Bài giảng môn Sinh học Lớp 11 - Bài 35: Hoocmôn thực vật

Hãy quan sát tranh vẽ và cho biết đây là hiện tượng gì ? 
 Nguyên nhân của hiện tượng trên ? 
 Hoạt động hướng sáng của thân . 
 Tác động của auxin . 
HOOCMÔN THỰC VẬT 
BÀI 35: 
I – KH ÁI NIỆM 
* Khái niệm : 
Hooc môn thực vật là gì ? 
* Đặc điểm chung : 
Đặc điểm chung của hooc môn thực vật ? 
Hooc môn thực vật gồm có những loại nào ? 
Gồm : 
 Hooc môn kích thích : 
- Hooc môn ức chế : 
Là các chất hữu cơ do cơ thể tiết ra có tác dụng điều tiết hoạt động sống của cây . 
 - Được tạo ra ở một nơi nhưng gây ra phản ứng tại một nơi khác trong cây 
 - Với nồng độ rất thấy nhưng gây ra những biến đổi mạnh trong cơ thể 
 - Tính chuyên hoá thấp hơn nhiều so với hooc môn ở động vật bậc cao 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
Các em hãy hoàn thành bảng sau : 
Loại Hoocmôn 
Nơi sản sinh 
Ứng dụng 
Tác động 
Ở mức tế bào 
Ở mức cơ thể 
Auxin 
Đỉnh của thân và cành 
Kích thích quá trình nguyên phân và sinh trưởng giãn dài của TB 
Hướng động , ứng động , kích thích nảy mầm của hạt , chồi , kích thích ra rễ phụ thể hiện ưu thế đỉnh . 
Kích thích ra rễ ở cành giâm , cành chiết , tăng tỉ lệ thụ quả , tạo quả không hạt , nuôi cấy mô và tế bào thực vật , diệt cỏ 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
+ 
- 
+ 
- 
Tương tự , auxin được vận chuyển xuống phần ở thấp hơn và kích thích sinh trưởng vùng này . Một số thí nghiệm cho thấy cây có thể nhận biết được trọng lực để phân bố auxin 
Auxin được vận chuyển đến bên không được chiếu sáng , kích thích sự kéo dài tế bào , phần được chiếu sáng sinh trưởng chậm hơn  cây hướng về phía có ánh sáng 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
1 - AUXIN : 
* TÝnh h­íng ® éng : 
* Kìm hãm sự rụng lá , hoa , quả 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
1 - AUXIN : 
* Gây hiện tượng ưu thế ngọn 
Auxin kích thích tổng hợp êtylen và chính chất này đã ức chế sự ST của chồi bên . 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
1 - AUXIN : 
* Kích thích ra rễ 
C ó Auxin 
Không có auxin 
Qu ¶ ®­ îc t¹o ra do thô tinh b×nh th­êng 
Qu ¶ bÞ lo¹i bá h¹t vµ xö lÝ AIA. 
Qu ¶ bÞ lo¹i bá h¹t vµ kh«ng xö lÝ AIA 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
1 - AUXIN : 
Hạt là nguồn cung cấp auxin cho quả phát triển 
1 - AUXIN : 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
Ngoài Auxin tự nhiên còn có Auxin nhân tạo 
Loại Hoocmôn 
Nơi sản sinh 
Ứng dụng 
Tác động 
Ở mức tế bào 
Ở mức cơ thể 
Auxin 
Gibêrelin 
( GA) 
Đỉnh của thân và cành 
Kích thích quá trình nguyên phân và sinh trưởng giãn dài của TB 
Hướng động , ứng động , kích thích nảy mầm của hạt , chồi , kích thích ra rễ phụ thể hiện ưu thế đỉnh . 
Kích thích ra rễ ở cành giâm , cành chiết , tăng tỉ lệ thụ quả , tạo quả không hạt , nuôi cấy mô và tế bào thực vật , diệt cỏ . 
Lá và rễ 
Kích thích quá trình nguyên phân và sinh trưởng giãn dài của TB 
Kích thích nảy mầm của hạt , chồi , củ,kích thích sinh trưởng chiều cao của cây , tạo quả không hạt , tăng tốc độ phân giải tinh bột . 
Kích thích nảy mầm cho khoai tây,kích thích sinh trưởng chiều cao cây lấy sợi,tăng tốc độ phân giải tinh bột để sản xuất mạch nha , đồ uống  
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
Kích thích sự nảy mầm của hạt , củ 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
2 – GIBÊRÊLIN( GA) 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
2 - GIBÊRÊLIN : 
Kích thích sự sinh trưởng kéo dài của thân 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
2 - GIBÊRÊLIN : 
Tăng kích thước quả và tạo quả không hạt : GA kích thích cuống nho sinh trưởng , tạo không gian cho quả phát triển 
Phun GA, kÝch thÝch sù sinh tr­ëng cña c©y mÝa 
Kích thích sự ra hoa 
2 - GIBÊRÊLIN : 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
Cam kh«ng h¹t 
D­a hÊu kh«ng h¹t 
GA gióp t¹o qu ¶ kh«ng h¹t 
2 - GIBÊRÊLIN : 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
Loại Hoocmôn 
Nơi sản sinh 
Ứng dụng 
Tác động 
Ở mức tế bào 
Ở mức cơ thể 
Auxin 
Gibêrelin 
Đỉnh của thân và cành 
Kích thích quá trình nguyên phân và sinh trưởng giãn dài của TB 
Hướng động , ứng động , kích thích nảy mầm của hạt , chồi , kích thích ra rễ phụ thể hiện ưu thế đỉnh . 
Kích thích ra rễ ở cành giâm , cành chiết , tăng tỉ lệ thụ quả , tạo quả không hạt , nuôi cấy mô và tế bào thực vật , diệt cỏ 
Lá và rễ 
Kích thích quá trình nguyên phân và sinh trưởng giãn dài của TB 
Kích thích nảy mầm của hạt , chồi , củ,kích thích sinh trưởng chiều cao của cây , tạo quả không hạt , tăng tốc độ phân giải tinh bột . 
Kích thích nảy mầm cho khoai tây,kích thích sinh trưởng chiều cao cây lấy sợi,tăng tốc độ phân giải tinh bột để sản xuất mạch nha , đồ uống  
Ở rễ , 
Kích thích sự phân chia của TB, làm chậm quá trình già của TB 
- Hoạt hoá sự phân hoá , phát sinh chồi thân trong nuôi cấy mô callus 
- Kìm hãm sự già hoá của cây 
- Nồng độ cao : kích thích ra rễ 
 - Nồng độ thấp : kích thích nảy chồi 
- Dùng trong nuôi cấy TB và mô thực vật ( kinêtin ) 
Xitôkinin 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
3 - XITÔKININ : 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
Xic«tin cao : KÝch thÝch ra rÔ . 
Xic«tin thÊp : KÝch thÝch n¶y chåi . 
3 - XITÔKININ : 
II - H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
K×m h·m sù gi µ ho¸ cña c©y 
Ở mức cơ thể 
Ứng dụng 
Êtilen 
Chủ yếu ở lá già , hoa già , quả chín 
Ức chế sự phân chia của TB, làm tăng quá trình già của TB 
Thúc quả chóng chín , hình thành tầng rời ở cuống lá , kích thích sự ra hoa , sự xuất hiện rễ phụ ở cành giâm 
- Kích thích quả mau chín , tạo quả trái vụ ( dứa , xoài ) 
- Kích thích tạo rễ ở cành giâm 
Loại hooc môn 
Nơi sản sinh 
Tác động 
Ở mức tế bào 
III - H OOCMÔN ỨC CHẾ SINH TRƯỞNG: 
III - H OOCMÔN ỨC CHẾ SINH TRƯỞNG: 
2 - ÊTILEN ( H 2 C = CH 2 ): 
Bên trái : cây được phun 50ppm 	ethylene trong 3 ngày 
Bên phải : cây đối chứng 
Ở mức cơ thể 
Ứng dụng 
Êtilen 
Axit abxixic 
( AAB) 
Chủ yếu ở lá già , hoa già , quả chín 
Ức chế sự phân chia của TB, làm tăng quá trình già của TB 
Thúc quả chóng chín , hình thành tầng rời ở cuống lá , kích thích sự ra hoa , sự xuất hiện rễ phụ ở cành giâm 
- Kích thích quả mau chín , tạo quả trái vụ ( dứa , xoài ) 
- Kích thích tạo rễ ở cành giâm 
- Mô thực vật có mạch 
- Lá , chóp rễ ở TV có hoa 
Ức chế sự phân chia của TB, làm tăng quá trình già của TB 
 Kích thích sự rụng lá 
Ức chế sự sinh trưởng của cành , lóng 
 Gây ngủ ở hạt,chồi - Điều chỉnh sự đóng mở khí khổng - Tương quan AAB/GA điều tiết trạng thái ngủ và hoạ động của hạt , chồi . 
Loại hooc môn 
Nơi sản sinh 
Ức chế sự chín và ngủ của hạt , bảo vệ hạt giống , củ giống 
Tác động 
Ở mức tế bào 
III - H OOCMÔN ỨC CHẾ SINH TRƯỞNG: 
III – T ƯƠNG QUAN H OOCMÔN THỰC VẬT 
Quan sát lại hình sau : 
Auxin/cytokinin cao 
 kích thích ra rễ 
Auxin/cytokinin thấp 
 kích thích nảy chồi 
III – T ƯƠNG QUAN H OOCMÔN THỰC VẬT 
Tương quan giữa các hooc môn kích thích với nhau như thế nào ? 
Tương quan giữa các hooc môn đối kháng với nhau ntn ? 
* Tương quan giữa hooc môn kích thích với nhau : 
Điều tiết sự phát triển của mô callus 
* Tương quan giữa hooc môn đối kháng với nhau : 
Điều tiết trạng thái sinh lí của hạt 
C ỦNG CỐ: 
Hoocmôn 
Ứng dụng 
1. Auxin 
a. Ức chế hạt nảy mầm và kích thích sự rụng lá 
2. Gibêrin 
b. Thúc quả xanh chóng chín và cảm ứng ra hoa ở cây dứa 
3. Xitôkinin 
c. Kích thích ra rễ của cành giâm ( chiết ) và kích thích thu tinh tạo hạt 
4. Êtilen 
d. Nuôi cấy tế bào và mô thực vật ( nhân giống vô tính ) và kích thích sinh trưởng của chồi non 
5. Axit abxixic 
đ. P h á ngủ cho mầm hạt , củ khoai tây và tạo quả không hạt 
 GhÐp tªn hoocmon víi øng dôngcña nã 
Loại Hoocmôn 
Nơi sản sinh 
Ứng dụng 
Tác động 
Ở mức tế bào 
Ở mức cơ thể 
Phi ếu học tập số 1: H OOCMÔN KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG: 
Auxin 
Gibêrelin 
(GA) 
Xitôkinin 
Ở mức cơ thể 
Ứng dụng 
Êtilen 
Loại hooc môn 
Nơi sản sinh 
Tác động 
Ở mức tế bào 
Phi ếu học tập số 2: H OOCMÔN ỨC CHẾ SINH TRƯỞNG: 
Axit abxixic 
( AAB)