệu đạo 
 Cổ 
Tử cung 
Âm đạo 
 m hộ 
Màng 
 trinh 
Sinh Lý Của Bộ Máy Sinh Dục Nữ 
 Chức năng nội tiết : 
 Nang trứng tiết ra Foliculin . 
 Hoàng thể tiết ra Progesteron . 
 Chức năng ngoại tiết : 
 Khi trứng chín và rụng , loa vòi hứng trứng di chuyển vào trong , nếu gặp tinh trùng trứng được thụ tinh và làm tổ ở tử cung , nếu trứng không thụ tinh , xảy ra hiện tượng kinh nguyệt . 
Hiện Tượng Kinh Nguyệt 
 Kinh nguyệt là một hiện tượng sinh lý có chu kỳ của phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ ( khoảng từ 13 – 50 tuổi ) . 
 Bản chất của hiện tượng này là sự bong niêm mạc tử cung cùng với máu do trứng không được thụ tinh nên không làm tổ ở tử cung . 
 Thông thường 2 chu kỳ kinh nguyệt cách nhau từ 28-35 ngày . Kinh nguyệt kéo dài khoảng 3-5 ngày . 
Quá trình thụ tinh và làm tổ 
Trứng 
Hợp 
 tử 
Phôi 
 thai 
Tử 
cung