Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 27, Phần 2: Cảm ứng ở động vật - Trường THPT Lê Thánh Tông

Cảm ứng ở động vật 
Bài 27 
Trường THPT Lờ Thỏnh Tụng 
III. Ở đ ộng vật có tổ chức thần kinh 
3. Cảm ứng ở đ ộng vật có hệ thần kinh dạng ống 
Quan sát một số hình ả nh về hệ thần kinh dạng ống ở đ ộng vật 
a.Cấu tạo: 
Quan sát một số hình ả nh sau và cho biết hệ thần kinh 
dạng ống ở đ ộng vật có những thành phần cấu tạo nào ? 
a. Cấu tạo: 
Tập trung ở phía lưng 
Có nguồn gốc từ lá phôi ngoài 
Gồm có 2 phần : 
Thần kinh trung ươ ng 
Thần kinh ngoại biên 
Thần kinh trung ươ ng : 
Não 
Tuỷ sống 
Thần kinh ngoại biên : 
Bao gồm : 
Dây thần kinh não 
Dây thần kinh tuỷ 
Các hạch thần kinh 
Nối giữa trung ươ ng thần kinh với cơ quan thụ cảm và cơ quan phản ứng 
b. Chức năng : 
Căn cứ vào chức năng của hệ thần kinh thỡ chia hệ thần kinh thành mấy loại và nờu chức năng tựng loại ? 
Quan sát tranh và nghiên cứu nội dung SGK cho biết : 
Đ iều khiển hoạt đ ộng của các cơ vân trong hệ vận đ ộng(Các hoạt đ ộng có ý thức ) 
Hệ thần kinh vận đ ộng : 
Trung ươ ng phụ trách : Vỏ não , chất xám tuỷ sống 
Hệ thần kinh sinh dưỡng : 
Trung ươ ng phụ trách nằm trong trụ não và đoạn cùng tuỷ 
Đ iều khiển và đ iều hoà hoạt đ ộng của các nội cơ quan(Các hoạt đ ộng không theo ý muốn ) 
c.Hoạt động của hệ thần kinh dạng ống 
Hãy lấy các ví dụ về phản xạ? 
 Mọi hoạt đ ộng từ đơn giản đ ến phức tạp của đ ộng vật có hệ thần kinh đ ều đư ợc thực hiện nhờ cơ chế phản xạ. Phản xạ là thuộc tính cơ bản của mọi cơ thể có hệ thần kinh 
Chạm phải vật nóng 
Rụt tay lại 
Chim , thú thời tiết lạnh 
Xù lông 
Gõ xoong và cho gà ăn nhiều lần 
Gõ xoong 
Gà về 
Trong các ví dụ trên , có mấy thành phần tham gia vào việc thực hiện phản xạ? 
Các thành phần tham gia thực hiện phản xạ: 
 Bộ phận tiếp nhận kích thích 
( thụ thể hoặc cơ quan thụ cảm ) 
- Bộ phận phân tích và tổng hợp kích thích (Hệ thần kinh ) 
- Bộ phận thực hiện phản ứng (cơ, tuyến ). 
Cung phản xạ 
Hoạt động của hệ thần kinh dạng ống tuõn theo nguyờn tắc nào ? 
Cấu tạo của hệ thần kinh có liên quan nh ư thế nào đ ến việc thực hiện phản xạ ở đ ộng vật ? 
Cấu tạo của hệ thần kinh càng phức tạp th ì phản xạ càng chính xác , số lượng phản xạ càng nhiều . 
Có mấy loại phản xạ, đó là những phản xạ nào ? 
Phản xạ không đ iều 
kiện 
Phản xạ có đ iều kiện 
- Bẩm sinh,có tính chất bền vững 
- Di truyền , mang tính chủng loại. 
- Số lượng hạn chế 
- Chỉ tr ả lời những kích thích tương ứng . 
- Trung ươ ng : trụ não , tuỷ sống . 
- Trung ươ ng : có sự tham gia của vỏ não . 
- Tr ả lời các kích thích bất kì đư ợc kết hợp với kích thích không đ iều kiện . 
- Số lượng không hạn chế 
- Không di truyền,mang tính cá thể 
- Hình thành trong qu á trình sống , không bền vững , dễ mất . 
Hãy nêu 3 ví dụ cho mỗi loại phản xạ không đ iều kiện và phản xạ có đ iều kiện ? 
: 
: 
ý nghĩa của phản xạ có đ iều kiện ? 
	 ý nghĩa : Phản xạ có đ iều kiện còn gọi là phản xạ học đư ợc , có tính mềm dẻo , thích nghi với đ iều kiện sống giúp cơ thể tồn tại và phát triển đư ợc 
Củng cố : 
	 Nêu sự tiến hoá của hệ thần kinh từ lớp đ ộng vật bậc thấp đ ến các lớp đ ộng vật bậc cao ? 
Phản ứng chính xác , mau lẹ , phức tạp. 
Cảm ứng bằng sự co rút của chất nguyên sinh 
Phản ứng toàn thân , thiếu chính xác . 
Phản ứng đ ịnh khu , thiếu chính xác . 
Phản ứng đ ịnh khu , chính xác hơn . 
Hệ thần kinh có sự tập trung dần : 
Chưa có hệ thần kinh ở đ ộng vật nguyên sinh 
Thần kinh dạng lưới ở ruột khoang 
Thần kinh dạng chuỗi hạch ở giun 
Hệ thần kinh tập trung thành 3 khối : hạch não , hạch ngực,hạch bụng(sâu bọ ) 
Thần kinh dạng ống