Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Ngữ pháp Tiết 91: Câu phủ định

TiÕt 91: C©u phđ ®ÞnhtiÕt 91: CÂU PHỦ ĐỊNHI. Đặc điểm hình thức và chức năng Ví dụ 1 : a. Nam đi Huế. b. Nam không đi Huế. c. Nam chưa đi Huế. d. Nam chẳng đi Huế. Đọc các ví dụ a, b, c, d và cho biết các câu b, c, d cĩ gì khác so với câu a?Chứa các từ: không, chưa, chẳngThông báo, xác nhận không có sự việc “Nam đi Huế”Câu phủ địnhCâu khẳng û địnhI. Đặc điểm hình thức và chức năng Ví dụ 2 : - Không phải, nó ... đòn càn. - Đâu có ! Những câu này được dùng để làm gì?tiÕt 91: CÂU PHỦ ĐỊNH Đọc đoạn trích và cho biết câu nào có các từ ngữ phủ định?Các ông thầy bói dùng câu này để phản bác ý kiến của các ông thầy bói khác.Có chứa các từ: không phải, đâu có,... Câu phủ địnhI. Đặc điểm hình thức và chức năng Ví dụ : Nam không đi Huế. Không phải, nó . . .đòn càn. Đâu có ! Câu phủ định miêu tảCâu phủ định bác bỏ Nêu đặc điểm hình thức và chức năng của câu phủ định ? Câu phủ định là câu : Có những từ ngữ phủ định như: không, chẳng, chả, chưa, không phải (là), đâu có phải (là), đâu (có), . . . Dùng để thông báo, xác nhận không có sự việcsự vật, tính chất, quan hệ nào đó ( phủ định miêu tả ). Phản bác một ý kiến, nhận định ( phủ định bácbỏ).GHI NHỚ : SGK/53.tiÕt 91: CÂU PHỦ ĐỊNHI. Đặc điểm hình thức và chức năngII. Luyện tậpBài 1(53): b. Cụ cứ tưởng thế đấy chứ nó chả hiểu gì đâu !  Phản bác lại suy nghĩ của lão Hạc.c. Không, chúng con không đói nữa đâu. Phản bác lại điều chị Dậu đang nghĩ, lo lắng. a. Không có.tiÕt 91: CÂU PHỦ ĐỊNHTìm câu phủ định bác bỏXác định yêu cầu của bài tập 1, SGK trang 53Xác định yêu cầu của bài tập 2tiÕt 91: CÂU PHỦ ĐỊNHI. Đặc điểm hình thức và chức năngII. Luyện tậpBài 2 (54):Xác định ý nghĩa của câu a- C¶ ba c©u a, b, c ®Ịu lµ c©u phđ ®Þnh vì ®Ịu chøa c¸c tõ phđ ®Þnh nh­ : kh«ng, ch¼ng. ĐỈc ®iĨm cđa ba c©u phđ ®Þnh nµy lµ cã mét tõ phđ ®Þnh kÕt hỵp víi mét tõ phđ ®Þnh kh¸c: kh«ng ph¶i lµ kh«ng (a); kh«ng ai kh«ng (b) ; ai ch¼ng (c). Vì thÕ nghÜa cđa c©u phđ ®Þnh nµy lµ kh¼ng ®Þnh. b- ĐỈt những c©u kh«ng cã tõ ngữ phđ ®Þnh mµ cã ý nghÜa t­¬ng ®­¬ng.C©u chuyƯn cã lÏ chØ lµ mét c©u chuyƯn hoang ®­êng, song cã ý nghÜa. -> ý nghÜa kh¼ng ®Þnh gi¶m nhĐ.b. Th¸ng t¸m, hång ngäc ®á, hång h¹c vµng, ai cịng ăn trong tÕt trung thu, ăn nã nh­ ăn c¶ mïa thu vµo lßng vµo d¹. -> ý nghÜa kh¼ng ®Þnh gi¶m nhĐ.c. Tõng qua thêi th¬ Êu ë Hµ Néi, ai cịng cã mét lÇn nghĨn cỉ lªn nhìn t¸n l¸ cao vĩt mµ ng¾m nghÝa mét c¸ch ­íc ao chïm sÊu non xanh hay thÝch thĩ chia nhau mãn sÊu dÇm b¸n tr­íc cỉng tr­êng. ->ý nghÜa kh¼ng ®Þnh gi¶m nhĐ ®i.tiÕt 91: CÂU PHỦ ĐỊNHI. Đặc điểm hình thức và chức năngII. Luyện tậpBài 2 (54):Xác định ý nghĩa của câu Nếu xét tình huống câu chuyện thì câu văncủa Tô Hoài rất phù hợp,vì vậy không nên viết lại. Choắt không dậy được nữa, nằm thoi thóp. chưa dậy được có nghĩa là sau đó có thểdậy được ( phủ định tương đối ). không dậy được nữa có nghĩa là vĩnh viễn không dậy được ( phủ định tuyệt đối ).Choắt chưa dậy được, nằm thoi thóp( bỏ từ nữa).Bài 3 (54): Viết đoạn đối thoạingắn, có dùng câu phủ định miêu tả và câu phủđịnh bác bỏ.tiÕt 91: CÂU PHỦ ĐỊNHBài 6 (54): Hà tình cờ gặp Linh, vội kêu lên : Lâu quá, tớ không thấy cậu ! Linh cười : Làm gì có chuyện đó !Hà nói: Thật mà ! Linh vẫn cười : Ngày nào tớ chẳng gặp cậu ở căngtin. Cậu có thèm để ý đến ai đâu. tiÕt 91: CÂU PHỦ ĐỊNH Hà tình cờ gặp Linh, vôi kêu lên : Lâu quá, tớ không thấy cậu ! Linh cười : Làm gì có chuyện đó !Hà nói: Thật mà ! Linh vẫn cười : Ngày nào tớ chẳng gặp cậu ở căntin. Cậu có thèm để ý đến ai đâu. I. Đặc điểm hình thức và chức năngII. Luyện tậpCác bài tập còn lại HS hoàn tất ở nhà.tiÕt 91: CÂU PHỦ ĐỊNH Học bài cũ, nắm nợi dung bài học. Chuẩn bị bài: Chương trình địa phương* HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ