Bài giảng môn Đại số Khối 6 - Chương 1 - Bài 13: Ước và bội (Bản đẹp)

1. Ước và bội 
Nếu cú số tự nhiờn a chia hết cho số tự nhiờn b thỡ ta núi a là bội của b, cũn b là ước của a. 
Tiết 24. ƯỚC VÀ BỘI 
a 
b 
a là bội của b 
b là ước của a 
 20 
5 
 20 là  của 5 
 5 là  của 20 
Vớ dụ: 
bội 
ước 
?1 
Số 18của 3, của 4 
Số 4. của 12,  của 15 
là bội 
khụng là bội 
là ước 
khụng là ước 
Kớ hiệu : 
 + Tập hợp cỏc ước của a là Ư(a ) 
 + Tập hợp cỏc bội của a là B(a ) 
2. Cỏch tỡm ước và bội 
a, Cỏch tỡm bội 
Vớ dụ : Tỡm cỏc bội nhỏ hơn 30 của 4 
Vớ dụ 1: Tỡm cỏc bội của 4 nhỏ hơn 30 ? 
Muốn tỡm cỏc bội nhỏ hơn 30 của 7 ta phải tỡm cỏc số thoả món những điều kiện nào ? 
4 . 0 = 
0 
4 . 1 = 
4 
4 . 2 = 
8 
4 . 3 = 
12 
4 . 4 = 
16 
4 . 5 = 
20 
. 
( Loại vỡ 32 > 30 ) 
 Đõy là cỏc bội của 4 nhỏ hơn 30 
4 . 6 = 
24 
4 . 7 = 
28 
4 . 8 = 
32 
Kớ hiệu : 
 + Tập hợp cỏc ước của a là Ư(a ) 
 + Tập hợp cỏc bội của a là B(a ) 
2. Cỏch tỡm ước và bội 
a, Cỏch tỡm bội 
Vớ dụ : Tỡm cỏc số tự nhiờn x mà x B(4) và x < 30? 
 Quy tắc : Ta có thể t ì m các bội của một số khác 0 bằng cách nhân số đó lần lượt với 0; 1; 2; 3; 4;  
 vỡ x < 30 
Tỡm cỏc số tự nhiờn x mà x B(8) và x < 40? 
?2 
x  0; 8; 16; 24; 32 
x B(4) = 0; 4; 8; 12; 16; 20; 24; 28; 32,  
 nờn 
x  0; 4; 8; 12; 16; 20; 24; 28 
2. Cỏch tỡm ước và bội 
b, Cỏch tỡm ước: 
Vớ dụ : Tỡm tập hợp Ư(6) 
 Quy tắc : Ta có thể t ì m các ước của a bằng cách lần lượt chia a cho các số tự nhiên từ 1 đến a để xét xem a chia hết cho nh ữ ng số nào, khi đó các số ấy là ước của a. 
 Ư(6) = 1; 2; 3; 6 
a, Cỏch tỡm bội 
 Viết cỏc phần tử của tập hợp Ư(12) 
?3 
 Ư(12) = 1; 2; 3; 4; 6; 12 
 Tỡm cỏc ước của 1 và tỡm một vài bội của 1 
?4 
Ư(1) = 1 
B(1) = 1; 2; 3; 4; 5; 6,  
Trong lúc ôn về bội và ư ớc nhóm bạn lớp 6 tranh luận : 
Mai nói: Trong tập hợp số tự nhiên có một số là bội của mọi số khác 0. 
An: Tớ thấy có một số là ư ớc của mọi số tự nhiên . 
Huy : Mình cũng tìm đư ợc một số tự nhiên không phải là ư ớc của bất cứ số nào . 
Củng cố 
Lan : Mình cũng tìm đư ợc một số tự nhiên chỉ có đ úng một ư ớc số . 
Số 0 
Số 0 
Số 1 
Số 1 
Các em cho biết đ ó là những số nào vậy ? 
Vừa lúc đ ó cô giáo dạy toán đi qua, các bạn xúm lại hỏi , cô bảo : Cả bốn em đ ều đ úng ! 
Chỳ ý 
 * Số 0 là bội của mọi số khác 0. 
 * Số 1 là ư ớc của mọi số tự nhiên . 
* Số 0 không phải là ư ớc của bất cứ số tự nhiờn nào . 
 * Số 1 chỉ có một ư ớc là 1. 
CỦNG CỐ 
Cỏch tỡm bội của số b (b ≠ 0 ) 
Cỏch tỡm ước của số a (a>1) 
* Lấy số b nhõn lần lượt với cỏc số 0 ; 1 ; 2 ; 3 ; 4 ;   Kết quả nhõn được là bội của b. 
* Lấy số a chia lần lượt cho cỏc số tự nhiờn từ 1 đến a .  Nếu a chia hết cho số nào thỡ số đú là ước của a . 
nhõn 
chia 
0 ; 1 ; 2 ; 3 ; 4 ;  
1 đến a 
a 
b 
a là bội của b 
b là ước của a 
Bài 114 (SGK-Tr45) 
 Có 36 HS vui chơi . Các bạn đ ó muốn chia đ ều 36 người vào các nhóm . Trong các cách chia sau cách nào thực hiện đư ợc ? H óy điền vào ụ trống trong trường hợp chia được . 
Cỏch chia 
số nhúm 
Số người ở một nhúm 
Thứ nhất 
4 
. 
Thứ hai 
6 
Thứ ba 
8 
. 
Thứ tư 
12 
  . 
6 
9 
3 
Vậy số 36 chia hết cho cỏc số 4, 9, 6, 12, 3. Vậy dựng từ nào để chỉ 
quan hệ của 36 với cỏc số đú? 
Bài 113( SGK/44) 
Tìm x sao cho : 
c) x Ư(20) và x > 8. 
a) x  B(12 ) và 20  x  50 
 x = 24; 36; 48 
 x = 10; 20 
 Biết a.b = 48 ; 5.x = y (a, b, x, y N*). 
 Hóy chọn một trong cỏc từ: ước , bội điền vào chỗ trống ( ) để được phỏt biểu đỳng: 
a là của 48 
b là của 48 
x là của y 
y là của x 
48 là của x 
5 là của y 
Bài tập ỏp dụng 
ước 
bội 
ước 
ước 
ước 
bội