Bài giảng môn Sinh học Lớp 11 - Bài 37: Sinh trưởng và phát triển ở động vật (Bản chuẩn kiến thức)

Tiết 36 - Bài 37. Sinh trưởng và phát triển ở động vật 
B - SINH TR ƯỞNG V À PH ÁT TRI ỂN Ở ĐỘNG VẬT 
Ch ương III. SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN 
Nhận xét sự biến đổi về kích thước và khối lượng từ trứng thành gà trưởng thành ? 
Sinh trưởng của cơ thể động vật là gì ? 
I. KH ÁI NI ỆM SINH TR ƯỞNG V À PH ÁT TRI ỂN Ở ĐỘNG VẬT 
* Sinh tr ưởng của c ơ th ể động vật là quá trình tăng kích thước của cơ thể do tăng số lượng và kích thước tế bào. 
Nh ận x ét s ự bi ến đổi v ề h ình thái từ trứng thành gà trưởng thành? 
Ph át triển của cơ thể động vật là gì ? 
* Ph át tri ển c ủa c ơ th ể động vật là quá trình biến đổi bao gồm sinh trưởng, phân hoá tế bào và phát sinh hình thái các cơ quan và cơ thể. 
Biến thái là gì ? 
* Bi ến th ái là sự thay đổi đột ngột về hình thái, cấu tạo và sinh lí của động vật khi sinh ra hoặc nở ra từ trứng. 
I. KH ÁI NI ỆM SINH TR ƯỞNG V À PH ÁT TRI ỂN Ở ĐỘNG VẬT 
Kh ô ng qua bi ến th ái 
Qua bi ến th ái không hoàn toàn 
Qua bi ến th ái hoàn toàn 
II. PH ÁT TRI ỂN KH Ô NG QUA BI ẾN TH ÁI 
Động vật thường phát triển qua biến thái hay không qua biến thái? Cho ví dụ? 
* Đa số động vật phát triển không qua biến thái: người, trâu, bò, lợn, gà ... 
Quan sát hình vẽ: phát triển không qua biến thái ở người diễn ra như thế nào? 
* Phát triển không qua biến thái ở người: + Giai đoạn phôi: hợp tử	 phôi cơ quan. + Giai đoạn sau sinh: Con sinh ra có đặc điểm hình thái và cấu tạo tương tự người trưởng thành . 
NP 
BH 
Sơ đồ phát triển không qua biến thái ở người 
III. PH ÁT TRI ỂN QUA BI ẾN TH ÁI 
S ơ đồ phát triển qua biến thái hoàn toàn ở bướm 
S ơ đồ phát triển qua biến thái không hoàn toàn ở châu chấu 
Châu chấu 
Bướm 
Quan sát hình vẽ hoàn thành phiếu học tập sau theo nhóm trong 5 phút 
III. PH ÁT TRI ỂN QUA BI ẾN TH ÁI 
S ơ đồ phát triển qua biến thái hoàn toàn ở bướm 
S ơ đồ phát triển qua biến thái không hoàn toàn ở châu chấu 
Châu chấu 
Bướm 
N ội dung 
Ph át tri ển qua bi ến th ái ho àn to àn (bướm) 
Ph át tri ển qua bi ến th ái kh ô ng ho àn to àn (châu chấu) 
Giai đoạn phôi 
 (trong trứng) 
Giai đoạn hậu phôi 
Con non 
(ấu trùng) 
Nhộng 
Trưởng thành 
III. PH ÁT TRI ỂN QUA BI ẾN TH ÁI 
N ội dung 
Ph át tri ển qua bi ến th ái ho àn to àn 
(bướm) 
Ph át tri ển qua bi ến th ái 
kh ô ng ho àn to àn (châu chấu) 
Giai đoạn phôi 
 (trong trứng) 
Trứng hợp tử phôi ấu trùng(sâu non) 
Trứng hợp tử phôi ấu trùng 
Giai đoạn hậu phôi 
Con non (ấu trùng) 
- Có dạng sâu khác con trưởng thành: có nhiều chân, miệng kiểu nghiền. 
- Ăn lá cây, ruột có nhiều enzim tiêu hoá 
- Lột xác nhiều lần để lớn 
- Gần giống con trưởng thành, chưa có cánh. 
- Ăn lá cây giống con trưởng thành. 
- Lột xác nhiều lần để lớn. 
Nhộng (trung gian) 
- Biến đổi các cơ quan: cơ quan cũ tiêu biến thay thế bằng các cơ quan mới. 
- Không ăn, không hoạt động. 
- Không có 
Trưởng thành 
- Ngài có hình dạng khác hẳn sâu: có 3 đôi chân, 2 đôi cánh, miệng có hút. 
- Thức ăn là mật hoa, ruột chỉ có enzim saccaraza 
- Không thay đổi nhiều về hình thái: cánh phát triển đầy đủ 
- Ăn nhiều lá cây hơn. 
Đáp án PHT 
Ph át triển qua biến thái 
Ph át triển kh ông qua biến thái 
* Ấu trùng có hình dạng và cấu tạo , sinh lý khác với con trưởng thành . 
* Trải qua nhiều lần lột xác ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành . 
* Con non có hình thái , cấu tạo , sinh lý tương tự con trưởng thành . 
* Con non phát triển thành con trưởng thành không qua giai đoạn lột xác . 
* Phân biệt phát triển qua biến thái và không qua biến thái ? 
* Phân biệt phát triển qua biến thái hoàn toàn và không hoàn toàn ? 
Ph át triển qua biến thái 
hoàn toàn . 
Ph át triển qua biến thái 
không hoàn toàn . 
* Ấu trùng có hình dạng và cấu tạo và sinh lí rất khác với con trưởng thành . 
* Ấu trùng trải qua giai đoạn trung gian biến đổi thành con trưởng thành . 
* Ấu trùng có hình dạng và cấu tạo gần giống với con trưởng thành . 
* Trải qua nhiều lần lột xác ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành . 
Ve sầu trưởng thành 
Trứng 
ấu trùng 
ấu trùng 
ấu trùng 
ấu trùng 
Cột A 
Cột B 
Cột C 
1.Phát triển không qua biến thái 
2.Phát triển qua biến thái hoàn toàn 
3.Phát triển qua biến thái không hoàn toàn 
Cá quả 
Bọ ngựa 
Châu chấu 
Người 
Khỉ 
Ruồi 
Ếch 
Bướm 
Bò 
Câu1: Hãy chọn nội dung ở cột B sao cho phù hợp nội dung cột A và điền vào cột C 
1- a,d,e,i 
2- f, g,h 
3- b,c 
1.. 
2. 
3. 
Củng cố 
Câu 2: Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống 
Phát triển của động vật qua(1) là kiểu phát triển mà (2) chưa hoàn thiện , trải qua nhiều lần (3) ấu trùng biến đổi thành (4) 
1. Biến thái không hoàn toàn 
2. Con non 
3. L ột xác 
4. Con trưởng thành 
Câu3: Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống . 
Phát triển của động vật qua(1) là kiểu phát triển mà ấu trùng có hình dạng ,(2) và sinh lí rất khác với (3), trải qua giai đoạn (4)(ở côn trùng là nhộng ) ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành 
Biến thái hoàn toàn 
Cấu tạo 
Con trưởng thành 
Trung gian