Bài giảng Sinh học Khối 11 - Bài 44: Sinh sản vô tính ở động vật (Bản chuẩn kiến thức)

BÀI 44 
SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT 
Ở THỰC VẬT VÀ ĐỘNG VẬT CÓ NHỮNG HÌNH THỨC SINH SẢN NÀO? 
SINH SẢN 
Ở SINH VẬT 
SINH SẢN VÔ TÍNH 
SINH SẢN HỮU TÍNH 
Những động vật nào sau đây có hình thức sinh sản vô tính ? 
I/ SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ? 
ONG 
TRÙNG ROI 
KIẾN 
THUỶ TỨC 
BÒ 
I/ SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ? 
Điền dấu X vào ô	 cho câu đúng nhất về khái niệm sinh sản vô tính ở động vật : 
A - Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới giống hệt mình , không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng . 
B - Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra nhiều cá thể mới giống hệt mình . 
C - Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới có nhiều sai khác với mình , không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng . 
D - Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản có sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng , tạo ra các cá thể giống mình . 
X 
Sinh sản vô tính ở động vật dựa trên cơ sở nào ? 
Ở hầu hết mọi trường hợp , sinh sản vô tính dựa trên phân bào nguyên nhiễm , các tế bào phân chia và phân hoá để tạo ra các cá thể mới . 
II/ CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT 
Đọc thông tin SGK mục II và kết hợp với quan sát H.44.1 & H.44.2. Hãy hoàn thành phiếu học tập sau : 
Hình thức 
Đại diện 
Đặc điểm 
Phân đôi 
Nảy chồi 
Phân mảnh 
Trinh sản 
II/ CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT 
Hình thức 
Đại diện 
Đặc điểm 
Phân đôi 
1/ Phân đôi : 
Động vật đơn bào , giun dẹp 
_ Cơ thể mẹ tự co thắt ở giữa rồi tách làm 2 phần giống nhau , mỗi phần lớn lên cho ra cơ thể mới . 
_ sự phân đôi tế bào gồm cả chất nguyên sinh và nhân 
II/ CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT 
Hình thức 
Đại diện 
Đặc điểm 
Nảy chồi 
2/ Nảy chồi 
Thuỷ tức , San hô , b ọt biển 
_ Mỗi phần nhỏ của cơ thể lớn nhanh hơn những vùng lân cận để trở thành một cơ thể mới . 
II/ CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT 
Hình thức 
Đại diện 
Đặc điểm 
Phân mảnh 
3/ Ph ân mảnh : 
B ọt biển , giun dẹp , 
Hải quỳ . 
_ cá thể bố mẹ có thể phân thành 2 hay nhiều mảnh , mỗi mảnh phát triển thành một cơ thể mới . 
Bọt biển 
Hải quỳ 
II/ CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT 
Hình thức 
Đại diện 
Đặc điểm 
Trinh sinh 
4/ Trinh sinh : 
Ong , ki ến , Rệp . 
_ Tế bào trứng không thụ tinh phát triển thành cá thể mới có bộ NST đơn bội (n). 
_ Sinh sản trinh sinh thường xen kẽ sinh sản hữu tính . 
II/ CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT 
Qua bảng trên , em hãy nêu điểm giống nhau và khác nhau giữa các hình thức sinh sản vô tính ở động vật ? 
Giống nhau 
Khác nhau 
Phân đôi 
Nảy chồi 
Phân mảnh 
Trinh sinh 
_1 cá thể có thể sinh ra 1 hoặc nhiều cá thể giống cá thể mẹ , không có sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng . 
_ Dựa trên nguyên phân để tạo ra cơ thể mới . 
Dựa trên phân chia đơn giản 
Nguyên phân nhiều lần 
Dựa trên mảnh vụn vỡ , qua nguyên phân tạo cơ thể mới . 
Dựa trên phân chia tế bào trứng ( không qua thụ tinh ) 
Tại sao các cá thể trong sinh sản vô tính giống hệt các thể mẹ ? 
II/ CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT 
Hiện tượng thằn lằn bị đứt đuôi , tái sinh được đuôi ; tôm , cua chân và càng bị gãy tái sinh được chân và càng mới , có phải là hình thức sinh sản vô tính không ? Vì sao ? 
II/ CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT 
Đọc thông tin SGK trang 173, hãy chọn và ghi lại các ưu điểm , hạn chế của sinh sản vô tính ? 
Ưu điểm của sinh sản vô tính : 
Cá thể sống độc lập , đơn lẻ vẫn có thể tạo ra con cháu , vì vậy có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp . 
Tạo ra các cá thể mới giống nhau và giống cá thể mẹ về mặt di ruyền . 
Tạo ra các cá thể thích nghi tốt với môi trường sống ổn định , ít biến động . 
Nhược điểm của sinh sản vô tính : 
Tạo ra các thế hệ con giống nau về mặt di truyền . Vì vậy , khi điều kiện sống thay đổi , có thể dẫn đến hàng loạt cá thể bị chết , thậm chí toàn bộ quần thể bị tiêu diệt 
III/ ỨNG DỤNG: 
1/ NUÔI MÔ SỐNG: 
Nghiên cứu SGK mục III.1, cho biết : nuôi mô sống được tiến hành như thế nào ? 
_ Tách mô từ cơ thể động vật để nuôi cấy trong môi trường đủ chất dinh dưỡng , vô trùng và nhiệt đô thích hợp , giúp mô tồn tại và phát triển . 
_ Ứng dụng : nuôi cấy da người để chữa cho các bệnh nhân bị bỏng da . 
III/ ỨNG DỤNG: 
2/ Nhân bản vô tính : 
Thành tựu lớn từ nhân bản vô tính cuối thế kỷ 20 là gì ? 
C ừu Dolly 
III/ ỨNG DỤNG: 
2/ Nhân bản vô tính : 
- Chuyển nhân của một tế bào xôma(2n) vào một tế bào trứng đã lấy mất nhân  kích thích tế bào trứng đó phát triển thành một phôi  cơ thể mới . 
Nhân bản vô tính có ý nghĩa gì đối với đời sống ? 
*Ý nghĩa : 
Tạo ra cá thể mới có đặc điểm sinh học giống như tế bào gốc . 
ứng dụng để tạo ra các mô , cơ quan mới thay thế các mô , cơ quan bị bệnh , bị hư hỏng ở người . 
III/ ỨNG DỤNG: 
2/ Nhân bản vô tính : 
Nhân bản vô tính có ý nghĩa gì đối với đời sống ? 
*Ý nghĩa : 
Tạo ra cá thể mới có đặc điểm sinh học giống như tế bào gốc . 
ứng dụng để tạo ra các mô , cơ quan mới thay thế các mô , cơ quan bị bệnh , bị hư hỏng ở người . 
CỦNG CỐ: 
Câu1: So sánh sinh sản vô tính ở thực vật và 
động vật ? 
Đều không có sự kết hợp của giao tử đực và giao tử cái . 
Đều tạo ra cơ thể mới bằng hình thức nguyên phân . 
Giống nhau : 
khác nhau : 
Hình thức sinh sản 
Thực vật 
Động vật 
Sinh sản sinh dưỡng 
Sinh sản bằng bào tử 
Phân đôi , nảy chồi , phân mảnh , trinh sinh 
CỦNG CỐ: 
Câu 2: Cơ sở tế bào học của sinh sản vô tính là : 
Tổ hợp vật chất di truyền 
Sự tự nhân đôi của NST 
Phân bào nguyên nhiễm . 
Phân bào giảm nhiễm . 
CỦNG CỐ: 
Câu 3: Hiện tượng chuyển nhân của 1 tế bào xôma vào một tế bào trứng đã mất nhân rồi kích thích phát triển thành phôi , làm cho phôi phát triển thành một cơ thể mới dược gọi là : 
A.Phân đôi . 
B. Nhân bản vô tính 
C. Nảy chồi . 
D. Trinh sinh